ایسنا: از سال ۱۹۰۰ تاکنون پیشرفت‏های چشمگیری در زمینه فناوری‏های رایانه‌ای پدید آمده و به‌طور کلی در ۷۰ سال گذشته دنیای فناوری دارای تحولات شگرفی شده است.به نقل از تک‏رادار، در این مطلب قصد داریم ۱۰ مورد از بزرگ‌ترین لحظات تاریخی در عمر رایانه‏ها را به اطلاعتان برسانیم.

سال 1939: نبوغ عجیب آلن تورینگ

آلن تورینگ که در سال ۱۹۱۲ در پدینگتون لندن به دنیا آمد، یک میراث قابل‌توجه در صنعت کامپیوتر از خود برجای گذاشت.تورینگ به‌عنوان پدر علم محاسبه نوین و هوش مصنوعی شناخته شده و مهم‏ترین جایزه علمی رایانه به افتخار وی جایزه تورینگ نام گرفته ‏است. وی دارای نشان ویژه سلطنتی انگلستان و نیز عضو پیوسته کالج سلطنتی بود.تورینگ به کمک ماشین تورینگ فرمولاسیون موثری برای روش الگوریتم و محاسبه تهیه کرد و با کمک آزمایش تورینگ، توانست سهم موثر و محرکی در زمینه هوش مصنوعی ارائه کند.در سال ۱۹۳۹، تورینگ و همکارانش موفق به ساخت دستگاهی به نام انیگما (Enigma) یا «بامب» شدند که برای رمزنگاری و رمزگشایی پیام‏های محرمانه آلمان‏ها به‌کار می‏رفت.

سال 1941: اولین ماوس

مفهوم «ماوس» (mouse) در سال ۱۹۴۱ پدید آمد، هرچند اولین ماوس در سال ۱۹۶۸ اختراع شد. در سال ۲۰۰۳، استاد سابق بریستول به نام رالف بنجامین ادعا کرد که او خالق اصلی یک دستگاه ماوس مانند بوده است.این دستگاه که «ball tracker» نام داشت در سال ۱۹۴۶ توسط نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا به ثبت رسید. این دستگاه یک توپ فلزی بود که بین چرخ‏هایی می‏چرخید و مختصات را به یک سیستم رادار ارسال می‏کرد. با این حال تا چند دهه بعد این فناوری عمومی نشد.داگلاس انگلبارت و تیمش که از محققان دانشگاه استنفورد بودند یک جعبه چوبی ساختند که روی دو چرخ قرار گرفته و اطلاعات حرکتی را به رایانه ارسال می‏کرد. انگلبارت و تیمش سپس در سال۱۹۶۸ یک ماوس چوبی ساختند.

سال 1971: پردازش میکروپروسسور

در ابتدا اندازه رایانه‏ها بسیار بزرگ بود اما با گذشت زمان تمایل به ساخت و استفاده از رایانه‏هایی با اندازه کوچک بیشتر شد تا جایی که کار به ساخت ریزپردازنده‏ها رسید. شرکت اینتل اولین واحد پردازش مرکزی (CPU) در اندازه میکرو را در سال ۱۹۷۱ ساخت.ریزپردازنده‏ ۴۰۰۴ در اواخر سال ۱۹۷۱ معرفی شد. اصطلاح ریزپردازنده در زمان معرفی ۴۰۰۴ هنوز به وجود نیامده بود و اندکی بعد از معرفی این محصول به بازار، برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفت.۴۰۰۴ از سال ۱۹۷۱ تا سال ۱۹۸۱ تولید ‏شد و علاوه‌بر اینکه اولین پردازنده‏ای محسوب می‏شود که به‌صورت تجاری در دسترس قرار گرفت، اولین CPU کاملی بود که روی یک تراشه قرار داشت. این تراشه در پوششی سرامیکی و ۱۶ پین قرار داشت.این پردازشگر می‏تواند چهار بیت داده را در هر میزان زمانی پردازش کند. تنها سه سال بعد، اینتل ۸۰۰۸ با بهره‏مندی از ۳۵۰۰ ترانزیستور به‌عنوان جایگزینی برای ۴۰۰۴ معرفی
شد.

سال ۱۹۷۴: رایانه‏های همراه

رایانه‏های همراه بیشتر از 30 سال نیست که در دسترس قرار گرفته‏اند و در گذشته لپ‏تاپ‏ها و تبلت‏ها به شکل کنونی و با این طراحی و وزن نبودند. رایانه آزبورن اولین رایانه قابل حملی بود که به موفقیت تجاری رسید و عمومیت پیدا کرد. این رایانه در آوریل 1981 عرضه شد. آزبورن باعث پدید آمدن انقلابی در زمینه رایانه‏های همراه شد.با گذشت زمان و علاقه‌مندی به رایانه‏های شخصی همراه، تنوع در طراحی و ساخت این رایانه‏ها نیز بیشتر شد که از شرکت مایکروسافت و اپل می‏توان به عنوان پیشگامان این عرصه یاد کرد.

سال ۱۹۸۴: تولد مکینتاش

در سال 1984 شرکت اپل دست به ساخت رایانه شخصی مکینتاش زد. پروژه مکینتاش از اوایل سال 1979 به وسیله جف راسکین، کارمند اپل آغاز شد.

