یادداشت امیرعبداللهیان درباره روابط ایران و چین
وی در مقدمه یادداشت خود از سوی مردم ایران بهترین‌ها را برای دوستان چینی طلب کرد و گفت به «مناسبت آغاز سال ۲۰۲۲ و در آستانه سال نو چینی و سال ۱۴۰۱ خورشیدی به چین سفر می‌کنم». امیرعبداللهیان در این یادداشت تاکید کرد: ایران و چین نیم قرن اول روابط را با دیدار سران دو کشور، تعاملات سطح بالا، گفت‌وگوها و رایزنی‌‌ها در زمینه مسائل دوجانبه و منطقهای، امضای برنامه جامع همکاری، ایفای نقش به عنوان دو بازیگر فعال در عرصه بین‌الملل و وساطت برای کاهش تنش‌‌ها و درگیری‌‌های بین‌المللی به پایان رساندند. همکاری دو کشور در زمینه‌های مختلف از جمله مبارزه با کووید-۱۹ و حمایت متقابل از مواضع یکدیگر در نهادها و سازمان‌های بین‌المللی، همچنین حمایت چین از عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای، راه جدیدی را برای نیم قرن دوم روابط هموار کرد. ایران و چین با هم قاطعانه از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی خود دفاع و از چندجانبه‌گرایی حمایت کرده و با یکجانبه‌گرایی مخالفت کردند.
امیر عبداللهیان با یادآوری اینکه دو کشور رویکرد دموکراسی از منظر غربی‌‌ها را مورد انتقاد قرار داده‌اند، افزود: ایران و چین با سیستم‌های دموکراتیک بومی خود، دموکراسی واقعی، ارزش‌های مشترک جامعه بشری، عدالت و آزادی را به جهانیان نشان دادند.
به نوشته وزیر امور خارجه، ایران و چین از سیستم تحریم‌ها انتقاد کرده و در برابر استانداردهای دوگانه حقوق بشر ایستادند. آنها خواستار اجرای عادلانه و موثر قوانین بین‌المللی و توسعه یک نظام حکومت عادلانه شدند. دو کشور، منتقد سیاسی شدن مسائل ورزشی بودند و بر توسعه اشتراکات و ارزش‌های مشترک انسانی تاکید کردند.
وزیر امور خارجه در نوشتار خود یادآور شد: اکنون، در آغاز نیمه دوم قرن، ایران به عنوان یک شریک استراتژیک در کنار چین با سیاست خارجی مبتنی بر دیپلماسی هوشمندانه و متوازن ایستاده است و از منافع منطقهای خود و همسایگان خود با الهام از ابتکار توسعه جهانی با آینده مشترک دفاع می‌کند. سال‌هاست صلح و ثبات در خلیج فارس و خاورمیانه به دلیل سلطه و طمع ابرقدرت‌ها که از یک سو مدعی پایبندی به قوانین بین‌المللی و از سوی دیگر بر خلاف قوانین و مقررات بین‌المللی عمل می‌کنند، در خطر بوده است. در چنین فضای سختی، دفاع از صلح و ثبات منطقه همواره یکی از اولویت‌های ویژه ایران بوده است.
وی تاکید کرد: ایران با اجرای توافق ۲۰۱۵ (برجام)، این پیام را به جهان ارسال کرد که پیگیری منافع منطقهای در اولویت است. حتی پس از خروج آمریکا از برجام، ایران با دو سال پایبندی به تعهدات خود و قربانی کردن بخشی از حقوق و منافع مسلم خود، بیش از پیش به جهانیان نشان داد که در این مسیر ثابت‌قدم است.
