تامین مالی بیش از ۷۰درصد شرکت‌های دانش‌بنیان از طریق صندوق نوآوری
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی با بیان اینکه این صندوق ۷۹خدمت مالی را در چهار دسته تسهیلات، ضمانت‌نامه، توانمندسازی و سرمایه‌گذاری به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور ارائه می‌دهد، تصریح کرد: آمارها می‌گویند تاکنون ۷۰درصد شرکت‌های دانش‌بنیان در سراسر کشور از خدمات صندوق نوآوری بهره‌مند شده‌اند. این رویکرد اصیل ماست که نیازهای زیست‌بوم دانش‌بنیان را احصا کنیم و برطرف سازیم. خیاطیان تاکید کرد: از سنوات گذشته در صندوق نوآوری سعی داشته‌ایم رویکرد فعالانه در حوزه تامین مالی فناوری داشته باشیم و صرفا موقعیت خود را چنین تعریف نکنیم که شرکت‌های دانش‌بنیان به صندوق مراجعه کنند و درخواست خدمات مالی داشته باشند. او اظهار کرد: ما در این‌باره رویکردی عمودی را تعریف کردیم، یعنی برای جایی که نیاز به حل مساله دارد یا مساله‌ای که از نیازهای عمده کشور است، یا مساله‌ای که به ارزبری بالا نیاز دارد، سازوکاری با رویکرد فعالانه در صندوق طراحی کردیم.
یکی از مسائلی که با رویکرد فعالانه ما سازگار است موضوع «زنجیره ارزش» است. او گفت: در واقع در برخی از نیازهای کشور، ظرفیت‌های برطرف‌کننده آن نیاز در زیست‌بوم دانش‌بنیان به وضوح مشخص است. این نکته ما را واداشت که با نگاه به زنجیره ارزش صنایع مختلف، شرکت‌های دانش‌بنیان را جانمایی کرده تا در یک زنجیره و با هم‌افزایی، نیازهای خاص کشور را رفع کنند. خیاطیان افزود: مطالعات بسیاری در این زمینه انجام شد و بهترین راه‌حل آن بود که یک عامل توسعه دانش‌بنیان شود و حمایت‌های لازم از آن به‌عمل آید و این عامل دیگر اجزای زنجیره را با هم متصل کند. در حوزه زنجیره ارزش مهم‌ترین رکن ما همین عامل توسعه خواهد بود؛ چراکه قادر است هم‌افزایی بین همه اجزا را ایجاد کند.
رضا قربانی، معاون نوآوری و توسعه فناوری صندوق نوآوری و شکوفایی نیز دیگر سخنران این برنامه بود که در سخنانی اظهار کرد: ما برای طراحی سازوکار زنجیره ارزش، ابتدا برخی از زنجیره‌ها را در کشور مطالعه کردیم. اولویت‌هایی که صندوق نوآوری به آن رسید در حوزه‌های آب و انرژی تعریف می‌شوند، لذا سعی کردیم روی هر کدام از این دو حوزه اصلی و دیگر حوزه‌هایی که اهمیت داشتند، متمرکز شویم. او افزود: در هر یک از این حوزه‌ها مطالعات انجام شده است. پس از این، گام اول این بود که نقاط قابل اتکا به لحاظ فناورانه داشته باشیم و آنها را از شرکت‌های دانش‌بنیان احصا کنیم. در گام دوم تلاش ما این بود که زنجیره را تکمیل کنیم. اهداف کلی این زنجیره این خواهد بود که با اتکا به نقاط فناوری مزیت‌های اقتصادی را توسعه دهیم.
برداشت ما این است که مردمی‌سازی اقتصاد با توسعه زنجیره‌های ارزش امکان‌پذیر است. معاون نوآوری و توسعه فناوری صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به اینکه این صندوق برای دستیابی اقتصاد دانش‌بنیان به سهم موثر از تولید ناخالص داخلی کشور و رسیدن به ۷درصد سهم تولیدات دانش‌بنیان که در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده است، شرایط ورود شرکت‌های دانش‌بنیان را به زنجیره ارزش صنایع فراهم کرد، گفت: با این کار، اقتصاد دانش‌بنیان هم دیگر فعالان یک صنعت را با خود درگیر خواهد کرد و هم می‌تواند سهم موثری از GDP کشور کسب و فناوری را نیز به صنایع مختلف تزریق کند. قربانی تاکید کرد: زیربنای این حرکت از نظر ما بخش خصوصی است که عاملی موثر در مردمی‌سازی اقتصاد به‌شمار می‌آید. صندوق نوآوری نیز به‌عنوان نهادی حاکمیتی صرفا نقش تسهیل‌گر را به عهده خواهد داشت.
توسعه زنجیره ارزش شیلات یکی از بخش‌های برنامه کلی زنجیره ارزش است که با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی و همکاری سازمان شیلات ایران اجرایی شده است. در همین رابطه سیدحسین حسینی، رئیس سازمان شیلات ایران از دیگر سخنرانان این برنامه بود. وی گفت: در حوزه تولید مواد غذایی یکی از کم‌آب‌برترین بخش‌ها، حوزه تولید محصولات غذایی آبزیان است. این نکته با توجه به اقلیم کشور ما بسیار حائز اهمیت است. او افزود: از سوی دیگر در حوزه ارزان‌سازی و سهم‌آوری بر سر سفره مردم، توسعه تولید آبزیان نقش جدی دارد. ما می‌توانیم تا ۲۵درصد از نیاز پروتئینی کشور را به وسیله تولید آبزیان تامین کنیم.
از سوی دیگر سرانه گرم-پروتئین نیز با تکمیل زنجیره ارزش از ۶.۳گرم به بیش از ۹گرم خواهد رسید. حسینی همچنین بر این نکته تاکید کرد که تکمیل زنجیره ارزش شیلات می‌تواند نقش بسیار پررنگی در توسعه صادرات آبزیان و رشد جایگاه ایران در تولید این محصول ایفا کند. عسگری عامل توسعه زنجیره ارزش آبزیان نیز در این برنامه با اشاره به اینکه میزان آبزی‌پروری کشور در طول سال‌های اخیر همواره روبه رشد بوده است، اعلام کرد: اکنون ایران رتبه ۱۷تولید آبزیان در جهان را در اختیار دارد. همچنین ما در برخی گونه‌های شاخص آبزیان موقعیت ممتازی داریم. او همچنین با بیان اینکه تکمیل زنجیره ارزش آبزیان می‌تواند نقش مهمی در بحث آبزی‌پروری ایفا کند، افزود: این مساله می‌تواند سرانه مصرف آبزیان در کشور را بالا ببرد.
آخرین شاخص هم صادرات آبزیان است که می‌تواند بازارهای صادراتی ما را در حوزه شیلات بسیار گسترده کند. طی سال‌های اخیر روسیه به بازار اصلی صنعت آبزی‌پروری ایران تبدیل شده است، بنابراین نیازهای بازار روسیه را باید به درستی احصا کنیم. عامل توسعه زنجیره ارزش آبزیان تاکید کرد: تولید آبزیان به لحاظ تناژ یک‌درصد از کل تولیدات محصولات کشاورزی را تشکیل می‌دهد و این در حالی است که از نظر ارزش ۱۰درصد از میزان کل ارزش محصولات غذایی ما به آبزیان اختصاص دارد. تکمیل زنجیره ارزش در این حوزه علاوه بر افزایش درآمد راه بسیار مهمی در تامین امنیت غذایی کشور نیز خواهد بود./صندوق نوآوری و شکوفایی
