اجرای 60 ابرطرح اقتصادی در خوزستان‏

 سیدعلی بحرینی درباره شکل‌گیری ایده طرح توسعه سرمایه‌گذاری استان اظهار کرد: خوزستان به‌دلیل ظرفیت‌هایی که در زمینه‌های مختلف همچون نفت، گاز، پتروشیمی، برق، کشاورزی، بنادر، صادرات، ترانزیت، منطقه آزاد، فولاد و دیگر زمینه‌ها همچون گردشگری آن‌هم با دارا بودن سه اثر ثبت جهانی دارد، کل اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار داده است. از این رو با توجه به کاهش منابع عمرانی کشور به‌دلیل افزایش هزینه‌های جاری دولت و همچنین اهمیت وضعیت اشتغال در استان، تصمیم بر آن شد تا با انجام چنین طرحی گامی اساسی به‌منظور تحول همه‌جانبه در استان برداشته شود.

بحرینی‌مقدم در پاسخ به اینکه آیا می‌توان انتظار داشت این طرح اشتغال‌زایی زیادی داشته باشد، تصریح کرد: قاعدتا این‌گونه خواهد بود، هرچند تلاش‌های دولت طی چند سال اخیر برای اشتغال‌زایی مثمر ثمر بوده، به طوری که براساس سرشماری سال ۹۵ نرخ بیکاری در خوزستان از ۲۵ درصد به ۳/ ۱۴ درصد کاهش پیدا کرده و نرخ مشارکت اقتصادی از ۳۵ درصد به ۸/ ۴۰ درصد افزایش داشته است که این روند، نوید روزهای بهتری را در آینده می‌دهد اما این کاهش نرخ بیکاری باعث نشد تا دولت از وضعیت اشتغال رضایت داشته باشد، از این رو تلاش خود را برای بهبود وضعیت اشتغال به‌کار گرفت.

وی اظهار کرد: همان‌طور که گفته شد این اعداد و ارقام، آمار کاهش بیکاری، بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن که در سال ۹۵ انجام شد به دست آمده است و باید اعلام کرد ملاک‌های مرکز آمار ایران بر اساس شاخص‌های جهانی محاسبه می‌شود. البته به خوبی آگاهیم که این درصدها کافی نیست و به‌رغم بهبود نسبی وضعیت اشتغال همچنان نرخ بیکاری در خوزستان با رقم ۳/ ۱۴ بالاتر از سطح کشور با رقم ۱/ ۱۲ است.

بحرینی‌مقدم در ادامه به علت بیکاری در استان برخورداری مانند خوزستان اشاره و خاطرنشان کرد: علت ریشه‌های بیکاری در خوزستان را می‌توان در بسترهای مختلفی جست‌وجو کرد اما در میان همه عوامل ریز و درشت چند عامل نقش پررنگ‌تری دارند. یکی از مهم‌ترین موارد این است که روی صنایع و فعالیت‌های اشتغال‌زا کار و سرمایه‌گذاری صورت نگرفته است. البته عنوان می‌شود که در خوزستان صنایع بزرگ بسیاری همچون نفت، گاز و پتروشیمی وجود دارند اما حقیقت این است که این صنایع برخلاف تصور معمول، به‌رغم سرمایه‌بر بودن توانایی ایجاد اشتغال چندانی را ندارند.

وی اظهار کرد: در این شرایط باید در صنایع پایین‌دستی که ظرفیت ایجاد اشتغال بیشتری را دارند و اشتغال در آنها پایدار و سبز است سرمایه‌گذاری صورت بگیرد. به‌طور مثال در یکی از شهرک‌های صنعتی در اهواز یک شرکت تولیدکننده ظروف یک‌بار مصرف با سرمایه‌گذاری نه‌چندان زیادی موفق شده است بیش از ۷۰۰ نفر را جذب کند اما یک پتروشیمی که برای راه‌اندازی آن هزینه‌های میلیون دلاری نیاز است، نهایتا می‌تواند ۵۰۰ یا ۶۰۰ نفر را استخدام کند. گذشته از این، میزان آلودگی که صنایعی مانند پتروشیمی ایجاد می‌کنند در قیاس با چنین کارخانه‌هایی بسیار بیشتر است.  بحرینی‌مقدم ادامه داد: پس در این شرایط که دولت‌ها نتوانسته‌اند موازی با نیاز اشتغال در استان حرکت کنند و اعتبارات عمرانی استان نیز در حدی نیست که بتوان به عنوان یک محرک اقتصادی به آن تکیه کرد باید راهکار موثری به‌کار گرفته شود؛ این راهکار همان برنامه عملیاتی توسعه و سرمایه‌گذاری است که در آن سعی شده با تکیه بر شرایط موجود در استان به نتیجه‌ای مطلوب دست پیدا کرد. در این طرح فرآیند به گونه‌ای است که در وهله اول از ظرفیت‌های خدادادی استان استفاده می‌شود و در گام بعدی سعی می‌شود به تمام تکالیف قانونی که بر دوش دولت است عمل شود. از جمله این وظایف که در برنامه عملیاتی سرمایه‌گذاری روی آن حساب ویژه‌ای شده، استفاده از ظرفیت پنجره واحد سرمایه‌گذاری در استان است که به‌وسیله آن، فرآیند جذب سرمایه‌گذاری در استان تسهیل می‌شود.

