سیاست خارجی بایدن در سال ۲۰۲۱ چگونه بود؟
پلیتیک منفعلانه آمریکا در خاورمیانه
یک مقام دولتی به شرط ناشناس ماندن اسمش در گفت‌وگو با الجزیره در اواسط ماه دسامبر به این نکته اشاره و تایید کرد که واشنگتن در تلاش برای یک «تحول بزرگ» در خاورمیانه نیست. او در ادامه تصریح کرد: «ما برای دستیابی به چیزهای دست‌نیافتنی تلاش نمی‌کنیم.» این مقام در ۱۷ دسامبر گفت: «ما سعی نمی‌کنیم خاورمیانه را متحول کنیم. ما بر منافعی متمرکز هستیم که بر آمریکایی‌ها و امنیت ملی ما و امنیت ملی دوستانمان تاثیر می‌گذارد.» با این حال، برخی از ابتکارات اصلی بایدن در منطقه - احیای توافق هسته‌ای با ایران و پایان دادن به جنگ در یمن - هنوز به نتیجه نرسیده است؛ زیرا رئیس‌جمهور دموکرات تا حد زیادی بر مسائل فوری داخلی، از کووید-۱۹ تا لایحه زیرساخت‌های عظیم تمرکز کرده است.
تحلیلگران می‌گویند با توجه به اینکه پاندمی هنوز به پایان نرسیده است، بایدن ترجیح می‌دهد در سیاست خارجی به رقابت با چین و روسیه بپردازد که مورد اخیر موجبات نگرانی کشورهای شرق اروپا را رقم زده است. به همین دلیل به‌نظر می‌رسد که بایدن فاقد جسارت و اراده لازم برای سیاست تحول‌آفرین در خاورمیانه باشد. جیمز زوگبی، رئیس موسسه عرب آمریکایی (AAI)، یک اندیشکده مستقر در واشنگتن گفت: «من فکر نمی‌کنم تیم بایدن در حال حاضر برای خاورمیانه سیاست‌ها و دستورالعمل‌های آن‌چنانی داشته باشد. آنچه وجود دارد، آشفتگی‌های مدیریتی است که به ارث برده‌اند.»
ادامه سیاست‌های ترامپ؟
واشنگتن پس از جنگ جهانی دوم، شروع به ایفای نقش فعال در خاورمیانه کرد و سیاست‌هایی را با تمرکز بر حفاظت از جریان آزاد منابع نفتی منطقه، ایجاد اتحاد با پادشاهی‌های خلیج فارس، مقابله با کمونیسم و حفاظت از اسرائیل دنبال کرد. این رویکرد پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ به مهار ایران تغییر کرد و در سال ۲۰۰۳، نیروهای آمریکایی در زمان رئیس‌جمهور وقت، جورج دبلیو بوش به عراق حمله کردند و ردپای نظامی واشنگتن را در منطقه گسترش دادند. زمانی که ترامپ در سال ۲۰۱۷ به قدرت رسید، سیاست‌هایی را که از نظر او در راستای منافع ایالات متحده بود، به‌شدت دنبال کرد و روابط با کشورهای خلیج‌فارس و رژیم اسرائیل را تقویت کرد. برخی از حامیان حقوق بشری امیدوار بودند که بایدن با وعده خود مبنی بر اولویت دادن به حقوق بشر نه تنها از ترامپ، بلکه از سیاست چند دهه‌ای ایالات متحده در منطقه فاصله بگیرد. درحالی‌که دولت هنوز در مراحل اولیه تصدی خود است، با این حال ناظران خاورمیانه می‌گویند که امیدها به آرامی نرم‌نرمک کمرنگ شده و اراده‌ای نمی‌بینند که رئیس‌جمهوری آمریکا به تعهد خود در رابطه با منطقه عمل کند. کریستین کوتس اولریشسن، محقق خاورمیانه در موسسه سیاست عمومی بیکر در دانشگاه رایس گفت: «با توجه به اینکه توافق هسته‌ای ایران هنوز روی هوا مانده و جنگ در یمن همچنان ادامه دارد، رویکرد بایدن در قبال خاورمیانه بسیار مشابه ترامپ است.» اولریشسن به الجزیره گفت: « جوهر کار بایدن آنقدرها هم که تصور می‌شود متفاوت نیست. بنابراین، سبک و سیاق یکی است.» علاوه بر این تحلیلگران خاطرنشان می‌کنند که بایدن برخی از بحث‌برانگیزترین سیاست‌های ترامپ را به‌ویژه درباره اسرائیل، متحد دیرینه آمریکا در منطقه، حفظ کرده است. درست است که به نسبت با ترامپ، حمایت از اسرائیل سرسختانه نیست؛ اما همچنان سفارت آمریکا را در داخل بیت‌المقدس حفظ کرده است. همچنین بایدن از ادعای اسرائیل مبنی بر حاکمیت این رژیم بر بلندی‌های جولان حمایت کرده است. همچنین دولت فعلی نیز به‌طور کامل از تلاش‌های ترامپ برای عادی‌سازی بین اسرائیل و کشورهای عربی استقبال کرده است و در این راه گام‌های ترامپ را ادامه می‌دهد.
