فعالیت زنان درباری قاجار

زنان درباری نسبت به سایر زنان به نوعی آزادتر بوده و بار اقتصادی کمی را بر دوش می‌کشیدند و شاید به همین دلیل است که فعالیت‌هایی که از این دسته از زنان درباری سر زده، اغلب در جهت ارضای علاقه خودشان بوده است. وجود زنان خوشنویس و شاعر در دربار قاجار تا حد زیادی می‌تواند گویای این مطلب باشد. زنانی که از طبقه درباری دارای شأن و شوکت و مورد حمایت شاه بودند.

ناصر نجمی در کتاب «تهران عهد ناصری» به بازارچه زعفران باجی اشاره می‌کند: «داستان بازارچه‌ها و گذرگاه‌های طهران داستان جالبی است. در قدیم به بازارهای کوچک بازارچه و به بازارهای بی‌سقف گذر می‌گفتند. معروف‌ترین بازارچه‌های آن زمان زعفران باجی نام داشت که متعلق به یکی از کنیزان و مطرب‌های معروف ناصرالدین شاه بود و بعد از مرگ شاه قاجار مردم به این محل مراجعت می‌کردند و برای جشن‌های خود از مطرب‌ها و رقاصان و آوازخوانان زعفران باجی بهره می‌بردند.» در مورد زنان شاغل دربار باید از خدمه دربار یاد کرد که در اندرون ایفای وظیفه می‌کنند. زنان خدمه دربار افراد قابل اعتمادی هستند و مسوولیت‌هایی چون حفاظت از جواهرات، صندوق‌داری، رئیس تشریفات و ... به آنها سپرده می‌شود.

منبع: اکرم ناصری، راضیه سیروسی، «بررسی مشارکت اقتصادی- فرهنگی زنان در دوره قاجار» مطالعات فرهنگی- اجتماعی خراسان، ۱۳۸۷.