افزایش معاملات، افزایش کلاهبرداری
با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال در حالی خرید و فروش در بازار خودروهای نو و کارکرده رونق گرفته است که در کنار آن روش‌های کلاهبرداری از مشتریان نیز با افزایش همراه شده است.
به نظر می‌رسد افزایش معاملات غیرقانونی که خریداران را به دردسر می‌اندازد، به‌قدری رشد داشته که باعث شد چندی قبل رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو کشور نسبت به خرید خودرو از فروشندگان فاقد جواز کسب هشدار دهد.
حسن زمانی‌ افشار در حالی از تمام شهروندان در سراسر کشور خواهش کرده است از نمایشگاه‌های اتومبیل فاقد جواز کسب خرید نکنند که کارشناسان بازار از روش‌های جدید خرید و فروش خودرو توسط دلالان می‌گویند.
رئیس اتحادیه نمایشگاهداران با اخطار به مشتریان بازار خودرو گفته است در مواردی فروشندگان فاقد جواز مشکلاتی را برای خریداران ایجاد کرده‌اند.
بد نیست بدانید معمولا محل کسب فروشندگان فاقد جواز اجاره‌ای بوده و به همین دلیل اعتباری به تعهدات آنها وجود ندارد. به این ترتیب آنها بعد از مدتی به‌راحتی می‌توانند محل معاملات خاکستری خود را تغییر دهند و به سراغ افراد جدیدتری بروند.
کارشناسان نیز عقیده دارند صاحبان نمایشگاه‌های اتومبیل فاقد جواز و اجاره‌ای به‌راحتی می‌توانند نمایشگاه‌ خود را تخلیه و تعطیل کنند و در این صورت هیچ‌کس پاسخگوی مردم نخواهد بود.
اما در روزهایی که با نزدیک شدن به تعطیلات نوروز، مشتریان بازار خودرو در تب و تاب خرید خودرو هستند، چه خطراتی از سوی افراد سودجو در انتظار آنها است؟ مشتریان بازار خودرو باید چه نکاتی را در نظر داشته باشند تا در بحبوحه خرید خودرو در روزهای پایانی سال در دام کلاهبرداران گرفتار نشوند؟
خانه‌هایی که نمایشگاه خودرو می‌شوند
در حال حاضر کسب‌و‌کارهایی مانند برگزار کردن شو خانگی لباس یا دیگر لوازم خانه رونق دارد، اما گویا به تازگی این فعالیت به عرضه خودرو در پارکینگ خانه‌ها هم رسیده است. در همین رابطه یک کارشناس خودرو از تجربیات خود به «آخر هفته» می‌گوید: برخی افراد خانه‌هایی را در مناطق بسیار خوب شهر اجاره می‌کنند و بعد با آگهی کردن خودرویی به آدرس آن خانه مشتری‌هایی را جذب می‌کنند. داوود اسماعیلی در ادامه می‌گوید: مردم هم با اعتماد به این آگهی‌ها و با این تصور که خودروی مورد نظرشان در دست فردی در بالای شهر است؛ برای معامله پا پیش می‌گذارند غافل از اینکه آن خانه اجاره‌ای است و فرد فروشنده نیز دلالی بیش نیست. او در ادامه با تاکید بر اینکه این روش معامله خودرو به تازگی بسیار مد شده و رواج پیدا کرده است، می‌گوید: چنین روش‌هایی به قدری گسترده شده است که می‌توان گفت کنترل آن از دست اتحادیه نمایشگاهداران خارج شده است.
گفته‌های اسماعیلی در حالی است که با وجود بستری مانند آگهی‌های تبلیغاتی در فضای مجازی یا برخی نشریات، شاید کنترل این دست معاملات واقعا از توان اتحادیه خارج باشد. به نظر می‌رسد در این میان اتحادیه نمایشگاهداران تنها کاری که می‌تواند بکند اخطارهای گاه و بی گاه به مشتریان از طریق رسانه‌های جمعی است؛ زیرا کنترل تک‌تک این آگهی‌ها از امکانات اتحادیه خارج است، اما با توجه به اینکه اخطارهای این اتحادیه با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال رو به فزونی است، به نظر می‌رسد بهتر باشد مشتریان بازار نیز با در نظر گرفتن این اخطارها و توصیه‌های کارشناسان وارد معامله شوند.
اما اگر هنگام معامله به این نکات توجه نکنید چه خطراتی در انتظار شماست؟
اسماعیلی در این رابطه می‌گوید: نمایشگاهداران معمولا به‌دلیل آشنایی با موارد قانونی و عبور از فیلترها، هیچ گاه اقدام به تخلف نمی‌کنند درحالی‌که افراد سودجو در نقاطی کور مانند پارکینگ خانه‌ها یا تحت عنوان دفتر فروش خودرو با سوءاستفاده از قوانین اقدام به کلاهبرداری می‌کنند.
در واقع نمایشگاه‌های دارای جواز با توجه به ملکی بودن محل کسب و اعتبار خود اقدامات خلاف قانون انجام نمی‌دهند‌. علاوه‌بر این، مجوز کسب بنگاه‌های دارای جواز در محل نمایشگاه در معرض دید قرار دارد که این موضوع می‌تواند برای داشتن معامله‌ای سالم اطمینان بخش باشد.
اما از جمله تخلفاتی که فروشندگان غیرمجاز انجام می‌دهند این است که آنها با ترفندهای خاص خود خودروهایی کارکرده را که رنگ شدگی دارند، موتور آنها مستهلک است یا کیلومتر آنها دستکاری شده است به جای خودروی سالم به مشتری می‌فروشند، این در حالی است که اختلاف قیمت یک خودروی ناسالم با سالم گاه به ۵۰ درصد مبلغ معامله نیز می‌رسد.
فروشندگان غیرقانونی در بسیاری از موارد در زمان عقد قولنامه نیز ترفندهایی را به‌کار می‌بندند و بندهایی را به قولنامه اضافه می‌کنند که بعد از امضای آن توسط مشتری، در صورت بروز مشکل هیچ حقی برای اعتراض خریدار باقی نمی‌ماند.
استفاده از کلمات و لغات پیچیده حقوقی که بار سنگینی دارند و در میان عامه نیز خیلی شناخته شده نیستند یکی از این ترفندها است. یکی از بارزترین مثال‌ها استفاده از عنوان «خیار غبن» در قراردادها است. به این ترتیب اگر مشتری قراردادی را امضا کند که در آن سلب خیر غبن شده باشد به اصطلاح دستش به جایی بند نیست؛ زیرا این بند به این معنا است که خریدار می‌دانسته معامله‌ای که انجام داده نوعی کلاهبرداری بوده است، پس او حق هیچ‌گونه اعتراضی نخواهد داشت.