تجلیل از اعتدال‌گرایی آیت‌الله طالقانی

عکس: خبرگزاری فارس

لاریجانی: دغدغه طالقانی کشاندن گروه‌های سیاسی به سمت صحیح بود رییس مجلس شورای اسلامی راه و مسلک آیت‌الله طالقانی را اجتهادی توصیف کرد و در مورد دیدگاه سیاسی ایشان گفت: آیت‌الله طالقانی علت عقب‌ماندگی مسلمین و استعمارزدگی را عدم رجوع به قرآن و زینتی ساختن آن می‌دانستند.

به گزارش ایسنا، علی لاریجانی در مراسم صدمین سالگرد تولد آیت‌الله طالقانی وجه سیاسی زندگی آیت‌الله طالقانی را مورد بحث قرار داد و با اشاره به دغدغه‌های متعدد ایشان در قبال مسلمانان تصریح کرد: سرنوشت مسلمانان در ایران و به طور عام وحدت بین شعب مختلف اسلامی مورد تاکید ایشان بود و یکی از براق‌ترین وجوه زندگی ایشان این است که یکی از دلایل استعمارزدگی و دیکتاتورزدگی را عدم توجه به قرآن دیدند و لذا مقدار زیادی از وقت ایشان در مجاهدت صرف تفسیر قرآن می‌شد.

وی با یادآوری دیدگاه آیت‌الله طالقانی مبنی بر اینکه علت عقب‌افتادگی مسلمین عدم رجوع به قرآن و زینتی ساختن آن است، خاطرنشان کرد: ایشان این دغدغه را داشت که چرا این کتاب آسمانی به مساله زینتی تبدیل شده و حالت حاشیه‌ای در زندگی پیدا کرده است و در متن قرار ندارد، به همین دلیل شروع به آموزش جوانان کردند و امور سیاسی ایشان متاثر از این برداشت است.

لاریجانی نقش آیت‌الله طالقانی در این حوزه را بسیار برجسته دانست و با یادآوری مبارزات ایشان در زمان کشف حجاب و پس از کودتا گفت: جبهه ملی دوم با حضور ایشان تشکیل شد؛ اما پس از آن نهضت آزادی را ایجاد کردند، آیت‌الله طالقانی حتی فداییان اسلام را به خانه خود راه دادند، اما پس از این‌که کشف شد ایشان را دستگیر کردند.

وی دغدغه آیت‌الله طالقانی را کشاندن تمامی گروه‌های سیاسی به سمتی صحیح توصیف کرد و با بیان اینکه شخصیت ایشان در جریانات ملی نمی‌گنجد، گفت: ایشان در مورد ماهیت انقلاب نیز نظر روشنی دارند و آن را نهضت اسلامی نامیدند، ایشان تلاش می‌کردند جریانات مختلف را به سمت جریان اصیل اسلامی بکشانند.

رییس مجلس ادامه داد: دفاعیات ایشان در دادگاه از سر استغناء بود؛ چرا که دادگاه را قبول نداشتند و آن را دیکتاتوری می‌پنداشتند، بنابراین ایشان شخصیت باشکوه اسلامی سیاسی بوده‌اند که در مبارزات کمتر نظیرآن را داریم.

لاریجانی دیگر ویژگی‌ آیت‌الله طالقانی را مشهور بودن وی به نظریه شوراها عنوان کرد که از اصالت فکر اسلامی برخوردار است.

رییس مجلس افزود: به عقیده ایشان اگر مردم تمرین سیاسی نداشته باشند نمی‌توانند در عرصه سیاسی حضور داشته باشند و لذا حضور آگاهانه احتیاج به تجربیاتی دارد که مسیر آن از طریق شوراها می‌گذرد.

طالقانی با استبداد داخلی مخالف بود

در این مراسم همچنین رییس کمیسیون فرهنگی مجلس خاطر نشان کرد:‌مرحوم طالقانی نهج‌البلاغه را سندی برای اسلام سیاسی، اجتماعی و اصیل می‌دانست. در مقابله با مارکسیسم، طالقانی به اندیشه‌های اقتصادی اسلام توجه داشت و از این راه تلاش می‌کرد که انگ‌هایی را که از این نظر به اسلام می‌چسباندند، نفی کند. طالقانی در مبارزه، هم با استبداد داخلی مخالف بود و هم با استعمار خارجی.

غلامعلی حداد عادل با اشاره به تشکیل نهضت آزادی توسط مرحوم طالقانی و مرحوم بازرگان اظهار کرد: غرض از تاسیس نهضت آزادی این بود که جریانات مذهبی در عرصه سیاست بتوانند از جبهه ملی که فکر سکولار داشت و به جدایی دین از سیاست معتقد بود، فاصله بگیرند. حضور مرحوم طالقانی به عنوان یک روحانی ضامن اعتبار این اندیشه بود و سبب شد که عده‌ای از جوان‌ها که تفکرات مذهبی داشتند مجبور نباشند در جریانات ملی گرایی مغایر با فکر دینی عضویت داشته باشند.

طالقانی افراطی و تفریطی نبود

در همین حال قائم‌مقام دبیرکل حزب موتلفه‌ اسلامی، مرحوم طالقانی را مرد تاریخ‌ساز معاصر توصیف کرد و گفت: طالقانی فکری روشن داشت، ولی این به معنای روشنفکری با مفهوم غربی یا شرقی نبود.

این نماینده مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: مرحوم طالقانی با همه گروه‌ها و چهره‌های مبارز و هر کس که قدمی برای مبارزه با رژیم ستمشاهی برمی‌داشت همراهی می‌کرد؛ ضمن اینکه شان یک روحانی مجاهد را همواره حفظ می‌کرد. او مبارز بود ولی افراطی و تفریطی نبود و بر اساس یک بینش، همراه با شجاعت و رشادت با رژیم ستمشاهی روبه‌رو می‌شد، با معاندان، مبارزه باتدبیر داشت و با دوستان از هر سنخی که بودند همفکری می‌کرد.

وی خاطرنشان کرد: آیت‌الله طالقانی هیچ‌گاه در مبارزه هدف اصلی خود، یعنی سرنگونی رژیم ستمشاهی و روی کار آمدن یک نظام اسلامی را فراموش نکرد و وقتی امام(ره) نهضت عظیم خود را به راه انداخت یک افسر تمام‌عیار برای امام(ره) بود؛ البته در چارچوب وظایف خاصی که بر عهده داشت.