گلایه از بی‌برنامگی دولت

پگاه آفرین‌زاد- مدیران و دست‌اندرکاران صنعت چاپ کشور عصر روز یکشنبه نخستین گردهمایی بزرگ صنعت چاپ کشور را تشکیل دادند.مدیران و فعالان این صنعت که همگی با کوله‌باری از گلایه و انتقاد، پای به سالن اجتماعات پارک پردیسان گذاشته بودند، در یک جمله اتفاق نظر داشتند: «دولت هیچ برنامه‌ای برای صنعت چاپ کشور ندارد». آنها دو محور عمده را هدف این گردهمایی اعلام کردند: «کاهش تصدی‌گری دولت در این صنعت و واگذاری امور به بخش‌خصوصی» و با همین دو هدف عمده بود که جمعیت زیادی به این جلسه آمده‌بودند تا دل پردرد خود را در مخالفت با سخنان بیادی، نایب رییس شورای شهر تهران، آنجا که گفت: «اگر از ضعف‌های صنعت چاپ می‌گوییم از قوت‌ها نیز بگوییم قطعا قوت‌ها بی‌شمارند». با هیاهوی جمعی نشان دهند: «نه هرگز قوتی نبوده و اگر هم موفقیتی حاصل شده با خون جگر خوردن‌های ما بوده و دولت نقشی در این میان نداشته و از ما حمایت نکرده است». اینجا بود که بیادی از موضع دفاع از عملکرد ضعیف دولت در صنعت چاپ دست کشید: «البته انتقادها به جا و شنیدنی است اما باید همگی دست به دست هم دهیم تا تفکر خصوصی‌سازی و واگذاری امور به دست مردم را در بدنه دولت به خصوص مجلس‌نشینان جا بیندازیم چرا که هنوز به جرات می‌گویم این تفکر وجود ندارد و مادامی که ما خلا چنین اندیشه‌ای را در دولت داشته باشیم هرگز به اهداف و رشد این صنعت حیاتی نخواهیم رسید و دلخوری‌ها از دولت همچنان پابرجا خواهد ماند» و اما هنگامی که نوبت به کلاری، رییس اتحادیه چاپخانه‌داران کشور رسید، او با پوشه‌ای در دستش که حاوی دست‌نوشته‌هایی از به غربت نشستن این صنعت بود پشت تریبون رفت تا به وزارت ارشادی‌ها، وزارت صنایعی‌ها، وزارت بازرگانی‌ها و نیز نمایندگان مجلس و مدیران اقتصادی کشور بگوید: «اصولا ما چاپخانه‌داران برخلاف برخی از دوستان که به راحتی شعار می‌دهند و در برخی موارد هم حتی به شعارهای خود پایبند نیستند، کمتر شعار می‌دهیم و سخنرانی می‌کنیم». به گفته وی صنعت چاپ به عنوان یکی از صنایع بین‌الرشته‌ای و مرتبط با کلیه فرآورده‌های صنعتی و کشاورزی و کلیه ابعاد زندگی اجتماعی و اقتصادی انسان‌ها از ارکان مهم زندگی انسان امروزی به شمار می‌آید.

کلاری گفت: نقش این صنعت زمانی جلوه‌گر می‌شود که بدانیم این صنعت دارای گردش مالی حدود ۶۵۰میلیارد دلار در سال در سطح جهان است و در بسیاری از کشورهای صنعتی حتی قبل از صنعت خودروسازی قرار گرفته است.

رییس اتحادیه چاپخانه‌ داران تاکید کرد: بدون تعارف عرض کنم امروزه صنعت چاپ کشور و صنایع وابسته به آن با معضلات اساسی و مختلفی روبه‌رو هستند که با کمال تاسف بخش اعظمی از آنها به سیاستگذاری‌های غلط در این حوزه برمی‌گردد که در صورت عدم چاره‌اندیشی، در آینده‌ای نه چندان دور شاهد اضمحلال آن در صحنه رقابت جهانی خواهیم بود.

کجاست گوش شنوا

ما بارها گفته‌ایم که مصیبت ورود بی‌رویه ماشین‌آلات فرسوده و قدیمی در قالب ماشین‌های دست دوم به کشور که مانع نو شدن صنعت چاپ کشور و رشد آن شده است گریبان همه را خواهد گرفت، اما کجاست گوش شنوا.

حاضران در سالن، سخنان کلاری را تصدیق کردند، هنگامی که گفت: عدم کارآفرینی در حوزه صنعت چاپ و موانع مدیریتی و قانونی در این زمینه موجب ورشکستگی در این حوزه خواهد شد، تازه این را نشنیده بگیرید که اگر حرکتی جهت جذب کار برای صنعت چاپ می‌کنیم به جای ترغیب با هزار مشکل مواجه می‌شویم.

وی با اشاره به این مطلب که عدم تصریح شرح وظایف دستگاه‌های مجری در حوزه صنعت چاپ (وزارت صنایع و ارشاد) هم از مصائب موجود این صنعت است، خاطرنشان کرد: ارشاد باید صرفا ناظر مسائل سیاسی، امنیتی و فرهنگی و وزارت صنایع به عنوان ناظر و پشتیبانی‌کننده در زمینه ورود ماشین‌آلات و تکنولوژی باشد. خلاء قوانین و تسهیلات لازم جهت جذب و صدور کالاهای چاپی هم از مشکلات عمده ما است که از این ناحیه دچار مسائل مختلف هستیم.

