مدیرعامل شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد:
نمایشگاه‌ها را به بستر اصلی صادرات تبدیل می‌کنیم
گروه بازرگانی - وقتی چند ماه پیش خبر انعقاد ۳۵میلیارد دلار قرارداد تجاری در نمایشگاه گوانگژو چین را در همین صفحه منتشر کردیم، خواننده‌ای که خود از تجار نمونه کشور است زنگ زد و پرسید: «حجم و ارزش قراردادهایی که در نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران منعقد می‌شود، چه قدر است؟» برای این پرسش او، پاسخی نداشتیم چون آمار مستند و اعلام شده‌ای در این زمینه وجود ندارد. ساختار نمایشگاه در ایران به‌رغم گستردگی و تنوع آن، بر تعاریف مدرن تجاری که ارزیابی‌های آماری هم جزو آن است، چندان منطبق نبوده است، بنابراین همه چیز به حدس و گمانه‌زنی محدود می‌شود. از سویی دیگر با نگاهی گذرا به وضعیت معماری نمایشگاه‌های ایران متوجه این نکته هم خواهیم شد که نه زیبایی‌شناسی فضا و نه امکان‌سنجی عناصر رفاهی در آنها دیده نشده است که البته گفته می‌شود در نمایشگاه «شهر آفتاب» این اتفاق خواهد افتاد. در گفت‌و‌گو با دکتر سیدحمید قوام‌شهیدی، مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، این موارد را مدنظر قرار داده‌ایم که متن کامل آن را می‌خوانید. یکی از انتقادات غرفه‌داران و کارشناسان این است که تعرفه اجاره غرفه‌ها امسال نسبت به سال گذشته بیشتر شده، آیا واقعا این اتفاق افتاده است؟
ابتدا از روزنامه وزین دنیای اقتصاد به دلیل درج مطالب جامع در زمینه بورس و شاخص‌های بورسی، بازرگانی، هنری، ورزشی، بانکی و ... تشکر می‌کنم که این روزنامه را به یکی از روزنامه‌های پرتیراژ و پرطرفدار کشور تبدیل کرده و یکی از روزنامه‌هایی است که من هر روز مطالعه می‌کنم. در این روزنامه، مطلب با دقت و رعایت اخلاق حرفه‌ای منتشر می‌شود و اطلاع‌رسانی شفاف و سریع آن به مردم کمک می‌کند که از تمام رویدادها به خوبی آگاه شوند.
در جواب سوال شما باید بگویم که در گذشته کارها به عهده مجریان نمایشگاهی بود و آنها نیز غرفه‌ها را با نرخ‌ها و تعرفه‌های بالا واگذار می‌کردند. در واقع تعرفه ما خیلی پایین‌تر از آن چیزی بود که آنها می‌گفتند، چیزی حدود ۱۵- ۱۰ هزار تومان. مجریان این غرفه‌ها را از ما می‌گرفتند و با قیمتی چند برابر که هم هزینه‌هایشان را بپوشاند و هم سود ببرند به غرفه‌داران واگذار می‌کردند و این روند باعث عدم‌شفافیت در استفاده از فضای نمایشگاه می‌شد. به سخن دیگر هدف از برگزاری نمایشگاه برای این مجریان فقط سودآوری بود.
البته روی سخن من با همه مجریان نیست، زیرا مجریانی هم بودند که خوب عمل می‌کردند و به مقررات و اصول حرفه‌ای پایبند بودند، دیدگاه ما این است که افرادی که به غرفه‌داران تعدی می‌کردند در واقع به پول بیت‌المال تعدی می‌کردند، پولی که باید صرف بهسازی و ایمن‌سازی و بهبود روند نمایشگاه می‌شد، در جیب افراد بعضا غیرمسوول می‌رفت.
دوران مدیریت شما پس از اوج‌گیری اختلاف در خصوص انتقال نمایشگاه تهران، بوده. اکنون چنین به نظر می‌رسد که از شدت آن مباحث کاسته شده و تقویم نمایشگاه‌ها هم نشانگر همین موضوع است...
