گزارش میدانی «دنیای اقتصاد» از جو بازار رضا
خرید لپ‌تاپ با دو ضامن معتبر
بازار رضا در قلب شهر تهران مکانی آشنا برای کسانی است که با کالاهای الکترونیک اعم از انواع لپ‌تاپ و وسایل جانبی آن سر و کار دارند. کارمندان، دانشجویان، مهندسان و... و همه کسانی که این روزها به دورکاری تشویق می‌شوند اگر کالاهای قابل دسترسی‌شان برای ۸ ساعت کار روزانه از داخل منزل خیلی پیشرفته نباشد حتما سری به این بازار می‌زنند تا لپ‌تاپ خود را به روز کنند. اما تقریبا تمام لپ‌تاپ‌ها و وسایل جانبی وارداتی هستند و برای همین تحت تاثیر مقررات واردات و قیمت ارز جهش قیمتی زیادی دارند. اما این روزها که قیمت ارز روز به روز افزایش می‌یابد بازار رضا هم با هجوم خریدارانی روبه‌رو است که حس می‌کنند اگر امروز نخرند فردا خیلی دیر است و آرزوی داشتن یک لپ‌تاپ نو به دلشان می‌ماند. بازار رضا که تا دیروز و با اوج گرفتن ویروس کرونا خلوت بود، امروز بار دیگر جان گرفته. اما همچنان که مشتری‌ها از بالا رفتن نرخ ارز می‌ترسند، قیمت لپ‌تاپ هم هر روز گران‌تر و قدرت خرید مردم هم کمتر می‌شود.
وام بلند‌مدت برای لپ‌تاپ
به سراغ یکی از فروشندگان طبقه همکف می‌روم. او به برندهای مختلف لپ‌تاپ اشاره می‌کند و می‌گوید پیش از دوران کرونا و افزایش تقاضای یکباره برای آن قیمت‌ها با شیب ملایم‌تری زیاد می‌شد و برای برندها و مدل‌های مختلف مشتری وجود داشت اما با شیوع ویروس و خانه‌نشینی بسیاری از شاغلان و در سایه گرانی این روزهای قیمت ارز، الان مشتری برندهای مقرون به صرفه و ارزان بسیار بیشتر شده و کمتر کسی سراغ برندهای گرانی مانند اپل یا مدل‌های بالای برندهای دیگر را می‌گیرد. این فروشنده درادامه به «دنیای اقتصاد» می‌گوید؛ برای مثال لپ‌تاپ لنوو که جزو مقرون به صرفه‌ترین لپ‌تاپ‌ها است طی یک سال گذشته افزایش قیمت چشمگیری داشته است به‌طوری که لپ‌تاپ ۱۵ اینچی لنوو مدل Ideapad ۳۳۰ – SA که در مرداد سال گذشته ۳ میلیون و ۱۴۵ هزار تومان به فروش می‌رسید در حال حاضر با بیش از ۱۰۰ درصد افزایش با قیمت ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
افزایش قیمت محدود به لنوو نیست و مدل‌های دیگر لپ‌تاپ را هم شامل می‌شود. برای مثال لپ‌تاپ ایسوس مدل VivoBook K۵۷۱GD با پردازنده i۷ و صفحه نمایش فول اچ دی که در ماه گذشته ۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار بود الان و بعد از گرانی ارز تا ۲۶ میلیون تومان معامله می‌شود. این گرانی‌ها تا جایی پیش رفته که امروز لپ‌تاپ را می‌توان نوعی کالای لاکچری به شمار آورد که برای خرید آن باید دنبال وام خرید بود. این فروشنده با اشاره به برخی از تجربه‌های خود در برخورد با مشتری‌های مختلف می‌گوید این روزها اغلب خریداران لپ‌تاپ با دیدن قیمت‌ها ناامید می‌شوند و با طعنه می‌گویند باید اول وام بلند‌مدت بگیریم. این وضعیت باعث شده که بیشتر مشتریان درخواست خرید قسطی داشته باشند که با توجه به نبود تضامین لازم برای فروشندگان آنها مجبور هستند به بانک مراجعه کنند و طبق معمول برای وام حداقل دو ضامن معرفی کنند.
رونق تعمیر
فروشنده لپ‌تاپ می‌گوید با وجود اینکه در دوران دورکاری مردم تقاضای بیشتری برای لپ‌تاپ دارند اما افزایش قیمت زیاد لپ‌تاپ باعث شده تا جایی که امکان دارد لپ‌تاپ‌های قدیمی خود را ارتقا دهند یا تعمیر کنند. بر اساس گفته این فروشنده به سراغ یکی از تعمیرکاران لپ‌تاپ می‌روم. او یک ربع طول می‌کشد تا جوابم را بدهد و به طنز می‌گوید: «همان طور که می‌بینی وقت سر خاراندن ندارم.» هر وقت که بخشی از کار خود را کامل می‌کند سوالی از او می‌پرسم، سرش را بالا می‌آورد و به سوالاتم جواب می‌دهد: «همان‌طور که می‌بینی بازار ما این روزها خیلی رونق دارد. لپ‌تاپ آنقدر گران شده که مردم ترجیح می‌دهند از لپ‌تاپ قدیمی‌شان تا جایی که می‌توانند کار بکشند و تا وقتی مجبور نشده‌اند پولی بابت تعویض آن ندهند. لپ‌تاپ‌های قدیمی را می‌آورند تا تعمیر کنند یا قطعات سخت‌افزاری آنها را تعویض کنیم و ارتقا دهیم.»
لپ‌تاپ چرا گران شد؟
قیمت لپ‌تاپ هم مثل هر کالای وارداتی دیگر معلول قیمت ارز است. واردکنندگان و مسوولان این صنف بارها اعلام کرده‌اند دولت ارز نیمایی را با سهولت در اختیار آنها قرار نمی‌دهد و آنها مجبورند با ارز بازار آزاد که گران‌تر از ارز نیمایی است لپ‌تاپ و دیگر تجهیزات کامپیوتری را وارد کنند. با گذشت چند ماه از روزهای کرونایی و توصیه دولت که در خانه بمانید و دورکاری کنید هنوز هیچ اقدام ضروری در این مورد انجام نشده است.
