حامد منکرسی، معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» نگرانی بخش خصوصی در مورد این پیش‌نویس را چندان قابل قبول نمی‌داند. همچنین او تاکید می‌کند این پیش‌نویس هنوز نهایی نشده و احتمالا دچار تغییراتی خواهد شد:

این پیش‌نویس قرار است فعالان مرکز داده و ابری را رتبه‌بندی کند یا به آنها مجوز فعالیت بدهد؟‌

این نظامی است که هر دو بخش خصوصی و دولتی می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.

 بهره‌مندی از این نظام اختیاری است یا اجباری؟

اجباری به آن شکل وجود ندارد. ما در پیش‌نویسی که برای مصوبه ۲۴۷ آورده‌ایم، چارچوب‌هایی را مشخص کرده‌ایم که موضوعات جدید بتوانند وارد این چارچوب‌ها شوند، شاخص‌هایی برای آن استخراج شده است و براساس این شاخص‌ها رتبه‌‌بندی و گواهی‌هایی صادر می‌شود.

پس این مجوزی که در پیش‌نویس از آن صحبت شده چیست؟

مجوز جداگانه‌ای نداریم، اینها گواهی‌نامه‌ است که ارائه می‌شود. وقتی مجوز می‌شود که قانون یا قاعده دیگری بیاید و این را الزام کند. پس این پیش‌نویس برای رتبه‌بندی است، نه ارائه مجوز.

مگر رتبه‌بندی نباید اختیاری باشد، ولی در این پیش‌نویس به نوعی گرفتن گواهی رتبه‌بندی اجباری شده است؟

ما به عنوان رگولاتور علاقه‌مند هستیم که همه خدماتی که از طریق مراکز داده ارائه می‌شود، استاندارد باشند و حقوق کاربران و حقوق عامه نیز حفاظت شوند. حالا از این منظر که گفته می‌شود این اجبار نباید وجود داشته باشد، ما سعی می‌کنیم از سیاست‌های تشویقی مانند تخفیف‌های ویژه، وام‌ها و... استفاده کنیم تا این شرکت‌ها بتوانند خدمات استاندارد به کاربران خودشان ارائه کنند. در واقع با این سیاست‌های تشویقی سعی می‌کنیم که همه مراکز داده را به سمت رتبه‌بندی و اجرای استاندارد سوق دهیم.

بخش‌خصوصی اعلام می‌کند که این مشوق‌ها آنچنان که باید چشمگیر نیستند و باید به صورت کلی در قالب حمایت به هر فعالی در این حوزه از سمت دولت داده شوند.

یکی از بحث‌های تشویقی، اتصال به IXP است که احتمالا فعالان تنها به خاطر این مشوق مایل به رتبه‌بندی نمی‌شوند، جمع طرح‌های تشویقی است که کمک می‌کند. برای مثال بحث تخفیف‌های برق مطرح است که امیدواریم به نتیجه برسد تا برای فعالان اقتصادی این حوزه برای انجام رتبه‌بندی ایجاد انگیزه شود. موضوع دیگری که وجود دارد، بحث تضمین بازار فعالان بخش خصوصی این حوزه است. بخش عمده‌ مشتریان این مراکز داده دستگاه‌های دولتی هستند. دستگاه دولتی موظف است از خدمات مراکزی استفاده کند که رتبه‌بندی‌ها را داشته باشند. این برای فعالان این بخش یک بازار ایجاد می‌کند. جمع این مشوق‌ها است که می‌تواند باعث رشد این بازار شود، بازاری که سرمایه‌گذاری آن برای بخش خصوصی هزینه بالایی می‌طلبد.

برخی فعالان این بازار معتقدند این پیش‌نویس با تقسیم‌بندی‌هایی که انجام داده بازار فعالیت آنها را از بین می‌برد. چقدر این انتقاد را قبول دارید؟‌

من این انتقاد را نمی‌پذیرم. شاید بتوان بخش‌هایی از این پیش‌نویس را تغییر داد، اما نکته این است که تغییراتی که در این مصوبه دیدیم با گرفتن بازخوردها از بخش خصوصی، مخصوصا استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های کوچک‌تر، بوده است. بندهایی در این پیش‌نویس قرار داده شده که به نفع شرکت‌هایی هستند که دیتاسنتر ندارند و فقط یک‌سری خدمات ارزش افزوده مانند خدمات ابری و خدمات نوآورانه را ارائه می‌کنند. تا پیش از این چنین شرکت‌هایی از خدمات و مشوق‌های این حوزه نمی‌توانستند استفاده کنند، ولی حالا این مشوق‌ها را به تمام فعالان وابسته به مراکز داده تسری داده‌ایم تا از حمایت‌ها استفاده کنند.

انتقاد دیگری که به این پیش‌نویس وارد می‌شود، رتبه‌بندی شرکت‌های SaaS است. چرا چنین شرکت‌هایی باید بیایند و گواهی رتبه‌بندی بگیرند و اساسا رتبه‌بندی چه ارتباطی با حوزه فعالیت دارد؟‌

خدمات SaaS که در این پیش‌نویس ذکر شده، محدود به خدمات مربوط به خدمات زیرساخت‌های اطلاعاتی نظیر فضاهای ذخیره‌سازی و محاسباتی است و شامل همه سرویس‌های SaaS به‌صورت عام نمی‌شود.

به نظر شما اینکه در پیش‌نویس گفته‌اید این فعالان هم بیایند و از رتبه‌بندی استفاده کنند و اگر استفاده نکنند، شرکت‌های FCP باید ارائه سرویس به آنها را قطع کنند، مانع فعالیت آنها نمی‌شود؟

این‌بندی که شما به آن اشاره دارید، مربوط به ثبت‌نام کسب‌وکارها در سازمان فناوری اطلاعات است. اگر ثبت‌نام شوند الزامی به رتبه‌بندی ندارند. کما اینکه الان هم نرم‌افزارها گواهی ثبت از ما دریافت می‌کنند. برای اینکه این بازار سامان پیدا کند و مکانیزم اجرایی برای فعالان SaaS هم پیاده‌سازی شود، این بند را در پیش‌نویس قرار دادیم تا آنها را در سازمان ثبت کنیم.

این فعالان در حال حاضر در نهادهایی مانند سازمان نظام صنفی یا اتحادیه‌های مربوط به خودشان ثبت می‌شوند یا یک بار از طریق طرح نوآفرین مربوط به سازمان فناوری اطلاعات هم نام و فعالیتشان ثبت شده‌ است. چرا دوباره باید بیایند و در سازمان ثبت شوند؟

فقط برای اینکه بانک اطلاعاتی ما تکمیل شود و حداقل نیازمندی‌ها و استانداردها نیز رعایت شوند.

اگر هدف ثبت و تکمیل بانک اطلاعاتی است، پس چرا گفته شده اگر این فعالان نظام رتبه‌بندی را رعایت نکنند ارائه سرویس به آنها قطع می‌شود؟

هدف دیگر حرکت به سمت ارتقای کیفیت و استانداردسازی خدمات ارائه شده در حوزه زیرساخت‌های اطلاعاتی است. البته این پیشنهادی است که در پیش‌نویس آمده و هنوز به تصمیم و تصویب نهایی نرسیده است. ممکن است این بند تغییر یا حذف شود.