فصل جدید روابط تجاری تهران- مسکو

هما کبیری:‌ روز گذشته هیات ۸۰نفره روسی به ریاست وزیر انرژی روسیه در حالی برای مذاکره در مورد صادرات کالاهای ایرانی به این کشور به ایران آمده بودند که مشکلات تجارت ایران و روسیه مورد بررسی قرار گرفت. پیشنهاد ارتباط مستقیم بانک‌های خصوصی دو کشور و همچنین تشکیل شرکت‌های حمل‌ونقل مشترک برای تسهیل انتقال کالا، پیشنهادهای مشخص پارلمان بخش خصوصی به هیات روسی حاضر در همایش مشترک اقتصادی بازرگانان و تجار ایران و روسیه بود. در این همایش که با حضور بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران و الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه و با حضور بیش از ۷۰۰نفر در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، بازنگری در روابط تجاری ایران و روسیه پس از مشکلات تجاری روسیه با اوکراین به طور جدی در دستور کار دو کشور قرار گرفت. در این نشست، در حالی وزیر نفت ایران از ۱۰ برابر شدن تجارت ایران و روسیه خبر داد که وزیر انرژی روسیه اعلام کرد هم‌اکنون زمان تکان گردوغبارها میان روابط تهران- مسکو فرارسیده است.

بیژن زنگنه با بیان اینکه حجم ۵/۱میلیارد دلاری تجارت ایران و روسیه قابل قبول نیست، گفت: با توافق‌هایی که در طول چند ماه گذشته تاکنون انجام شده، به زودی شاهد یک جهش در توسعه همکاری اقتصادی و تجاری بین دو کشور خواهیم بود.

وی با تاکید بر اینکه روسیه بازار بزرگی برای تجار، بازرگانان و صنعتگران ایرانی است، خواستار صادرات انواع کالا و خدمات فنی و مهندسی با کیفیت و استاندارد بین‌المللی توسط ایرانیان به روسیه شد. زنگنه همچنین از ارائه تسهیلات جدید به منظور توسعه و بهبود روابط مالی، بانکی و کنسولی بین دو کشور خبر داد و تاکید کرد: پیش‌بینی می‌شود با امضای یک تفاهم‌نامه جدید بین ایران و روسیه بسیاری از مشکلات حل‌و‌فصل شود.

زنگنه یادآور شد: مشکلات روابط مالی، بانکی و کنسولی تسهیل شده و تمام تلاش‌ها به‌گونه‌ای بوده که در تفاهم‌نامه مشترک زمینه حل این مشکلات فراهم شود. در ادامه، الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه، با اشاره به اینکه ۸۰ نفر از این کشور به نمایندگی از ۴۰ شرکت تجاری به ایران سفر کرده‌اند، گفت: روابط ایران و روسیه تحول اساسی خواهد داشت، چرا که در دهه اخیر دو کشور به دنبال تقویت روابط خود بوده‌اند و فعالیت‌های دو کشور در قرن بیستم معطوف به ساخت کارخانه‌ها و زیرساخت‌های مهمی در کشور ایران بوده است.

وی افزود: نیروگاه بوشهر با همراهی دو کشور ساخته شد و به بهره‌برداری رسید و سیاست‌های دو کشور در راستای منطقه و بین‌الملل به شدت به یکدیگر نزدیک بوده که از این موارد می‌توان به مسائل عراق، افغانستان، روسیه و دریای خزر اشاره کرد. او ادامه داد: در مسائل هواپیمایی، نیروگاهی و نفت مذاکرات و همکاری‌های خوبی صورت گرفته و امید است در زمینه حمل و نقل، مخابرات، ذوب آهن به همکاری های خوبی دست پیدا کنیم. وزیر انرژی روسیه ادامه داد: سطح تجارت دو کشور باید بیش از یک و نیم میلیارد دلار باشد که تحریم‌ها توانست براین میزان تاثیرگذار باشد و در راستای رفع تحریم‌ها فعالیت‌هایی صورت گرفته است. همچنین مذاکراتی به منظور بهبود نحوه پرداخت‌ها و نقل و انتقال

ارز بین دو کشور انجام شده که پیش‌بینی می‌شود مجموعه این اقدامات منجر به بهبود کیفیت روابط بازرگانی و اقتصادی بین ایران و روسیه شود. وی همچنین از ایجاد شرکت‌های مشترک بین بخش خصوصی ایران و روسیه سخن گفت و افزود: ایجاد شرکت مشترک برای انتقال تکنولوژی و حتی ایجاد تکنولوژی‌های مشترک و جدید می‌تواند پایه‌گذار توسعه همکاری‌های دو جانبه در بلندمدت شود. وزیر انرژی فدراسیون روسیه در پایان خاطر نشان کرد: در شرایط فعلی زمان آن رسیده که گردوغبار کت و شلوارهای خود را بتکانیم و زمینه توسعه همکاری‌های همه‌جانبه بین بازرگانان و تجار ایران و روسیه را فراهم کنیم.

چالش‌های اساسی تجارت با روسیه

رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه نیز در این نشست درباره چالش‌های موجود سر راه تجار ایرانی برای صادرات کالا به روسیه گفت: باید مسائل حمل‌ونقل، بانکی، روادید، تعرفه و قیمت‌گذاری کالا بین دو کشور ایران و روسیه رفع شود.

اسدالله‌ عسگراولادی افزود: بازرگانان ایرانی آمادگی همراهی با روسیه را دارند که باید بستر مناسب از سوی دولت‌ها فراهم شود تا عاملیت از سوی بازرگانان انجام گیرد. او یادآور شد: دو کشور هزاران سال است که همسایه یکدیگر هستند و از فراز و نشیب‌های بسیاری عبور کردند که می‌توانند محوریت اقتصاد منطقه را در اختیار داشته باشند. اگر مشکلات اعلام شده رفع شود سطح روابط تجاری دو کشور از ۴ میلیارد دلار عبور خواهد کرد.

عسگراولادی در پایان این نشست به «دنیای اقتصاد» گفت که وزیر انرژی روسیه اعلام کرده به محض ورود به مسکو، در نخستین جلسه هیات دولت این چالش‌ها را عنوان می‌کند تا به زودی رفع شوند. در این جلسه همچنین حسین نقره‌کار شیرازی، دبیر کل اتاق بازرگانی ایران با اشاره به پتانسیل‌های فراوان تجارت دو کشور گفت: دو چالش اساسی برای مبادله بین دو کشور وجود دارد که مسائل پولی و بانکی یکی از آنهاست و حمل‌ونقل مشترک بین دو کشور نیز مورد دوم است. پیشنهاد مشخص ما به روس‌ها این است که ارتباط مستقیم بانک‌های خصوصی دو کشور ایجاد شود.

وی افزود: همچنین پیشنهاد تشکیل شرکت‌های حمل‌ونقل مشترک بین دو کشور همانند شرکت ایرسیتو که قبلا فعال بود، برای دو کشور فرصت‌های خوبی ایجاد خواهد کرد تا به شکل‌های سه یا چند جانبه با همسایگان خود وارد مذاکره و تجارت شوند.