سال ۲۰۰۵: اپل و اینتل

پاور پی‏سی (PowerPC) ریزپردازنده‏ای است که در سال 1991 به بازار آمد. این پردازنده محصول مشترک شرکت‌های اپل، ‌ای بی ام و موتورولا است. پاور پی‏سی در ابتدا برای کامپیوترهای شخصی طراحی شده بود و از سال 1994 تا 2006 −پیش از آنکه اپل به پردازنده‏های اینتل روی آورد − در کامپیوترهای شخصی مکینتاش، محصول اپل استفاده می‏شد.

سال ۲۰۰۲: ظهور فناوری هایپرتردینگ HyperThreading

در سال 2002 شرکت اینتل تکنولوژی HyperThreading را پدید آورد. این تکنولوژی با استفاده بهتر و کامل‏تر از منابع موجود پردازنده می‏تواند تعداد محاسبات روی هرکدام از هسته‌های پردازنده را افزایش داده و باعث کارآیی بیشتر و بهتر سیستم در مواقع لزوم شود. به لحاظ افزایش کارآیی HT سرعت توان عملیاتی پردازنده را نیز بالا برده و با سرعت بخشیدن به محاسبات باعث بهتر اجرا شدن برنامه‌ها می‏شود. بعدها در سال 2015 این شرکت موفق به ساخت پردازنده Skylake شد که هم از نظر سرعت پردازش و هم توان مصرفی، از پردازنده‌های قبلی بسیار بهتر بود.

سال ۲۰۰۶: خرید ATI توسط AMD

ای‏ام‏دی (Advanced Micro Devices) شرکت آمریکایی سازنده انواع پردازنده است که در سال 1969 توسط جری ساندرز تاسیس شد. ای‏ام‏دی رقیب اصلی شرکت اینتل محسوب می‏شود. شرکت ای‏تی‏آی سازنده کانادایی پردازنده‏های گرافیکی در سال 2006 میلادی توسط ای‏ام‏دی خریداری شد و هم‏اکنون به‏عنوان زیرمجموعه این شرکت فعالیت می‏کند. با ادغام این دو شرکت تحول شگرفی در صنعت رایانه پدید آمد.

سال ۲۰۱۳: دوره کنسول‏ها

آتاری 2600 (Atari 2600) نام اولین کنسول دستگاه‏های بازی ویدئویی است که در اکتبر 1977 توسط شرکت آتاری عرضه شد. این دستگاه دارای یک حافظه 128 بایتی بود و بازی‏های آن روی کارتریج (نوار یا فیلم) عرضه می‏شدند. پلی‏استیشن (PlayStation) کنسولی 32 بیتی است که برای اولین بار در دسامبر سال 1994 توسط شرکت سونی به بازار عرضه شد.بعدها با قدیمی شدن نسل اول پلی‏استیشن، ایکس باکس به بازار آمد اما با وجود داشتن مشخصات بهتر، پلی استیشن 2 طول عمر بیشتری نسبت به این دستگاه جدید داشت. کمی بعد و در سال 2005 ایکس‏باکس 360 (Xbox 360) در تاریخ وارد بازار شد، در ابتدا تیم توسعه‏دهنده کنسول‏های بازی در شرکت مایکروسافت تصمیم داشت کنسول XBOX 360 را با نام زنون (Xenon) یا 2 XBOX به بازار معرفی کند، اما شرکت مایکروسافت برای اینکه طیف اثرگذاری این محصول را بیشتر برای مردم نمایان کند، نام ایکس‏باکس 360 را بر آن نهاد.

هوش مصنوعی

در پایان باز هم به آلن تورینگ بازمی‏گردیم. وی موفق به طراحی آزمونی شد که به آن لقب آزمون تورینگ را دادند. آزمون تورینگ روشی برای سنجش میزان هوشمندی ماشین است. آزمون به این صورت انجام می‏گیرد که یک شخص به عنوان قاضی، با یک ماشین و یک انسان به گفت‌وگو می‏نشیند و سعی در تشخیص ماشین از انسان دارد. در صورتی که ماشین بتواند قاضی را به‌گونه‏ای بفریبد که در قضاوت خود دچار اشتباه شود، توانسته است آزمون را با موفقیت پشت سر بگذارد.برای اینکه تمرکز آزمون روی هوشمندی ماشین باشد و نه توانایی آن در تقلید صدای انسان، مکالمه تنها از طریق متن و صفحه کلید و نمایشگر کامپیوتر صورت می‏گیرد.

تست تورینگ یک تست از توانایی ماشین برای نمایش دادن رفتاری هوشمندانه شبیه به انسان است. آزمون تورینگ در سال 1950توسط آلن تورینگ، ریاضیدان انگلیسی مطرح شد. از نظر تورینگ، پرسش «آیا ماشین‏ها می‏توانند تفکر کنند» بی‏معنی‏تر از آن بود که بتوان پاسخ روشنی به آن داد، چرا که نمی‏توان تعریف مشخصی برای تفکر ارائه داد. بنابراین تورینگ پرسش را به این صورت مطرح کرد: آیا می‏توان ماشینی ساخت که آزمون تورینگ را پشت سر بگذارد؟ هم‌اکنون دو نسخه مختلف از این آزمون وجود دارد: آزمون استاندارد تورینگ و آزمون تقلید.