وی اظهار کرد: تا پیش از این یک سرمایه‌گذار برای کسب مجوزهای لازم باید از ۲۳ دستگاه اجرایی استعلام‌های لازم را اخذ می‌کرد درحالی‌که این مسیر در برخی از استان‌ها به ۸ دستگاه مربوط می‌شد. در طول این مسیر که معمولا زمانبر هم بود بعضا برخی طرح‌ها به‌دلیل طولانی شدن مراحل کسب مجوز از حیز انتفاع خارج می‌شد. از این رو با علم به این شرایط در قالب برنامه عملیاتی توسعه و سرمایه‌گذاری، پس از شناسایی بیش از ۵۵۰ فرآیند در دستگاه‌های اجرایی و خلاصه‌سازی آنها، این میزان به ۱۵۸ فرآیند تقلیل یافت که همه این فرآیندها نیز بر اساس روش‌های روز دنیا است.

بحرینی‌مقدم درباره این مشکل که گاه تصمیماتی که در سطوح بالا گرفته می‌شود بین بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها فراموش یا کمرنگ خواهد شد و آیا ممکن است این فرآیند به چنین سرنوشتی دچار شود، گفت: قطعا چنین اتفاقی شکل نمی‌گیرد، چرا که این کار به مرحله اجرا رسیده و کتاب آن نیز چاپ شده است. همچنین نسخه الکترونیک آن آماده بهره‌برداری است. همچنین مراحل آن نیز به گونه‌ای است که سرمایه‌گذار می‌تواند حتی خارج از کشور با مراجعه به وب‌سایت سرمایه‌گذاری و مشاهده پنجره واحدهای خوزستان، فرصت‌های سرمایه‌گذاری را در استان مشاهده کند و درخواست خود را ارائه دهد و سیر مراحل درخواست او نیز به‌صورت شفاف قابل مشاهده خواهد بود. همه این اقدامات در قالب برنامه عملیاتی توسعه و سرمایه‌گذاری استان منطبق بر مطالعات آمایش سرزمینی با پیوست روش‌های تامین مالی طرح‌هایی که در این برنامه مشخص شده، صورت گرفته است. وی در خصوص اینکه این طرح یا همان برنامه عملیاتی توسعه و سرمایه‌گذاری در چه مرحله‌ای قرار دارد، اظهار کرد: اکنون مشاور طرح در نقاط مختلف استان مطالعات لازم را انجام می‌دهد و بنا است براساس مطالعاتی که پیش از این انجام شده بود و همچنین با در نظر داشتن آمایش سرزمینی و شرایط موجود بیش از ۶۰ ابرپروژه در کل استان خوزستان تعریف شود. به‌طور مثال در شهرستان ماهشهر با توجه به اینکه در آنجا پتروشیمی‌های مختلفی مستقر هستند و محصولات خود را چه در داخل و چه خارج از کشور به‌صورت خام ارائه می‌کنند، صنایع تبدیلی و تکمیلی در قالب یک شهرک انرژی راه‌اندازی می‌شود. در سایر نقاط استان نیز وضعیت به همین شکل خواهد بود. البته اقدام دیگری که برای تسهیل در سرمایه‌گذاری صورت گرفته است صدور مجوزهای بی‌نام برای این ۶۰ ابرطرح است تا زمان کمتری از سرمایه‌گذار گرفته شود.