ما از روزی که مسوولیت نمایشگاه را بر عهده گرفتیم نمی‌توانستیم برگزاری نمایشگاه‌ها را متوقف کنیم، چون برگزاری نمایشگاه‌ها مرتبط با توسعه صادرات غیرنفتی است و موضوعی که مجلس بر ما تکلیف کرده این است که از جهش خوبی در زمینه صادرات برخوردار شویم، در سال ۸۴ نسبت به سال ۸۳، در برگزاری نمایشگاه‌ها ۳۸درصد رشد داشتیم و در چهار ماه اول سال جاری هم ۷۰درصد رشد در مقایسه با چهار ماه اول سال گذشته در بخش صادرات غیرنفتی داشتیم که امیدواریم بتوانیم این روند را ادامه دهیم و به رشد مطلوب‌تری برسیم.
نمایشگاه بستر اصلی برای بازاریابی کالاها و دستاوردهای کشور است، بنابراین باید هم ساختار و هم محتوای آن با اهداف، برگزاری نمایشگاه منطبق بوده و بتواند منجر به جهش صادراتی شود. از سوی دیگر نمایشگاه باید بتواند به لحاظ امکانات رفاهی و خدمات‌دهی به مشتریان و بازدیدکنندگان، با معیارها و استانداردهای بین‌المللی همخوانی داشته باشد. واقعیت این است که ما تعرفه‌ها را چندان افزایش نداده‌ایم، بلکه پس از بررسی‌های کارشناسی، کشش بازار و پولی را که مجریان از غرفه‌داران اخذ می‌کردند، مبنا قرار داده و سود عادلانه‌ای را نیز برای مجری در نظر گرفتیم. در این راستا فقط حق و حقوق دولت اعاده شده وگرنه هدف این نبوده که ما افزایش تعرفه داشته باشیم، بلکه هدف این بوده که سرویس خدماتی مناسب داشته و هزینه‌ها را به گونه‌ای تامین کنیم که به حق و حقوق ملت تعدی نشود.
نمایشگاه تهران با وضعیت فعلی‌اش، چندان براستانداردهای نمایشگاهی منطبق نیست و زمزمه‌های انتقال آن که از چند سال پیش شنیده می‌شود، دال بر همین موضوع است. آیا نمایشگاه تهران بالاخره منتقل می‌شود به شهر آفتاب؟
طبیعی است در کلان شهری مثل تهران به دلیل معضل ترافیک از یک‌سو و از سوی دیگر رشد تولیدات و نیاز به برگزاری نمایشگاه‌های بیشتر باید نمایشگاه دیگری هم داشته باشیم. بحث جابه‌جایی بیشتر معطوف به نمایشگاه‌های بزرگ بوده و نمایشگاه‌هایی که ایجاد ترافیک می‌کنند. البته ترافیک موجود در شهر تهران هنگام برگزاری نمایشگاه‌های عمومی، طاقت‌فرسا می‌شود و ما هم راضی به این موضوع نیستم و بعضی از نمایشگاه‌ها مثل نمایشگاه بهاره را در سال گذشته و امسال برگزار نکردیم، چون حجم و ظرفیت این‌جا متناسب با آن تعداد بازدیدکننده نیست طبیعی است که نمایشگاه جدید که براساس مصوبه شورای شهر تهران قرار است در شهر آفتاب احداث شود، برای نمایشگاه‌های عمومی و فروش مستقیم، متناسب‌تر است و تا زمان آماده شدن نمایشگاه جدید، نمایشگاه‌هایی که برگزار می‌شود، نمایشگاه‌های تخصصی با رویکرد صادراتی است و ما خواهان این هستیم که افراد متخصص از جمله تجار، صنعتگران، تولیدکنندگان و افراد حرفه‌ای از نمایشگاه‌ها بازدید کنند و نمایشگاه هدفمند برگزار شود.
هدف از برگزاری نمایشگاه‌ها هم کاملا مشخص است، ما می‌خواهیم هر نمایشگاهی محل تعامل و تبادلات تجار باشد تا بتوانیم زمینه سرمایه‌گذاری و مشارکت خارجی را ایجاد کنیم، همچنین به جلب بازدیدکنندگان موثر بپردازیم.
چندی پیش وزیر بازرگانی اعلام کرد که از این پس نمایشگاه‌های بزرگ در زنجان و چند شهر دیگر برگزار می‌شود، این برنامه‌ریزی چگونه انجام شده و ناظر به چه مواردی است؟
ما در حال تهیه و تدوین طرح جامع نمایشگاه‌های کشور هستیم و در آن طرح، نگاه ویژه‌ای به شهرستان‌ها خواهیم داشت و شهرهایی که دارای توانمندی و مزیت نسبی در کالاهای خاصی هستند می‌توانند عهده‌دار برگزاری نمایشگاه‌های مرتبط با موضوع شوند.
