در نشست فعالان اقتصادی با مقامات وزارت امورخارجه بررسی شد
چالش‌های دوازدهگانه صادرات
در این نشست محمدرضا صبوری با تایید مشکلات حاضر خواهان همکاری قوی‌‌‌‌تر اتاق بازرگانی در راستای اهداف توسعه صادرات کشور شد. وی گفت: «اولین هدف ما تقویت بخشخصوصی است و به این واقف هستیم که بدون تقویت جایگاه بخشخصوصی اقتصاد کشور تقویت نمی‌شود، برای همین از بخشخصوصی انتظار داریم که به ما در این مسیر کمک کنند.» صبوری افزود: «ما باید با هر کشوری نقشه‌راه اقتصادی داشته باشیم. در حال‌حاضر ۳۵ کارشناس اقتصادی به کشورهای مختلف اعزام می‌شوند و باید نقشه‌راه این کشورها با اولویت تهیه شود.» وی همچنین پیشنهاد داد جلسات مستمری در وزارت امورخارجه در راستای حل و فصل مسائل برگزار شود.
چرا صادرات رشد نکرد
در این نشست مدیرکل دیپلماسی اقتصاد مقاومتی - پایش و مقابله با تحریم‌‌‌‌های وزارت امورخارجه گفت: اولین هدف ما تقویت بخشخصوصی است و به این واقف هستیم که بدون تقویت جایگاه بخشخصوصی اقتصاد کشور تقویت نمی‌شود، برای همین از بخشخصوصی انتظار داریم که به ما در این مسیر کمک کنند. وی با اشاره به نقشه‌راه تجارت خارجی گفت: ما باید با هر کشوری نقشه‌راه اقتصادی داشته باشیم. در حال‌حاضر ۳۵ کارشناس اقتصادی به کشورهای مختلف اعزام می‌شوند و باید نقشه‌راه این کشورها با اولویت تهیه شود. صبوری در ادامه این نشست از مشکلات حوزه صادرات گفت: متاسفانه خیلی از صادرات ما استمرار ندارند؛ ممنوعیت صادرات یکی از موانع جدی است. هنوز استانداردهای لازم برای صادرات تهیه نشده است و درنتیجه این عدم‌توجه به استانداردها مشکلات جدی برای صادرکننده‌‌‌‌ها پیش می‌‌‌‌آورد. نباید اجازه داد که فرآیند صادرات خدشه‌‌‌‌دار شود.
وی به موضوع ضمانت‌‌‌‌نامه‌‌‌‌ها و بازاریابی برای شرکت‌های دانش‌‌‌‌بنیان اشاره کرد و گفت: باید از SMEها حمایت لازم صورت گیرد. موضوع تهاتر و چگونگی آن یکی از موضوعهای موردبحث بود؛ تجارت خارجی با ایرانی‌‌‌‌های مقیم خارج و معرفی شرکت‌های ایرانی به خارجیان علاقه‌‌‌‌مند به همکاری با تجار ایرانی از موضوعهای مورد بررسی بود. صبوری پیشنهاد داد که نشست‌‌‌‌‌هایی با حضور فعالان اقتصادی بخش خصوصی، صادرکننده‌‌‌‌های هر حوزه در معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت‌خارجه برگزار شود، تا مسوولان و فعالان اقتصادی از نزدیک بتوانند مسائل و مشکلات خود را با همدیگر در‌میان گذارند و به راه‌‌‌‌حل مشترکی برسند. اعزام هیات تجاری به کشورهای مختلف از طریق اتاق ایران انجام شود.
