گزارش WTO از تجارت اقلام پزشکی بین شرکای منطقه‌ای

به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد»، بر اساس گزارش سازمان تجارت جهانی،۱۰ کشور برتر در حوزه صادرات اقلام پزشکی جهان، ۲۷ تا ۷۵ درصد از این کالاها را به شرکای تجاری منطقه‌ای خود ارسال می‌کنند. بر اساس این گزارش، اعضای سازمان تجارت جهانی تعرفه‌های تجاری را بر بیش از ۸۴ درصد از اقلام پزشکی در سال ۲۰۲۰ و تحت توافق‌نامه‌های تجاری منطقه‌ای مختلف لغو کرده‌اند.

به‌علاوه تجارت اقلام پزشکی در میان شرکای تجاری منطقه‌ای نرخ میانگین ۳/ ۱ درصدی را برای تعرفه‌ای دارد که این رقم در خارج از این مناطق به ۸/ ۳ درصد می‌رسد که نشان‌دهنده فضای بیشتری برای آزادسازی تجارت در سازمان تجارت جهانی است.

این گزارش همچنین به بررسی دیگر جنبه توافقنامه‌های تجاری منطقه‌ای می‌پردازد که می‌توانند موجب محدودیت یا تسهیل تجارت شوند.

نکات کلیدی

سهم صادرات در ۱۰ کشور برتر صادرات اقلام پزشکی نسبت به توافقنامه‌های تجاری منطقه‌ای آنها از ۲۷ درصد توسط چین تا ۷۵ درصد توسط ایتالیا متغیر است. اکثریت این ۱۰ کشور نیز از اعضای اتحادیه‌اروپا هستند. اعضای سازمان تجارت جهانی در توافقنامه‌های تجاری منطقه‌ای تا سال ۲۰۲۰ تجارت بیش از ۸۴ درصد از این اقلام را آزادسازی و تعرفه‌های آنها را لغو کرده‌اند. این سهم برای اعضای توسعه یافته با ۵/ ۹۹ درصد بسیار بیشتر از اعضای در حال توسعه با ۳/ ۸۴ درصد و کشورهای کمتر توسعه یافته با ۴/ ۶۸ درصد است.

اعضای توسعه‌یافته بدون تبعیض قائل شدن بین شرکای تجاری خود، تعرفه‌های اقلام پزشکی را لغو کرده‌اند.

در میان اعضای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته نیز متوسط تعرفه‌های ترجیحی و هم تعرفه‌های کشور دوست بهره‌مند(MFN) بالاتر است به ویژه برای اقلام پزشکی و اقلام محافظت شخصی نظیر البسه و ماسک بیمارستانی.

نرخ تعرفه‌های ترجیحی کشورهای عضو گروه ۲۰ کمتر از نیمی از متوسط تعرفه کشور دوست بهره‌مند در سال ۲۰۲۰ است. با افزایش آزادسازی‌ها در زمینه تجهیزات محافظت شخصی و اقلام پزشکی، این احتمال وجود دارد که فضای بیشتری برای آزادسازی تعرفه‌ها بر پایه اصل کشور دوست بهره‌مند وجود داشته باشد.

‌علاوه بر تعرفه‌ها، جنبه‌های دیگری نیز در توافقنامه‌های تجاری منطقه‌ای وجود دارند که ممکن است یا برای تجارت محدودیت‌زا باشند (مثل قوانین اصالت) یا تسهیل‌کننده تجارت باشند که می‌توان به افزایش شفافیت و همکاری‌ها بر اساس فرمول استانداردهای مربوط به اقلام پزشکی یا روند دریافت مجوز ثبت کالا اشاره کرد. در برخی از این توافقنامه‌ها به‌طور شفاف استفاده از محدود‌کننده‌ها در صادرات و محدودیت‌های مالیاتی و وارداتی به استثنای آن دسته که براساس قوانین سازمان تجارت حهانی ممنوع هستند، ممنوع شده‌اند.

پاندمی کووید-۱۹ همچنین موجب برجسته شدن نیاز به افزایش همکاری‌ها و تلاش برای کاهش موانع تجاری شده است که یکی از راهکارهای آن افزایش تعداد توافقنامه‌های دوجانبه رسمی خواهد بود.