ما معتقدیم که عدم کفایت قوانین و ضوابط در حوزه ورود ماشین‌آلات چاپ و واحدهای وابسته به ویژه در حوزه تسهیلات اعتباری، ارزی و ریالی و گمرکی و مالیاتی، عدم کفایت ضوابط موجود جهت صدور ماشین‌آلات فرسوده و دست دوم، ضعف‌ها و کاستی‌های موجود در حوزه آموزش‌های آکادمیک و کاربردی صنعت چاپ، عدم احاله امور تصدیگری به اتحادیه‌های موجود در صنعت چاپ و نقش ضعیف‌ اتحادیه‌ها در تصمیم‌گیری‌های دولت، وجود ابهام، تعارض و تناقض در ضوابط موجود صنعت چاپ و واحدهای وابسته از دیگر مسائل و مصائب ما در صنعت چاپ است.

حقوق مکتسب چاپچی را از بین نبرید

کلاری یادآور شد: البته ارشاد زحمت زیادی جهت حل این معضلات کشیده است هر چند که در مواردی هم به بیراهه رفته است مثل دستورالعمل صدور مجوز چاپ که ایرادات حقوقی و فنی آن را به کرات گفته‌ایم که ایها‌الناس حقوق مکتسب چاپچی را نمی‌توانید با یک دستور‌العمل معارض مصوبه هیات دولت و معارض قانون نظام صنفی از بین ببرید.

به گفته رییس اتحادیه چاپخانه‌داران کشور، در حال حاضر با پذیرفته شدن ایران به عنوان عضو ناظر سازمان تجارت جهانی، کشورمان وارد فرآیند جدیدی شده است. با این پذیرش ایران باید برای ورود به مذاکرات به منظور الحاق به سازمان تجارت جهانی آماده و گروه‌های کاری تشکیل دهد. قوانین و مقررات تجاری باید مورد بررسی قرار بگیرد تا با موافقت‌نامه سازمان تجارت جهانی سازگاری لازم را داشته باشد و این درحالی‌است که تا پیوستن کشورمان به سازمان تجارت جهانی فاصله زیادی وجود دارد اما چشم به هم بزنیم فرصت گذشته است.

کلاری پرسش‌های متعددی را از جمله آیا صنعت چاپ ایران، برای تحولات آینده آمادگی‌های لازم را به دست آورده است؟ آیا شناخت درستی از جایگاه این صنعت و موقعیت جدید اقتصاد جهانی پیدا کرده‌ایم؟ مطرح می‌کند و به نتیجه می‌رسد: «بدون تعارف نشانه‌های دلگرم ‌کننده‌ای نمی‌بینم دولت که باید حرکت خود را جهت تغییر زیر ساخت‌ها شروع می‌کرد هنوز دست به گریبان دستورالعملی است که خود تهیه کرده و کمتر از یک‌سال از ابلاغ آن نگذشته است که می‌خواهد آن را عوض کند».

او با تاسف اظهار کرد: از دیدگاه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی صنعت چاپ دارای هویتی مستقل نیست بلکه زائده‌ای از بخش فرهنگ و تربیت بدنی است که در صورت ماندن بودجه باید به آن هم صدقه‌ای داد.

تغییر ۲۲مدیر کل در یک‌سال

وی در ادامه سخنانش از خبر‌های خوشحال‌ کننده از ارشاد سخن می‌گوید: شنیده‌ایم بودجه چاپ در سال‌جاری هشت برابر می‌شود یعنی تقریبا ۶میلیارد و چهارصد میلیون تومان البته تا آنجا که ما اطلاع داریم کمتر از یک‌ششم آن به تصویب رسیده است.

وزارت ارشاد البته از همان اول برای این صنعت برنامه‌ای نداشت چون اگر داشت بیش از بیست و دو مدیر کل را با عمر متوسط یک‌سال در اداره کل چاپ عوض نمی‌کرد. وزارت صنایع که هم ارتباطش با این صنعت ضعیف و موردی است.

مسیرهایی پنهان برای تسهیل واردات!

به اعتقاد کلاری ساختار دولت، قوانین، تشکیلات بوروکراسی و مقررات گمرک و بازرگانی و حتی مسیرهای قاچاق همه برای واردات سازماندهی شده‌اند و اراده‌ای برای تقویت صادرات صنعت چاپ وجود ندارد.او از تعارض و تناقض در برخی از قوانین و مقررات موجود با چاپ و واحدهای وابسته، عدم وجود قانون جامع و مانع، پراکندگی و تعدد متون قانون، آیین‌نامه، دستورالعمل‌ها و خلا قانونی در برخی از زمینه‌ها، تناقضات متون غیر قانونی در این جلسه سخن به میان آورد.رییس اتحادیه چاپخانه‌داران بر لزوم وضع قوانین حمایتی مناسب گمرکی به منظور حمایت از شرکت‌های تخصصی صاحب صلاحیت برای ورود ماشین آلات و به موازات آن وضع قوانین مناسب کار برای حمایت از صاحبان شرکت‌های مذکور به منظور سرمایه‌گذاری روی منابع انسانی تخصصی تاکید کرد.در این مراسم همچنین شاهی‌عربلو، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس- دکتر بهرامی، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس و میرتاج‌الدینی، نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس نیز حضور داشتند و هریک به ایراد سخنرانی پرداختند.