شهرک‌‌های پتروشیمیایی؛ «حرکت اساسی» پتروشیمی

شهرک‌های پتروشیمیایی؛ کلید اشتغال‌زایی

معاون اول رئیس‌جمهوری در این نشست با تاکید بر اینکه فعالیت در حوزه‌های پتروشیمیایی و پتروشیمی جزو مزیت‌های اساسی کشور است، اظهار کرد: اقتصاد دریا و زنجیره ارزش فعالیت‌های نفتی بسیار مهم است و باید در دولت سیزدهم با یک برنامه‌ریزی مناسب و زمان‌بندی‌شده، زمینه‌های فعالیت برای شکوفایی این بخش از اقتصاد کشور فراهم شود. او با اشاره به طراحی و برنامه‌ریزی پروژه‌های متعدد و متنوع پتروشیمیایی و پتروشیمی در دولت سیزدهم گفت: ‌باید همه موانع و مشکلات بر سر راه اجرای این طرح‌های بزرگ با همکاری سایر بخش‌ها برداشته و در‌عین‌حال منابع مالی و چشم‌انداز تجاری این طرح‌ها تعریف شود. مخبر از وزیر نفت خواست با تعیین یک گروه مدیریتی در هریک از این شهرک‌های پتروشیمیایی تعریف‌شده، اقدام‌های اجرایی برای آغاز این طرح‌ها هرچه سریع‌تر انجام شود.

معاون اول رئیس‌جمهوری راه‌اندازی شهرک‌های پتروشیمیایی و پالایشگاه‌های پتروشیمی در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان را یکی از زمینه‌های پویایی اقتصاد دریا و اشتغال‌زایی برای مردم دانست و افزود: اجرای این شهرک‌های پتروشیمیایی در حاشیه دریا از برنامه‌های مهم و اساسی دولت، همچنین همسو با برنامه‌های آمایش سرزمینی است تا شاهد حرکت اساسی در این بخش از اقتصاد کشور باشیم. در این نشست گزارشی درباره طرح‌های ارزش‌آفرین پایین‌دستی پتروشیمی در نوار ساحلی خلیج فارس و اولویت‌بندی اجرایی طرح‌های ارزش‌آفرین سهم شهرک‌های پتروشیمیایی در اقتصاد کشور ارائه و چشم‌انداز و اهداف هلدینگ خلیج فارس همسو با ایجاد شهرک‌های پتروشیمیایی و طرح‌های ارزش‌آفرین پایین‌دستی در استان‌های خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان بحث و بررسی شد.

شایان یادآوری است که در نشست‌های مختلف با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری در ماه‌های گذشته و برنامه‌ریزی‌های وزارت نفت مقرر شد با همکاری هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس در نوار مرزی خلیج فارس و دریای عمان، شهرک‌های پتروشیمیایی و صنایع تکمیلی پتروشیمی و شبکه‌های پتروشیمی در حوزه زنجیره صنایع تکمیلی به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار احداث و راه‌اندازی شود. جواد اوجی، وزیر نفت، نیز در گفت‌وگوی تلفنی با بخش خبری ۲۱ صدا‌و‌سیمای جمهوری اسلامی در این‌ باره گفت: وزارت نفت در دولت سیزدهم برنامه‌های گسترده و منسجمی را برای تحقق این هدف در طول یک سال انجام داد که برای همین منظور نشست‌های پرشماری با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری در شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران برگزار شد. وزیر نفت درباره ظرفیت پتروشیمی کشور توضیح داد و گفت: امروز در کشور ۶۰ مجتمع پتروشیمی وجود دارد که ٧٠درصد عمده محصولات آن صادر و در قالب محصولات نیمه‌خام شناسایی می‌شوند و ۳۰درصد از این محصولات داخل کشور به مصرف می‌رسد.

اوجی با بیان اینکه تکمیل زنجیره ارزش از اولویت‌های وزارت نفت است، افزود: بر همین اساس برنامه‌ریزی انجام شده است تا برای این ۷۰درصد تکمیل زنجیره ارزش محقق شود که می‌تواند ایجاد ارزش افزوده، جلوگیری از خروج ارز، درآمدزایی بالاتر و اشتغال‌زایی را در پی داشته باشد.او با اشاره به شناسایی ۲۹ نقطه در کشور در چهار استان در سواحل خلیج‌فارس و دریای عمان برای ایجاد چنین پارک‌هایی گفت: ۱۳ منطقه نهایی شده است و مطالعات آمایش سرزمینی و موضوع تحصیل زمین، امکان تامین خوراک و فراهم‌ بودن تاسیسات جانبی و دانش فنی در این انتخاب دخیل بوده است. وزیر نفت درباره اهمیت اجرای این طرح‌ها گفت: اجرای این طرح‌ها منجر به جلوگیری از خام‌فروشی، تحقق اقتصاد مقاومتی و ارزآوری بالاتر برای کشور می‌شود و ان‌شاءالله برای ۲۰هزار نفر اشتغال ایجاد می‌شود.