در ادامه نشست سما فرخندهنژاد از کارشناسان معاونت بین‌الملل اتاق ایران درباره موانع و مشکلات تجاری خارجی گفت: مهم‌ترین مانع مسیر تجاری قرار گرفتن ایران در لیست‌سیاه FATF است: تحریم‌‌‌‌های کارگروه ویژه اقدام مالی علیه ایران شامل محدودیت در روابط مالی با شرکت‌های ایرانی، بررسی بیشتر تراکنش‌‌‌‌های مالی مرتبط با ایران، ارسال گزارش درخصوص انجام هرگونه مبادله مالی با ایران به این کارگروه و ممانعت از احداث شعبه جدید بانک‌‌‌‌های ایران در خارج و بالعکس می‌شود. FATF به بهانه تصویب‌نشدن دو لایحه مربوط به مقابله با پولشویی و پشتیبانی مالی از تروریسم از سوی ایران و عمل‌نکردن به تعهدات برخاسته از آن، ایران را در لیست سیاه خود قرار داده است. فرخندهنژاد ادامه داد: مشکل دوم تمرکز زیاد بر تجارت با کشورهای همسایه است؛ کشورهای همسایه بازار بزرگی نیستند. نوع کالاهای موردنیاز کشورهای همسایه پهنه گسترده و وسیعی را تشکیل نمی‌دهد. وی ادامه داد: عدم‌ثبات در نظام اقتصادی کشور، سیاستگذاری‌‌‌‌های داخلی، ابلاغ بخشنامه‌‌‌‌ها و دستورالعمل‌‌‌‌های متعدد و گاه متناقض، کمبود ظرفیت تولید کالا و خدمات، عدم‌متولی واحد در تجارت خارجی کشور و تحریم‌‌‌‌های اقتصادی از مشکلاتی است که در مسیر تجارت خارجی ایران قرار دارد. فرخندهنژاد ادامه داد: وقتی‌‌‌‌که تولید داخلی مازاد بر تقاضای داخلی باشد، در صورت فراهم‌بودن سایر الزامات می‌تواند به سمت بازارهای خارجی حرکت کند و مادامی‌‌‌‌که سیاست‌های اقتصادی در داخل کشور در راستای سرمایه‌‌‌‌گذاری برای تولید انبوه کالا و خدمات باکیفیت نباشد؛ نمی‌توانید دسترسی به کالا یا خدمتی را بهطور مستمر داشته باشید و در نهایت نمی‌توانید روی تجارت خارجی آن حساب بازکرده و برای صادرات آن فکری کنید.
در این نشست معاون بین‌الملل اتاق ایران گفت: بخشخصوصی با چند چالش جدی روبه‌رو است که نیازمند بسترسازی است. باید روابط بانکی ایران با کشورهای دیگر به روال طبیعی خود بازگردد. محمدرضا کرباسی تاکید کرد: فرسوده بودن ناوگان حمل‌‌‌‌ونقل و نبود کانتینرهای یخچالدار برای صادرات مانعی بزرگ است. این نیازمند همکاری و بسترسازی از طرف دولت است. بعد از آن محمد قاسمی، رئیس مرکز پژوهش‌های اتاق ایران از تحولات چشم‌‌‌‌انداز محیط ژئواکونومیک ایران گفت: مشکلات اقتصادی ایران بیشتر از روش به بینش ارتباط دارد و باید بینش اقتصادی اصلاح شود. وی ادامه داد: قدرت در جهان در حال بازتوزیع است و انتظار بخشخصوصی این است که در بازتوزیع قدرت از یکایک شرایط برای توسعه کشور استفاده شود. مثلا در رقابت چین و آمریکا، در پیوستن به پیمان شانگهای یا اتحادیه اوراسیا چه نفعی برای ایران وجود دارد؟ این‌‌‌‌ها پرسش‌‌‌‌‌هایی است که باید پاسخ داده شود. به گفته قاسمی یکی از مشکلات اساسی ایران روی کالای سرمایه‌‌‌‌ای و واسطه‌‌‌‌ای است. شاخص‌‌‌‌های اقتصادی در ۲۰سال گذشته پیچیده شده و ما در این شاخص‌‌‌‌ها رتبه ۷۰ را داریم، یعنی کالایی که تولید و صادر می‌کنیم تنوع و فراگیری و پیچیدگی زیادی ندارد و برای همین در بازار رقبای زیادی داریم و به‌‌‌‌راحتی کنار گذاشته می‌‌‌‌شویم. تولید در زنجیره ارزش‌‌‌‌آفرینی معنا دارد و ما نیازمند تحول در اندیشه و بینش اقتصادی هستیم.
بعد از آن مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین هم گفت: پارادایم حاکم بر وزارت‌خارجه پارادایم سیاسی است. به‌‌‌‌هرحال باید در این شرایط این پارادایم‌‌‌‌ها تغییر کند و حل مسائل اقتصادی در دستور کار همه قرار گیرد.
