شماره‌هایی که از تب‌وتاب نمی‌افتند

مریم عسگری

تا حدود ده یا دوازده سال پیش که داشتن یک خط معمولی با یک گوشی بزرگ و زشت برای بسیاری از کاربران امروزی تلفن‌همراه یک آرزو محسوب می‌شد شاید هیچ‌کس تصور نمی‌کرد ترکیب و چینش منظم اعداد و ارقام سیم‌کارت تلفن‌همراه امروزه به ابزاری برای کسب سود و درآمد بالا برای بسیاری از فروشندگان و حتی دارندگان این شماره‌ها تبدیل شود. طرح: رامین محمدبراتی

اما با افزایش عرضه سیم‌کارت به بازار و عمومی‌تر شدن استفاده از این کالا بین اقشار مختلف جامعه، خرید و فروش سیم‌کارت‌های رند نیز مرسوم شد و متاسفانه امروزه به یکی از ابزارهای کسب سود و درآمد بالا تبدیل شده است.

جالب اینجا است که فروشندگان سیم‌کارت‌ نیز برای قرار دادن سیم‌کارت‌های خود در لیست شماره‌های رند روش یا بهتر بگوییم ترفندهای جالبی را به کار می‌گیرند.

نامگذاری شماره به انواع پلکانی، آینه‌ای، سریالی و... از شگردهای فروشندگان سیم‌کارت برای دریافت مبلغ بیشتر از خریداران است.

اما آیا واقعا این شماره‌ها جزو شماره‌های رند به حساب می‌آیند؟ و آیا قیمتی که فروشندگان برای این کالا در نظر می‌گیرند منصفانه و حتی عاقلانه است؟

تکراری‌های پرفروش

کافی است یک نگاه اجمالی به آگهی‌های مطبوعاتی بیندازید تا متوجه شوید خرید و فروش سیم‌کارت‌های رند تا چه حد رایج شده است.

در این آگاهی‌ها حتما شاهد سیم‌کارت‌هایی هستید که برای فروش به بالاترین قیمت پیشنهادی در روزنامه آگهی شده‌اند.

البته برخی از این شماره‌ها چندان که صاحبان آنها تصور می‌کنند رند نیستند و تنها با یدک کشیدن نام رند در صدد کسب قیمت بالاتری برای خود هستند. شماره‌هایی مانند (...) ۳۸۷۸۸-۰۹۱۲،(...) ۲۰۸۷۸-۰۹۱۲ و... از این قبیل هستند.

«سلطانی» یکی از فروشندگان سیم‌کارت در خیابان جمهوری در این زمینه می‌گوید: «برای تعیین عدد رند در شماره‌های سیم‌کارت فرمول خاصی وجود دارد که رند بودن یا نبودن شماره سیم‌کارت را مشخص می‌کند.»

به گفته وی، شرط رند بودن یک شماره در عرف تکرار یک یا دو رقم در یک شماره است. مانند (...)۲۰۲۰۲-۰۹۱۲ شوکری، یک فروشنده دیگر در این زمینه می‌گوید: اصولا شماره رند در بسیاری موارد به صورت سلیقه‌ای مشخص و قیمت‌گذاری می‌شود. گاه اتفاق می‌افتد که فردی سال تولد، تاریخ ازدواج یا شماره‌ای نزدیک به شماره تلفن منزل خود را طلب می‌کند که فروشنده این شماره را به عنوان شماره سفارشی یا رند به فروش می‌رساند و بابت آن مبلغ زیادی نیز دریافت می‌کند.

محسنی یک فروشنده دیگر نیز می‌گوید تا حدود دو سال پیش تنها شماره‌هایی جزو شماره‌های رند محسوب می‌شد که یک یا دو رقم به صورت متوالی در آنها تکرار می‌شد. مانند (...)۲۲۲-۰۹۱۲ یا(...)۱۱۲۲-۰۹۱۲؛ اما طی یکی دو سال اخیر با عرضه گسترده سیم‌کارت به بازار و افت قیمت این کالا، نرخ سیم‌کارت‌های رند نیز کاهش یافته و برعکس بر تعداد متقاضیان سیم‌کارت‌های رند افزوده شده است. به دنبال افزایش تقاضا نیز فروشندگان شگردهایی را به کار گرفتند تا سیم‌کارت‌های بیشتری در ردیف شماره‌های رند قرار گیرند.

ابداع روش‌های پله‌ای و آینه‌ای از این شگردها است.

به گفته وی، شماره‌هایی مانند ۳۶۴۴۶۳۱-۰۹۱۲ که سه رقم در آن به صورت معکوس تکرار شده است در ردیف شماره‌های آینه‌ای و شماره‌هایی که اعداد به صورت متوالی در آن تکرار شده‌اند، مانند ۲۲۲۳۴۵۶-۰۹۱۲ جزو شماره‌های پله‌ای قرار دارند.

یک فروشنده دیگر معتقد است، در اصل شماره‌هایی قابلیت یدک کشیدن عنوان رند را دارند که یک یا دو رقم در آنها به صورت متوالی تکرار شود. مانند ۱۱۱۱۱۱۱-۰۹۱۲ یا ۲۲۲۲۲۲۲-۰۹۱۲.

