جزئیات مصوبه کارگروه تنظیم بازار استان تهران برای نان اعلام شد
قیمت نان گران شد یا یکسان؟
نان لواش گردان دولتی‌پز در نرخ‌نامه جدید ۳۰۰ تومان و تافتون سنتی دولتی‌پز ۵۵۰تومان اعلام شده است. پس از اعلام نرخ جدید نان بازرسی اصناف و بازرسی سازمان حمایت و تعزیرات حکومتی مکلف شده‌اند تا در یک طرح نظارتی از هرگونه گران‌فروشی جلوگیری کنند. براساس اظهارات مقامات مسوول، افزایش قیمت نان به منظور ساماندهی و یکسان‌سازی قیمت در سطح شهر تهران اعمال شده است. همچنین براساس نرخ نامه جدید، افزایش وزن چانه موجب افزایش قیمت نان بوده است. کش‌وقوس‌های افزایش قیمت نان، موضوع جدیدی نیست و دائما از سوی نانوایی اصرار بر این موضوع می‌شود و دولت آن را رد می‌کند. بررسی‌ها هم نشان می‌دهد که معمولا رضایت دادن دولت به افزایش قیمت نان هر دو سال و نیم تا سه سال یک بار اتفاق می‌افتد. حال آنکه هر ساله هزینه‌های نانوایی‌ها بالاتر می‌رود. هزینه‌هایی از قبیل دستمزد کارگران، آب، برق، گاز و... نیمه دوم سال ۹۶ بود که دولت اجازه افزایش قیمت نان ر ا صادر کرد. اما با مخالفت‌هایی روبه‌رو و در نهایت نیز با دستور رئیس‌جمهوری ملغی شد.
برخی از مخالفان عنوان می‌کردند که نقش قیمت نان در افزایش نرخ تورم بسیار پررنگ است. از این رو هرگونه اقدامی در راستای افزایش قیمت این کالا باید با احتیاط صورت گیرد. از طرفی با توجه به گره خوردن سبد غذایی جامعه به این کالا، امکان نارضایتی از افزایش قیمت نیز نگرانی دیگری را برای دولت‌ها ایجاد می‌کند. چراکه هیچ کدام نمی خواهند چنین نارضایتی در کارنامه عملکردشان ثبت شود. به‌نظر می‌رسد این دلایل موجب شده تا دولت‌ها معمولا تمایلی به گرانی نرخ نان نداشته باشند. این در حالی است که افزایش قیمت نان معمولا با دو هدف رقابت‌پذیری و افزایش کیفیت آن انجام می‌شود و عدم تطابق قیمت با تورم موجود در جامعه یا منجر به بی‌کیفیتی نان‌ها می‌شود یا افزایش غیررسمی نرخ نان را به‌دنبال خواهد داشت. در عین حال، تعیین قیمت برای هر کالایی مانع از رقابت پذیری در بازار می‌شود و بر خلاف قاعده اقتصاد آزاد است. اما با توجه به اینکه دولت در تامین آرد مورد نیاز نانوایی‌ها به‌طور مستقیم دخالت دارد و آرد یارانه‌ای و غیریارانه‌ای را در اختیار آنها قرار می‌دهد، در نتیجه این اختیار را برای خود قائل است که در قیمت‌گذاری نهایی نیز دخالت کند. به هر حال با توجه به اختیارات دولت، افزایش قیمت نان حدود ۵ سال به تعویق افتاد. اما تراز نبودن خرج و دخل نانوایی‌ها طی سال‌های اخیر موجب شد تا برخی از واحدهای این صنف به‌صورت غیررسمی اقدام به افزایش قیمت نان کنند. البته در این میان برخی از نانوایی‌ها نیز دست به ابتکارعمل زده و منویی برای نان‌های تولیدی خود تهیه کردند تا بتوانند قیمت‌های خود را افزایش دهند. به‌عنوان مثال، برخی از نانوایی‌های نان سنگکی با اضافه کردن موادی همچون سبزیجات، روغن، مغزهای آجیل و دانه‌های مغذی توانسته بودند هم قیمت‌ها را افزایش دهند و هم مشتریان را راضی نگه دارند. مثلا در یک نانوایی منویی به این شرح بر دیوار نقش بسته بود: «نان سنگک دو رو معمولی-۲۰۰۰ تومان، نان سنگک دو رو سفارشی-۳۰۰۰ تومان، نان سنگک سبوس-۳۰۰۰ تومان، نان سنگک سبزی-۳۰۰۰ تومان، نان سنگک تخمه آفتابگردان-۳۰۰۰ تومان، نان سنگک رازیانه-۴۰۰۰ تومان، نان سنگک سیاهدانه-۴۰۰۰ تومان.» با توجه به اینکه نرخ نامه جدید به نانوایان اعلام شده و قرار است نظارت نیز بر آنها سختگیرانه‌تر شود سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا این دسته از نانواها منوهای خود را جمع‌آوری می‌کنند و تن به قیمت‌های مصوب جدید دولت می‌دهند یا معیار جدیدی برای قیمت‌گذاری نان‌های خود در نظر می‌گیرند؟ حال به گفته برخی مسوولان، اگرچه نرخ‌های مصوب جدید، نشان از افزایش قیمت نان نسبت به ۵ سال گذشته دارد؛ اما از قیمت‌هایی که برخی از نانوایی‌ها به‌صورت غیررسمی اعمال کرده‌اند، پایین‌تر است. از این رو ساماندهی و یکسان‌سازی قیمت نان در سطح شهر، بیشترین انگیزه سیاست‌گذار از افزایش قیمت نان بوده است. همچنین عنوان شده است که میزان جرائم احتمالی نانوایان به‌دلیل گران‌فروشی یا کم‌فروشی ۲ تا ۵ برابر تخلف و براساس آرد دریافت شده محاسبه می‌شود.
