استفاده از توانمندی های بالقوه بافت های فرسوده

مهندس عظیم بابایی شهردار منطقه ۱۷

جلب مشارکت شهروندان در فرایند نوسازی بافت فرسوده و تعریف ساز وکارهای مشخص برای این موضوع از اهمیت به سزایی در نوسازی بافت فرسوده بر خوردار است. به گزارش خبرنگار ما مهندس عظیم بابایی ضمن بیان مطلب فوق در خصوص مشارکت در امر نوسازی بافت‌های فرسوده اذعان داشت : اساسا بافتهای فرسوده شهری دارای نارسایی خاص در بخشهای مختلف در شهر ها می باشد که از چرخه رشد وتوسعه شهری بازمانده اند.

وی افزود : توانمندیهای نهفته وپنهان زیادی در این بافتها وجود دارد که بعنوان فرصتهای بالقوه در شهر هستند که چنانچه از این فرصتها استفاده نشود یقینا تهدیدی برای شهر ومدیریت شهری خواهد بود. مشارکت می تواند با تبدیل این تهدید ها به فرصتهای مجدد زمینه رشد، شکوفایی وبالندگی این مجموعه های شهری نارسا را فراهم آورد.

بابایی در ادامه خاطر نشان کرد : این مسئله نمی‌تواند فقط به مشارکت دستگاههای دولتی خلاصه شود ، بلکه نیازمند عزم ملی و مشارکت آحاد مردم است بنابر این جلب مشارکت شهروندان در فرایند نوسازی بافت فرسوده و تعریف ساز وکارهای مشخص برای این موضوع از اهمیت به سزایی در نوسازی بافت فرسوده بر خوردار است.

به نظر می رسد در ایجاد فضای مناسب برای جلب مشارکت مردم ۳ عنصر اصلی اعتمادسازی، انگیزه و الزام قانونی مثل حلقه‌های چرخ‌دنده‌ای هستند که از اهمیت راهبردی برخوردار باشند.

از این رو مبنای محوری نوسازی بر مشارکت همگانی شهروندان استوار است و چنانچه مبانی مشارکت همگانی در نوسازی بافت های فرسوده شهری مورد توجه قرار بگیرد مساله نوسازی می تواند بصورت یک فرهنگ عمومی در بیاید و این گامی اساسی در پیش برد پروژه نوسازی بافت فرسوده است.

وی تصریح کرد :منطقه ۱۷ با وجودی که فقط یک درصد از مساحت شهر تهران رادارد اما به تنهایی ۱۰درصد از بافت های فرسوده تهران رادردل خودجای داده است. همچنین تراکم جمعیت درمنطقه ۱۷ چهار برابر شهر تهران است که خود یک تهدید جدی است .

شهردار منطقه ۱۷ تهران در ادامه گفت :درکنار آن از عدم توزیع مناسب کاربری ها در بافت فرسوده منطقه می توان به عنوان تهدیدات دیگر این منطقه یادکرد.

این موضوعات ضرورت توجه به راهبردی به نوسازی بافتهای فرسوده در این منطقه را بیش از پیش عیان می سازد . طی سالهای اخیر مجموعه مدیریتی شهری در منطقه ۱۷ با بررسی های همه جانبه به الگوی جدیدی در نوسازی بافت فرسوده در شهر تهران دست یافته است .

بابایی در پاسخ به این سوال که چه موانعی باعث مشارکت شهروندان در نوسازی بافتهای فرسوده می شود گفت:یکی از موانع مشارکت شهروندان در تجربه های قبلی در شهرتهران مشکل تغییرات مکانی و محله ای در فرایند نوسازی بود بطوریکه ساکنان بافت های فرسوده مجبور بودند پس از واگذاری ملک به شهرداری در مجتمع هایی خارج از محله خود که توسط انبوه ساز ساخته می شد سکنا گزینند.

همچنین ایجاد مجتمع های عظیم در میان بافت سنتی و فرسوده مناطق خود بر هم خوردگی آرایش محلی را در پی داشت . این موضوع علاوه بر تحمیل تغییرات منبعث از فرهنگ جدید مجتمع نشینی به جای عادات مبتنی بر شرایط کوچه های سنتی خود بوجود آورنده کلونی هایی از آسیبهای اجتماعی بود.مانند آنچه در موضوع نوسازی حاشیه جنوب اتفاق افتاده است.

وی افزود :در منطقه ۱۷ با توجه به این تجربیات فرایند نوسازی علاوه بر تاکید بر امتیازات تشویقی که توسط قانون گذار برای تجمیع پلاک های ریزدانه و نوسازی در نظر گرفته شده ، توجه جدی به نوسازی توسط شهروندان در مقیاس پلاک های ریز دانه دارد.

به عنوان مثال در محله بلور سازی یا همان محله هشت قدیم که به عنوان یکی از محلا ت به شدت فرسوده تهران شناخته می شود در حال حاضر چندین مجوز برای تجمیع پلاک های ریز با الگوی معماری مشخص و یکسان تحت نظارت شهرداری صادر شده که سازندگان آنها خود شهروندان ساکن در محل بوده و ضمن استفاده از تسهیلات تشویقی و بخشودگی ها به صورتی که هویت و کالبد محله دستخوش تغییر و تناقض نشود در حال نوسازی هستند.

وی در ادامه تاکید کرد :وجود برخی قوانین دست وپاگیر در حوزه ساخت وساز برای سرمایه گذاران ،عدم آگاهی کامل واقناع ساکنین بافتهای فرسوده، و عدم جهت دهی منابع مالی برای نوسازی بافت فرسوده شاید موانع اصلی باشند.

بابایی به برخی از فعالیتهای منطقه ۱۷ در زمینه تسهیل و تشویق گروههای مختلف در زمینه نوسازی بافت های فرسوده اشاره کرد و اظهار داشت : در این خصوص جلسات زیادی با سرمایه گذاران این حوزه برای تشویق به مشارکت در این فرایند برگزار شده اما موضوع کلیدی اقناع شهروندان نسبت به مزایای مشارکت در این امر میباشد در این خصوص در سطح منطقه با برگزاری نشستهای محله محور با حضور نخبگان محلی فعالیت مناسبی انجام شده است.

وی در پایان حضور شهرداران مناطق در دومین همایش نوسازی بافتهای فرسوده شهر تهران را بسیار موثر دانست و عنوان کرد: شهرداران مناطق به عنوان مدیران ارشد منطقه ی خود نقش بسزایی در همسو ساختن دستگاهها ی اجرایی دیگر در پیشبرد پروژه نوسازی بافت فرسوده دارند .بنابراین حضور پررنگ شهرداران در این همایش علاوه بر اینکه بیانگر میزان عزم مدیریت شهری در نوسازی بافت فرسود ه است ، نوید بخش آینده ای بهتر برای این طرح حساس در شهر تهران خواهد بود.