«تعطیلات رویایی» ایرانی‌ها در جام‌جهانی!

گروه گردشگری، عاطفه نبوی: با شکست تیم ملی فوتبال ایران در برابر بوسنی و بازگشت این تیم، جام جهانی برای ایران تمام شد، اما کشمکش‌ها میان فدراسیون فوتبال، سازمان میراث فرهنگی و آژانس‌های برگزارکننده تورهای جام جهانی بر سر چگونگی انتخاب آژانس طرف قرارداد فدراسیون، آنچه بر مسافران برزیل گذشت، کیفیت و کمیت خدمات ارائه شده، شکل و نتیجه نظارت‌ها و... همچنان ادامه دارد. پیش از این عبدالناصر میرچی مدیر کل نظارت و ارزیابی گردشگری سازمان میراث فرهنگی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» تاکید کرد سازمان با فدراسیون و همه آژانس‌های برگزارکننده تور به برزیل جلساتی برگزار کرد و آژانس‌هایی متعهد شدند که تمام تلاش خود را برای برگزاری هر چه بهتر تورها به‌کار گیرند. از سوی دیگر ناظر سازمان هم در برزیل حضور داشته و از وضعیت تورها گزارش می‌داد. اما شیوه تهیه بلیت، مفاد قرارداد تورها با فدراسیون یا سازمان میراث فرهنگی، قیمت نهایی تورها و شرایط اقامت در برزیل و... چگونه بوده است؟‌ دلیل بروز برخی مشکلات گفته شده و عاملی که موجب عدم هماهنگی بین سازمان و فدراسیون‌شده چه بوده است؟ پرویز بگ زاده، مدیرعامل دفتر خدمات مسافرتی «تعطیلات رویایی»، آژانس طرف قرارداد با فدراسیون فوتبال و مجری تور هنرمندان، خبرنگاران و پیشکسوتان که این روزها به دلایل مختلفی از قیمت تورها تا کیفیت خدمات، مورد انتقاد قرار گرفته است در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» درباره اینکه تعطیلات رویایی در ابتدا چگونه به عنوان آژانس برگزیده فدراسیون انتخاب شد گفت فدراسیون در آذرماه ۹۲ فراخوانی برای مراجعه آژانس‌هایی که تمایل به برگزاری تور جام جهانی دارند، داد. در دی‌ماه تعدادی از آژانس‌ها درخواست و پروپوزال خود را ارائه کردند.

بهمن‌ماه آخرین مهلت ارائه این درخواست‌ها بود و تا جایی که به خاطر دارم ۱۸ شرکت برنامه خود را ارائه دادند که تعدادی از آنان وجاهت برگزاری این تور را نداشتند و برنامه گروهی از آنها نیز توسط فدراسیون تایید نشد. در نهایت ۳ تور به گزینش نهایی رسیدند که آژانس ما به‌دلیل اینکه حاضر بود تضمین‌ها و وثیقه‌های مورد نظر فدراسیون را برای برگزاری تور ارائه دهد، برگزیده شد.

وی در ادامه توضیحات خود افزود: به‌دلیل اینکه ما هتل‌ها را از ماه‌های پیش از طریق فیفا رزرو کردیم و کیفیت سفر تضمین شده بود. فدراسیون برای میهمانان خاص خود نیز ما را انتخاب کرد و این به این معنا نیست که انحصاری در کار بوده یا بلیتی به سایر تورها فروخته نمی‌شد.

این سوءتفاهی است که در اذهان عمومی به وجود آمده است و بعضی از دوستان به آن دامن زده‌اند. از اسفند تا خرداد فدراسیون ۱۰۰ پاسپورت به ما داد تا برای گرفتن ویزای آنان اقدام کنیم؛ بعدها به دلایلی که به گمانم بیشتر مالی باشد این تعداد کم شده و به حدود ۴۰ تا ۴۵ نفر رسید.

مدیر آژانس خاطر نشان کرد که مجموع افرادی که به همراه این تور به برزیل رفتند حدود ۲۰۰ نفر بوده است و تاکید کرد: قرار بود تحت پروژه «یار دوازدهم» که یک شرکت بازرگانی برگزاری آن را به عهده داشت، ۲۵ نفر از عوامل سینمایی و ۴۰ نفر از پیشکسوتان‌، سرمربیان و مدیران عامل لیگ برتر فوتبال با ما همراه شوند اما به‌دلیل تامین نشدن منابع مالی پروژه، تا ۴۸ ساعت آخر جواب نهایی برای حضور یا عدم حضور این افراد به ما داده نشد. در نهایت تیم سینمایی برای تهیه یک مستند و با دادن تضمین‌های لازم از طرف سید جواد هاشمی با ما رهسپار برزیل شدند، که به این تعداد ۳۵ نفر از خبرنگاران و ۲۰ نفر از برندگان قرعه کشی ال‌جی را هم باید اضافه کنید.