طرح نظارتی برای کنترل قیمت نان
قاسم نوده فراهانی رئیس اتاق اصناف تهران با اشاره به طرح نظارتی اصناف برای کنترل قیمت نان در سطح شهر تهران گفت: پس از اعلام نرخ مصوب نان و اجرایی شدن قیمت‌های جدید نان در سطح نانوایی‌های شهر تهران مقرر شد تا سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه با همکاری‌های هم طرح نظارتی برای کنترل قیمت نان به اجرا در آوردند. با اعلام نرخ مصوب قیمت نان، کلیه نانوایی‌های شهر تهران مکلف شده‌اند تا از اول مهرماه ۹۸ نرخ‌های جدید را اعمال کنند. بنابراین دیگر قیمت‌های قبلی ملاک نیست و هر نانوایی که نرخ بیشتر یا کمتری نسبت به نرخ‌نامه مصوب جدید داشته از این پس مکلف به اعمال نرخ‌های جدید است. سرپرست نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران نیز به‌دنبال ابلاغ قیمت‌های جدید نان در شهر تهران، از طرح نظارتی ۱۵ روزه این سازمان بر قیمت نان در این استان خبر داد. عزیزالله افضلی، اظهار کرد: بر مبنای قیمت‌گذاری ستاد تنظیم بازار استان تهران که از طریق استانداری ابلاغ و از اول مهر ماه اجرایی شده، به مدت ۱۵ روز طرح نظارتی در حوزه معاونت نظارت و بازرسی سازمان صمت تهران تدوین شده و به‌صورت مشترک با تعزیرات حکومتی، بازرسی اصناف تهران، اتحادیه‌های صنفی و همکاران بازرسی سازمان صمت استان تهران از واحدهای نانوایی مختلف در تهران بازرسی به عمل خواهد آمد. این بازرسی در راستای سنجش و ارزیابی وضعیت قیمتی عرضه نان است تا از رعایت شدن قیمت‌های جدید اطمینان حاصل شود. او ادامه داد: اگر واحدی تخلف کرده باشد، گزارش بازرسی برای آنها تنظیم می‌شود و شعبه سیار تعزیرات حکومتی که گشت را همراهی می‌کند نیز براساس میزان تخلف با آنها برخورد می‌کند. وی با بیان اینکه قیمت نان حدود پنج سال بدون تغییر بود، تصریح کرد: طی این پنج سال ناهماهنگی‌هایی براساس تغییرات هزینه‌های سربار واحدهای تولیدی نان همچون هزینه‌های کارگری ایجاد شد. براساس افزایش وزن چانه قیمت نان مقداری افزایش داشته، اما در اعلام نرخ‌های جدید بیشتر بحث ساماندهی و یکسان‌سازی قیمت در سطح شهر تهران مطرح بوده است.
قیمت‌های نان
نان در ایران به دو بخش یارانه‌ای و آزاد تقسیم بندی می‌شود. برای نان‌های یارانه‌ای گندم هر کیلوگرم ۶۶۵ تومان و برای نان‌های آزاد قیمت هر کیلوگرم گندم ۹۰۰ تومان است. براساس نرخ نامه جدید، نان بربری یارانه‌ای با آرد هر کیلوگرم ۸۳۰ تومان و وزن چانه ۵۱۰ گرم قیمتی معادل ۱۰۰۰ تومان دارد. قیمت نان سنگک یارانه‌ای معمولی نیز با آرد هر کیلوگرم ۸۱۵ تومان و وزن چانه ۵۶۰ گرم، ۱۲۰۰ تومان است.
نان تافتون یارانه‌ای با در نظر گرفتن آرد هرکیلوگرم ۸۲۰ تومان و وزن چانه ۲۳۰ گرم باید به قیمت ۵۵۰ تومان به فروش برسد. نان لواش یارانه‌ای هم با آرد هر کیلوگرم ۸۲۰ تومان و وزن چانه ۱۴۰ گرم به قیمت ۳۰۰ تومان عرضه خواهد شد. نانوایان آزاد پز نیز باید بربری ساده را با آرد ۱۲۳۰ تومانی و وزن چانه ۵۸۰ گرمی به قیمت ۱۵۰۰ تومان بفروشند. سنگک معمولی آزادپز نیز با آرد ۱۱۷۰ تومانی و وزن چانه ۶۵۰ تومانی به قیمت ۱۸۰۰ تومان به فروش می‌رسد. نان تافتون با آرد ۱۲۰۰ تومانی و وزن چانه ۲۸۰ گرمی به قیمت ۸۵۰ تومان عرضه می‌شود. نان لواش نیز با توجه به آرد مصرفی ۱۲۰۰ تومانی و وزن چانه ۱۷۰ گرمی قیمتی معادل ۴۵۰ تومان دارد. در عین حال برای نان سنگک یک رو کنجدی در نانوایی‌های یارانه‌ای باید ۱۷۰۰ تومان دریافت شود و برای دو رو کنجدی ۲۲۰۰ تومان. در نانوایی‌های آزاد پز نیز سنگک یک رو کنجدی ۲۵۰۰ تومان و دو رو کنجدی ۳۰۰۰ تومان خواهد بود. به گفته رئیس اتاق اصناف تهران، چنانچه مشتریان درخواست مواد افزودنی دیگری را به نان داشته باشند، قیمت را خود نانوایان اعلام می‌کنند و در نرخ‌نامه جدید برای مواد افزودنی دیگر، قیمتی پیش بینی نشده است.
ارسال نظر