معمولا نمایشگاه‌ها را از دو دید می‌توانیم بررسی کنیم. یکی نمایشگاه‌های داخلی است که اصولا به آنها نمایشگاه‌های عمومی هم می‌گوییم و هدف از برگزاری این نمایشگاه‌ها عرضه توانمندی‌ها و دستاوردهای کشور به یکدیگر است و در حقیقت یک نوع توسعه مصرف تلقی می‌شود و نوع دیگر نمایشگاه‌های تخصصی است و با حضور مشارکت‌کنندگان خارجی برگزار می‌شود و به آنها نمایشگاه‌های بین‌المللی می‌گوییم و بیشتر دیدگاه صادراتی به آنها داریم و این نمایشگاه‌ها را با محوریت توسعه صادرات برنامه‌ریزی می‌کنیم.
یعنی هدف ما از برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی آشنایی با دستاوردهای روز دنیا در کنار عرضه توانمندی‌های داخلی و تعامل و مذاکرات حرفه‌ای و تجاری با طرف‌های خارجی است که امید داریم هم به صدور کالاها بینجامد و هم به جذب سرمایه‌گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی کمک کند این روند زمینه‌ساز توسعه صادرات است و اشتغالزایی و رشد تولید را به دنبال خواهد داشت.
از این دریچه که به موضوع بنگرید نمایشگاه‌هایی که جنبه بین‌المللی دارند طبیعی است در استان‌هایی مثل زنجان که توانمندی دارند، برگزار شود.
ما علاقه‌مند هستیم نمایشگاه‌ها را به شهرستان‌ها منتقل کنیم، اما این کار امکان‌پذیر نیست، مگر با طراحی یک تقویم سالانه کشوری در زمینه نمایشگاه‌ها. از نمایشگاه‌های متعدد مشابه باید جلوگیری کنیم. باید نمایشگاه‌هایی هدفمند را برگزار کنیم و اگر قرار است هدفمند باشد باید عملکرد آن نیز ارزیابی شود.
یک مساله دیگر که در این سال‌ها وجود داشته، چند و چون نمایشگاه‌های اختصاصی ایران در خارج از کشور بوده که به گمان بسیاری کارشناسان، موفقیتی درپی نداشته و صرفا به انتشار کاتالوگ و تبلیغات فاقد اثرگذاری، محدود شده است، در این زمینه چه نظری دارید؟
از دید من الان دوران، دوران شکوفایی اقتصاد کشور است، ۱۰ سال اول بعد از انقلاب دوران دفاع مقدس بوده و ۱۰ سال دوم دوران تثبیت سیاسی و تثبیت نظام و ۱۰ سال سوم دوران شکوفایی اقتصادی.
شکوفایی اقتصادی طبیعی است که نیاز به تدبیر و برنامه‌ریزی و راهبرد صحیح و اصولی دارد که طبق آن بشود امور را پیش‌برد، در این زمینه ما تعامل خوبی با سازمان توسعه تجارت داریم. این سازمان روی بازارهای هدف کار می‌کند. البته این به معنی این نیست که کار کامل انجام شده یا می‌شود، ولی انتظار این است که ما بتوانیم کلیه بازارهای هدف را در اقصی نقاط جهان شناسایی کنیم. بازار هدف هم تعریف مشخصی دارد، یعنی در کشورهایی که ما توانمندی داریم که کالا و خدمات را آنجا عرضه کنیم و مشتری ما باشند. این کار هم از طریق رایزن‌های بازرگانی، سفارتخانه‌ها و بخش اقتصادی وزارت امور خارجه دنبال می‌شود و ما هم از این طرف پیگیر هستیم که حضور خود را در دنیا پررنگ‌تر کنیم.
بنابراین کار ما به عنوان برگزارکننده یا متولی نمایشگاه وقتی موثر، مفید و اثربخش خواهد بود که این دستاورد وجود داشته باشد، یعنی برمی‌گردد به حوزه‌هایی فراتر از وزارت بازرگانی، مانند وزارت صنایع، وزارت کشاورزی و... و کلیه دست‌اندرکاران تولید و خدمات در کشور.
ارسال نظر