ناهماهنگی‌های فدراسیون با تور منتخبش!

این مدیر آژانس در ادامه توضیحاتش راجع به قیمت تمام شده تور برای هر نفر در این آژانس می‌افزاید: قیمت تورها بین ۲۷ تا ۵۳ میلیون تومان متناسب با قیمت و ستاره هتل‌ها بسته شد، هتل‌هایی که با آنها قراداد بستیم هتل‌های مورد تایید فیفا بوده است. در تمام طول سفر اتوبوس توریستی در اختیار مسافران بود تا در مدت اقامت در هر کدام از شهرها بتوانند از جاذبه‌های گردشگری آن دیدن کنند.

بگ‌زاده ضمن اظهار تاسف از آنچه درباره کیفیت و کمیت ارائه خدمات توسط تور مذکور گفته شده بود، تصریح کرد: انتقادهای انجام‌شده غیرمنصفانه و گاه تا حد زیادی مغرضانه بود و منتقدان به این توجه نکردند که این توری بود که حداقل ۹۰ نفر از مسافران آن افراد اسم و رسم دار و نخبه بودند که همراهی آنها اقتضائات خاص خود را دارد؛ این در حالی بود که تا ۲۴ساعت قبل از سفر، فدراسیون هنوز اسامی آنها را هم به ما نداده بود و طبیعتا ما زمانی برای دسته‌بندی این افراد متناسب با زمینه‌ها و خواسته‌های آ‌نها نداشتیم.

وی در ادامه اضافه کرد: لیست خبرنگاران و تعداد آنها هم تنها ۲۴ ساعت قبل از سفر نهایی شد و اینکه خبرنگاران از بعضی بخش‌های سفر ناراضی بودند شاید به این دلیل بود که تور توقع آنها را بالا برد؛ چرا که اساسا اگر برنامه‌ای که فدراسیون برای آنها در نظر گرفته بود، اجرا می‌شد چه بسا کیفیت خدمات خیلی پایین‌تر از این بود.

بگ‌زاده در تشریح خدمات تعهد شده توسط تور که در بعضی خبرها از عملی نشدن آنها بحث به میان آمده بود، گفت: ما در قراردادی که با فدراسیون نهایی کردیم، قرار بر این شد که مسیر بین شهرها به صورت زمینی و با اتوبوس طی شود که همان هم اجرا شد و ما هیچ تعهدی مبنی بر طی مسیرها به صورت هوایی نداده بودیم. در برخی انتقادات هم عنوان شده بود ما مسیر ۸ ساعته‌ای را ۲۴ ساعته طی کردیم که این به بیماری و خستگی توریست‌ها منجر شده؛ درحالی‌که داستان از این قرار بود که در مسیر سائوپائولو- بلوهوریزنته، به اصرار مسافرانمان به شهر ریو رفته و از ورزشگاه معروف این شهر دیدن کردیم و به همین دلیل مسیر طولانی شد. از سوی دیگر در این دید و بازدید، هوا بارانی و به سرماخوردگی بعضی از افراد منجر شد که ماجرا به این شکل انعکاس داده شده بود.

وی با پذیرش ایراد‌هایی در سرویس‌های ارائه‌شده توسط شرکت اتوبوسرانی که با آنها طرف قرارداد بود، تاکید کرد: ما بالاترین کیفیت اتوبوس‌های توریستی موجود را در برزیل رزرو کرده بودیم، اما متاسفانه شرکت مورد نظر خدمات مطلوبی ارائه نکرد و اختلافات ما با آنها بالا گرفت. برای رفع مشکل حتی مجبور شدیم به پلیس مراجعه کنیم و همه تلاشمان را برای اصلاح این بخش انجام دادیم.

منتقدان نمی‌خواهند دربرابر فدراسیون قرار بگیرند!

بگ‌زاده به ناظرانی که هم از سوی وزارت امور‌خارجه و هم از سوی سازمان میراث فرهنگی تور را همراهی می‌کردند نیز پرداخت و در ادامه توضیحاتش افزود: بعد از ورود ما به برزیل آقای قانع زاده دو نفر از ماموران در وزارت امور خارجه را با ما همراه کردند تا بر همه امور نظارت داشته باشند و از سوی دیگر آقای یوسف پور ناظر سازمان نیز در تمام این روزها تور ما را همراهی کردند و بر تمام وقایع نظارت داشتند و اتفاقا جالب اینجاست که ایشان فقط این نظارت و بازرسی را درباره تور ما انجام دادند و درباره سایر تورها گویی حساسیتی وجود نداشت و طبعا اگر کم‌کاری یا ایرادی هم بود، دیده نمی‌شد.

مدیر آژانس تعطیلات رویایی در پایان تصریح کرد: ما با فدراسیون طرف قرارداد بودیم و کیفیتی از خدمات را ارائه دادیم که در قرارداد با فدراسیون عنوان شده بود، که البته به بهترین شکل ممکن ارائه شده است.