وی معتقد است این شماره‌ها حدود یک سال قبل با قیمت ۱۵۰میلیون و ۲۰۰میلیون تومان خرید و فروش شدند و رشد یا افت قیمت سیم‌کارت تاثیری در قیمت آنها ندارد. اما شماره‌هایی مانند (...)۲۴۰۴۰-۰۹۱۲ یا(...)۲۷۷۷۲-۰۹۱۲ که جزو شماره‌های تقریبا رند هستند با نوسانات قیمت سیم‌کارت همراه هستند.

مخابرات و شماره‌های رند

طبق اعلام یکی از فروشندگان سیم‌کارت در پاساژ علاءالدین، از نظر شرکت مخابرات، تنها شماره‌هایی رند محسوب می‌شوند که چهار رقم آخر یا سه رقم اول آنها تکرار شده باشد.

مدیر یکی از دفاتر خدمات ارتباطی نیز می‌گوید: براساس قانونی که از سال ۱۳۸۱ در حوزه واگذاری خطوط تلفن همراه اعمال می‌شد، امکان فروش و واگذاری تعداد محدودی از شماره‌های خاص که حائز عنوان «رند» بودند وجود نداشت.

به گفته وی، براساس این قانون شماره‌های بسیار رند یا مسدود می‌شدند یا مالکیت حقیقی آنها به شخص خاصی داده نمی‌شد و در تملک سازمان‌ها یا نهادهای دولتی بودند. در نتیجه دارندگان این خطوط حق خرید و فروش این سیم‌کارت‌ها را نداشته و تنها با دستور اداری و براساس سیاست‌های ارگان‌های مربوطه اجازه فروش خط خود را داشتند.

یکی دیگر از فعالان بازار نیز می‌گوید: سابق بر این برخی از شماره‌های رند مانند ۰۹۱۲۳۴۵۶۷۸۹ در موزه شرکت مخابرات بودند که امکان خرید و فروش آنها وجود نداشت. این در حالی است که افشار فروتن لاریجانی رییس انجمن صنفی فروشندگان سیم‌کارت تلفن همراه می‌گوید: این ادعای برخی از فروشندگان در رابطه با مسدود شدن شماره‌هایی مانند (...)۱۱۱۱-۰۹۱۲ یا (...)۲۲۲-۰۹۱۲ یا جلوگیری از خرید و فروش این سیم‌کارت‌ها صحت ندارد.

به گفته وی، برخی از شماره‌های رند که در اختیار ارگان‌های دولتی یا شرکت مخابرات هستند برای استفاده به کارکنان ارگان‌ها واگذار شده‌اند و تا زمانی که این سیم‌کارت‌ها به صورت قانونی و با صدور سند مالکیت به کاربران واگذار نشوند اجازه خرید و فروش آنها را ندارند. در غیر این صورت خرید و فروش سیم‌کارت‌های رند مانعی ندارد.

وی افزود: شرکت مخابرات بنا بر مجوز هیات‌وزیران، متولی فروش شماره‌های رند از طریق برگزاری مزایده است.

این طور که از گفته‌های این مقام آگاه استنباط می‌شود، شرکت مخابرات نیز با برگزاری مزایده برای فروش سیم‌کارت‌های رند درصدد است تا سود این بازار پررونق عاید دولت شود.

قیمت‌گذاری سیم‌کارت‌های رند

خرید و فروش سیم‌کارت‌های رند بسیاری از دارندگان و واسطه‌های فروش این‌ سیم‌کارت‌ها را به نان و نوایی رسانده است و هرکدام برای بالا بردن نرخ سیم‌کارت‌ها تلاش می‌کنند.

افشار فروتن لاریجانی در این زمینه می‌گوید: متاسفانه اتحادیه و انجمن فروشندگان سیم‌کارت نمی‌توانند در این زمینه دخالتی داشته باشد چرا که در‌حال‌حاضر خرید و فروش این سیم‌کارت‌ها به شدت مرسوم شده است. وی معتقد است: اگرچه حرکت در این جهت بسیار نامناسب بوده است و باید تصمیماتی اتخاذ می‌شد که تفاوتی میان قیمت شماره‌های رند و غیررند وجود نداشته باشد، اما اکنون با وجود شرایط موجود تغییر در این روند کاری مشکل است.

سامانی، یکی از فروشندگان سیم‌کارت نیز در این زمینه می‌گوید: قیمت‌گذاری روی سیم‌کارت‌های رند کاملا سلیقه‌ای است و نظارتی روی آن نمی‌شود.

به گفته وی، مبادله سیم‌کارت رند یک قرارداد سلیقه‌ای بین خریدار و فروشنده است و یک سیم‌کارت با شماره رند در کدهای مختلف می‌تواند قیمتی بین ۵۰۰هزار تا ۲۰۰میلیون تومان داشته باشد.

به گفته این فروشنده، پای خرید و فروش سیم‌کارت‌های رند به بازار سیم‌کارت‌های تالیا، ایرانسل و اعتباری‌های دولتی نیز کشیده شده و این سیم‌کارت‌ها بسته به نوع شماره و رند بودن آن با قیمتی حدود ۱۵ تا ۱۰۰هزار تومان بالاتر از قیمت واقعی به فروش می‌رسند.