بررسی حدود ۷۰۰ طرح و محصول پتروشیمی، شناسایی ۱۳ شهرک پتروشیمیایی و مکان‌یابی این طرح‌ها با کمک صنایع پتروشیمی خلیج فارس و با اولویت صادرات‌محور، از جمله اقدام‌های دولت در این زمینه است که تاکنون اقدام‌های لازم برای آغاز عملیات اجرایی چهار شهرک پتروشیمیایی در چهار استان جنوبی کشور با یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و اشتغال‌زایی بیش از ۲۰هزار نفر انجام شده است.

ورود ۷/ ۱۲ میلیارد دلار به سامانه نیما

پیش از این مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفته بود ظرفیت نصب‌شده صنعت پتروشیمی در ابتدای انقلاب اسلامی ۳میلیون تن بود که هم‌اکنون این مقدار به سالانه ۹۰میلیون تن رسیده است. مرتضی شاهمیرزایی گفت: سرعت توسعه صنعت پتروشیمی ایران نسبت به میانگین سرعت توسعه این صنعت در دنیا ۲برابر است.معاون وزیر نفت ادامه داد: در دنیا به طور تقریبی هر ۲۰ سال صنعت پتروشیمی ۲برابر می‌شود؛ درحالی‌که براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده صنعت پتروشیمی ایران تا ۱۰ تا ۱۲ سال آینده به همت متخصصان کشور به حدود ۲۰۰میلیون تن در سال می‌رسد؛ یعنی هر ۱۰ سال در ایران این صنعت ۲برابر می‌شود.شاهمیرزایی با اشاره به مخازن عظیم هیدروکربوری در ایران گفت: امروز بیش از ۵۴۰ گرید انواع محصولات شیمیایی و پتروشیمیایی در کشور تولید می‌شود و مصمم هستیم زنجیره ارزش پتروشیمی را در ایران تکمیل کنیم.

او با بیان اینکه هم‌اکنون ۱۱۰ طرح بزرگ و کوچک پتروشیمی در حال فعالیت است، اظهار کرد: براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده برای تکمیل زنجیره ارزش ۲۱ تا ۲۲ محصول راهبردی پتروشیمی در کشور تولید خواهد شد.شاهمیرزایی افزود: تعداد مجتمع‌های پتروشیمی از ۶ عدد در ابتدای انقلاب تا پایان امسال به ۷۳ یا ۷۲ عدد می‌رسد که این تعداد به همت متخصصان و سازندگان داخلی رقم خورده است.او ارزش محصولات پتروشیمی را ۲۳میلیارد دلار در سال گذشته اعلام کرد و گفت: از این مقدار ۱۵میلیارد دلار صادر شد که ۵/ ۲میلیارد آن صرف خرید بخشی از کالا و تجهیزات و محصولاتی شد که هنوز در داخل تولید نمی‌شوند و ۷/ ۱۲میلیارد دلار آن به سامانه نیما عرضه شد.

شاهمیرزایی به تامین ۷۰درصد کالا و تجهیزات صنعت پتروشیمی از داخل اشاره کرد و افزود: سیاست ما تکمیل زنجیره ارزش و تامین همه کالاهای موردنیاز داخل کشور است که در این مسیر نیاز به حمایت است.فریبرز کریمایی، قائم‌مقام انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، با تاکید بر اینکه به‌طور میانگین سالانه ۸۰درصد ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی ایران به سامانه نیما واریز شده است، گفت: در اوج تحریم یعنی سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۱، صنعت پتروشیمی بیش از ۵۴میلیارد دلار برای کشور ارزآوری داشته است. افزون بر این، بیش از ۲۲میلیارد دلار از نیاز صنایع پایین‌دستی این حوزه و ۳میلیارد دلار کود اوره بخش کشاورزی را در سخت‌ترین شرایط تحریمی کشور تامین کرده است.