امیر عبداللهیان درباره نقش چین در مذاکرات وین نوشت: نقش چین به عنوان یکی از اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد و به عنوان یک بازیگر فعال در عرصه بین‌المللی که با رویکردی منطقی در جریان مذاکراتی که روند آشتی و بازگشت ناقضان برجام را تسهیل کرد، واقعا قابل تحسین است. مهم نیست در عرصه روابط بین‌الملل چه اتفاقی می‌‌افتد، چین و ایران در کنار سایر شرکای تجاری و منطقهای خود، برای همیشه در مسیر درست تاریخ خواهند بود. ایران اجازه نخواهد داد کشورهای سلطه‌گر برای خاورمیانه تصمیم بگیرند یا تحت عنوان صلح‌‌بان، نیرو بفرستند و باعث تنش، ناآرامی و هرج و مرج در منطقه شوند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: ما معتقدیم که صلح و ثبات در هر منطقه توسط بازیگران آن منطقه محافظت خواهد شد. آنچه واقعا کشورها را متحد می‌کند گفت‌وگوی سیاسی و همکاری‌های فرهنگی، اقتصادی و تجاری برد-برد است، نه رقابت‌های تسلیحاتی یا اتحادهای نظامی و امنیتی. ایران در مقاطع مختلف تاریخ در کنار چین به عنوان یک شریک تجاری، این واقعیت را به جهانیان نشان داده و تصریح کرده که در عصر جدید رویکرد مقابله، ستیزه‌‌جویی و سیاست تحریم منسوخ و مردود است. چنین سیاست‌های نامشروعی کارآیی خود را از دست داده و منجر به واکنش منفی سایر بازیگران در صحنه بین‌المللی می‌شود. در این راستا، ایران از طرح توسعه جهانی چین استقبال می‌کند و برای اجرای آن یک مکانیزم همکاری برای توسعه متوازن را پیشنهاد می‌کند. گروه «دوستان ابتکار توسعه جهانی» که به پیشنهاد چین در سازمان ملل تشکیل شد می‌تواند هسته اصلی این همکاری باشد. امیرعبداللهیان نوشت: در نیمه دوم قرن، اشتراکات مختلف فرهنگی و سیاسی ایران و چین، زمینه را برای تداوم همکاری‌ها در حوزه‌های زیر با اولویت بالا فراهم کرد:
توسعه اقتصادی و همکاری تجاری و اجرای برنامه جامع همکاری
اجماع و مشورت درباره مسائل مختلف منطقهای و بین‌المللی و ایفای نقش موثر در وساطت همکاری برای حل موثر چالش‌‌ها و تنش‌‌ها
مبارزه علیه کووید-۱۹ و همکاری در پروژه‌های مشترک تولید واکسن
کمک به تقویت مکانیزم همکاری برای پیشبرد توسعه جهانی با آینده مشترک
ارتقای چندجانبه‌گرایی و مقابله با استانداردهای دوگانه از طریق پیشنهاد اصلاح نظام حکومت جهانی
مقابله با تروریسم و افراط‌گرایی و کمک به بازگشت تمام کشورهای سرکوب شده به جامعه جهانی
همکاری موثر و سازنده در زمینه ابتکار جاده و کمربند و کمک به چین برای استفاده از این پروژه به صورت موثر
تداوم تمهیدات اجرایی برای عضویت دائمی ایران در سازمان همکاری شانگهای و استفاده از فرصت همکاری با سایر کشورهای عضو بر اساس ابتکار توسعه جهانی.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در پایان یادداشت خود ابراز امیدواری کرد در ۵۰ سال دوم روابط و در فصل جدید همکاری‌ها که مبتنی بر اجماع سران دو کشور است، شاهد توسعه هر چه بیشتر همکاری‌ها و ارتقای چند‌جانبه روابط باشیم. امیرعبداللهیان تاکید کرد: ایران به عنوان تمدنی بزرگ با پیشینه فرهنگی ۷ هزار ساله و در کنار چین آماده است تا مسوولیت توسعه فرهنگی جامعه جهانی را بر عهده بگیرد. در این میان ایران با دستاوردهای همکاری‌های مشترک اقتصادی، نقش خود را در توسعه جهانی و ساختن آینده مشترک شایسته جامعه بشری ایفا خواهد کرد.
