بازگشت نتانیاهو؟

او ژوئن گذشته قدرت را به بنت واگذار کرد. اگرچه حاشیه‌نشین سیاست بود، اما همواره مترصد فرصتی بود تا بن‌بستی در مسیر کابینه به‌وجود آورد و خود دوباره به قدرت بازگردد. «پاتریک کینگزلی» در گزارش ۲۱می در نیویورک‌تایمز نوشت، استعفای روز پنج‌‌شنبه یک عضو پارلمان که دومین استعفای یک قانون‌گذار در یک ماه اخیر بود، به اپوزیسیون اکثریت محدود دو کرسی داد که از نظر فنی برای انحلال پارلمان در رأی‌‌گیری که می‌‌تواند طی روزهای آینده پیگیری شود، کافی است. این امر منجر به پنجمین انتخابات اسرائیل در سه سال اخیر خواهد شد و به نتانیاهو، رهبر کنونی اپوزیسیون، فرصتی برای کسب کرسی‌های کافی برای بازگرداندن او به‌عنوان نخست‌وزیر در رأس ائتلافی می دهد که تحلیلگران معتقدند یکی از راست گراترین کابینه‌ها در اسرائیل است. بازگشت نتانیاهو به یک تجربه سیاسی بلندپروازانه پایان خواهد داد؛ تجربه‌ای که بر اساس آن ائتلافی غیرمعمولی از هشت حزب سیاسی ناسازگار از نظر ایدئولوژیک تشکیل شد که حداقل تا همین اواخر اغلب برای طولانی کردن عمر کابینه خود با یکدیگر مصالحه می‌کردند. اگر نتانیاهو در قدرت بود، این تکثر احتمالا با اتحادی بسیار همگن‌تر جایگزین می‌شد و او قانون‌گذاران راست‌افراطی و ارتدوکس‌های افراطی را به کابینه‌ای می‌آورد که در آن نتانیاهو (که وعده مخالفت با حاکمیت کامل فلسطین را داده است)، در زمره میانه‌روترین عضو آن کابینه قلمداد می‌شد. این نتیجه هنوز نامشخص است: «غائده ریناوی ذوبی» قانون‌گذار چپ‌گرا که روز پنج‌شنبه از ائتلاف خارج شد، ممکن است با رای‌گیری برای انتخابات جدید مخالفت کند، حتی اگر خارج از دولت بماند. اگر اسرائیل انتخابات دیگری برگزار کند، داده‌های یک نظرسنجی نشان می‌‌دهد که هر نتیجه‌‌ای ممکن است. درست همان طور که چهار انتخابات قبلی از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ بدون برنده مشخص به پایان رسید، یک رای جدید ممکن است دوباره به بن‌بست پارلمانی دیگر ختم شود. اپوزیسیون نیز می‌تواند بدون ریاست نتانیاهو کابینه تشکیل دهد. (دنیای‌اقتصاد در گزارش «خروج دومین نفر از ائتلاف بنت» در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ماه به این مساله اشاره کرده بود). با این حال، نتانیاهو از زمان از دست دادن قدرت در تابستان گذشته، هنوز بیش از هر زمان دیگری به بازگشت به قدرت نزدیک است. در ژانویه، او در حال بررسی پذیرش یک توافق در دادگاه طولانی‌مدت خود درباره فساد بود که شرایط آن ممکن است او را مجبور به ترک سیاست برای چندین سال کند. اما وقایع اخیر چشم‌‌انداز حضور دوباره او را بهبود بخشیده است: در دادگاه هفته جاری، دادستان‌‌ها به‌دلیل تناقض در شهادت یک شاهد دولتی شرمنده شدند و همین باعث شد که دادستان درخواست تغییر جمله‌بندی کیفرخواست نتانیاهو را بدهد. در پارلمان، نتانیاهو اکنون تنها چند روز فاصله دارد تا بتواند خواستار رای‌گیری‌ای شود که می‌تواند کابینه را متلاشی کند و سپس او را در موقعیت نخست برای جانشینی بنت قرار دهد. «انشل فافر» نویسنده کتاب «بی‌بی» که زندگی‌نامه نتانیاهو است، گفت: «نتانیاهو برای همیشه آماده بازگشت است. اسرائیل تغییری نکرده است. اسرائیل هنوز بین حامیان و مخالفانش تقسیم شده و نتانیاهو نیز موافقان و مخالفانی دارد. بنابراین یک انتخابات دیگر فقط یک تاس دیگر است تا ببینیم آیا او بالاخره می‌‌تواند اکثریت دست‌نیافتنی خود را به‌دست آورد یا خیر؟» اگر او پیروز شود، برای سیاستمداری که بیش از هر کس دیگری معرف اسرائیل قرن بیست‌ویک بوده است، بازگشتی قابل توجه خواهد بود. نتانیاهو در آخرین دوره ریاست خود که ۱۲ سال به طول انجامید، نظاره‌گر تغییر اسرائیل به راست بود، ناظر بر شکست مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین بود و در عین حال تنش دیپلماتیک را با بخش‌هایی از جهان عرب دامن می‌زد. منتقدان گفتند که او با ماندن در کابینه درحالی‌که به‌دلیل فساد تحت تعقیب بود، حاکمیت قانون را تضعیف کرد؛ تصمیمی که باعث شکاف در جناح راست اسرائیل شد. تحلیلگران می گویند که طی سال گذشته، نتانیاهو و حزب راست‌گرای او، لیکود، اسرائیل را به آستانه انتخابات جدیدی رسانده‌اند، آن هم از طریق استراتژی‌ای که یادآور راهبردی است که در ایالات متحده توسط حزب جمهوری‌خواه به‌کار گرفته شده بود. او مشروعیت کابینه بنت را با متهم کردن به کلاهبرداری از رای‌دهندگان در انتخابات، مورد حمله بی‌امان قرار داده است. او با امتناع از همکاری با کابینه درباره هر قانون جدید، حتی درباره موضوعات مورد علاقه، توانایی عمل و عملکرد کابینه را تضعیف کرد.