نه تنها از تعهداتمان عدول نکردیم که در بعضی از موارد خدماتی بیش از آنچه وعده داده شده بود، ارائه کردیم. ما تنها عامل و مجری خواست فدراسیون بودیم و به فرض اگر از ما خواسته می‌شد که مسیرهای بین شهرها به صورت هوایی طی شود و هزینه آن تامین می‌شد، قطعا چنین می‌کردیم. اینکه نوک تیز حملات منتقدان به سمت ما گرفته شده شاید به این دلیل باشد که این افراد نمی‌خواهند در مقابل فدراسیون قرار گیرند.

به نظر می‌آید با آنچه گفته شد برای نتیجه‌گیری نهایی درباره اینکه کم‌کاری یا اهمالی صورت گرفته یا خیر و اینکه از ابتدا قراردادها به چه صورت تنظیم شده بود، باید منتظر گزارش ناظر سازمان باشیم و همچنین اظهار نظرهای احتمالی فدراسیون فوتبال را بشنویم. گردشگری حوزه‌ای میان‌بخشی است و برای رشد و توسعه نیاز به‌کار هماهنگ و برنامه‌ریزی شده همه بخش‌های

مرتبط دارد.

شاید بدبینانه به نظر بیاید، اما از آنچه روی داد و تجربه محدود تور جام جهانی، به نظر می‌آید برنامه‌های بلندپروازانه گردشگری ایران، بعد از خروج از مرحله برنامه‌ریزی و بستن قرارداد و در زمان ورود به عرصه عمل، چندان عملی و قابل اجرا نیست. شاید بتوان با واکاوی و آسیب‌شناسی آنچه در برزیل روی داد در مسیر توسعه این رشته گام برداشت.

قرارداد انحصاری؛ مسافران ناراضی

مدیر یکی از تورهایی که بدون داشتن قراردادی با سازمان میراث فرهنگی یا فدراسیون فوتبال به‌طور مستقل اقدام به خریداری بلیت و بردن تور به برزیل کرده است، با تاکید بر اینکه مجوز بند «ب» این امکان را به تورها داد که به صورت مستقل از فدراسیون یا سازمان میراث فرهنگی به بردن تور به برزیل برای جام جهانی اقدام کنند، گفت: فدراسیون به شکل انحصاری قراردادی با یکی از تورها بست. با توجه به اینکه فیفا برای جلوگیری از شکل‌گیری بازار سیاه بلیت‌ها را از مجرای فدراسیون فوتبال می‌فروخت، فدراسیون سعی در انحصاری کردن این مساله کرده و تلاش کرد که متقاضیان را در قالب یک تور و در واقع در قالب یک آژانس مشخص به برزیل بفرستد. محمود بنکدارنیا ضمن اشاره به اینکه سایر تورها هم این تمایل و تجربه را برای بردن تورها به برزیل داشتند و بنابراین درصدد بستن تور و تهیه بلیت برآمدند، گفت: تعدادی از بلیت‌ها در دست فدراسیون باقی ماند، اما باز هم این بلیت‌ها مشخصا به تورها داده نمی‌شد و ما به صورت مسافران انفرادی و چند نفره اقدام به خریداری این بلیت‌ها از فدراسیون کردیم.

وی در توضیح کیفیت و کمیت خدماتی که از طرف شرکت وی ارائه شد، اضافه کرد: برنامه به صورت ۱۱ شب اقامت به همراه یک روز رفت و یک روز برگشت بسته شد. ۳ روز اقامت در شهری که بازی ایران و نیجریه در آن برگزار می‌شد، ۲ شب در ایگواسو که از جاذبه‌های طبیعی فوق‌العاده‌ای برخوردار است، ۳ شب محل بازی ایران و آرژانتین و ۳ شب هم در محل بازی ایران و بوسنی. ما با اتکا به تجربه خود می‌دانستیم که وسعت برزیل و فاصله میان شهرها بسیار زیاد است و بنابراین همه مسیرها به صورت هوایی طی می‌شد. اقامت‌ها نیز در هتل‌های ۴ ستاره و ۵ ستاره بود و قیمت تمام شده برای مسافران در نهایت برای هر نفر در اتاق سینگل ۳۵ میلیون تومان و در اتاق دبل ۳۰ میلیون تومان، بود.

وی در پایان اضافه کرد: در مواردی دیده می‌شد که مسافران برخی تورها، با مقایسه قیمت‌ها و خدمات ارائه شده ناراضی بودند و می‌گفتند که قیمت‌ها تا ۴۵ میلیون تومان یا بیشتر هم با آنها بسته شده بود، مسیرها را زمینی طی می‌کردند و نارضایتی‌هایی از این قبیل نیز وجود داشت.

«تعطیلات رویایی» ایرانی‌ها در جام‌جهانی!