در نشست تخصصی دبیرخانه کمیسیونهای اتاق ایران بررسی شد
۹ سطح در تامین مالی بنگاهها
گروه بازرگانی: «تامین سرمایه در گردش» بهعنوان یکی از مهمترین مشکلات بنگاههای اقتصادی محسوب میشود که میتوان گفت در چند سال اخیر مغفول مانده است. روز گذشته نشست تخصصی دبیرخانه کمیسیونهای اتاق بازرگانی ایران در حالی به بررسی زمینه بهبود سرمایه در گردش بنگاهها پرداخت که دکتر حامد قدوسی به بررسی «وضعیت بنگاههای ایرانی»، مکانیسمهای سرمایه در گردش ایران، خلأها و محدودیتهای مکانیسم موجود و ارائه پیشنهادهایی در این خصوص پرداخت. چرا نوآوریهای مالی در کشور ما به اندازهای که باید وجود ندارد؟ این سوالی بود که قدوسی آن را با ترسیم یک مثلث توضیح داد.
گروه بازرگانی: «تامین سرمایه در گردش» بهعنوان یکی از مهمترین مشکلات بنگاههای اقتصادی محسوب میشود که میتوان گفت در چند سال اخیر مغفول مانده است. روز گذشته نشست تخصصی دبیرخانه کمیسیونهای اتاق بازرگانی ایران در حالی به بررسی زمینه بهبود سرمایه در گردش بنگاهها پرداخت که دکتر حامد قدوسی به بررسی «وضعیت بنگاههای ایرانی»، مکانیسمهای سرمایه در گردش ایران، خلأها و محدودیتهای مکانیسم موجود و ارائه پیشنهادهایی در این خصوص پرداخت. چرا نوآوریهای مالی در کشور ما به اندازهای که باید وجود ندارد؟ این سوالی بود که قدوسی آن را با ترسیم یک مثلث توضیح داد. وی از مقرراتگذاران، بنگاهها و نهادهای مالی نوآور بهعنوان سه ضلع این مثلث یاد کرد و گفت: میتوان این سه را مهمترین عوامل در نوآوریهای مالی دانست. به عبارتی دیگر برای ایجاد نوآوری باید تغییر روند در این سه حوزه ایجاد کرد.
وی در ادامه به شوکهایی که در سال اخیر به بنگاههای ایرانی وارد شد اشاره کرد و گفت: تغییرات اساسی در بخش سرمایه در گردش، ترکیب سرمایهگذاری، زنجیره تامین و جریان نقدی داخلی، برای بنگاههای داخلی شرایط را بهگونهای نامناسب تغییر داد.
وی افزود: تغییر تقاضا از سرمایهگذاری بلندمدت به کوتاه مدت، نرخ ارز، نظام واردات از خط اعتباری به نقدی، افزایش دوره وصول حسابهای دریافتی و کاهش تقاضا برای خرید، همچنین کاهش حاشیه سود عواملی است که ایجاد شرایط نامطلوب را برای بنگاههای اقتصادی به دنبال داشت.
در این جلسه همچنین به بررسی پیشنهادهایی درخصوص بهبود سرمایه در گردش پرداخته شد. قدوسی در این باره به ۹ سطح نهادی اشاره کرد و درخصوص اقداماتی که هریک از آنها میتوانند در راستای بهبود سرمایه در گردش بنگاهها صورتدهند به ارائه پیشنهادهایی پرداخت.
در این خصوص بنگاهها بهعنوان مهمترین سطح نهادی مورد بررسی قرار گرفت. وی درخصوص اقداماتی که باید توسط این نهاد شکل گیرد، اظهار کرد: بنگاهها میتوانند با بهینهسازی سرمایه در گردش و حرکت به سوی تامین نقدینگی از بازار سرمایه در بهبود شرایط سرمایه در گردش موثر واقع شوند.
این اقتصاددان همچنین پیشنهادهایی را در بخش نظامهای بانکی و شبه بانکی ارائه کرد و گفت: در این قسمت میتوان به پرداخت وامهای ریسکی، خرید دین، گسترش وثیقهها، گسترش سطح خط اعتباری تضمین شده و تضمین نشده و اصلاح داراییهای مسموم اشاره کرد. چنانچه اقداماتی در این خصوص صورت پذیرد میتوان به بهبود شرایط سرمایه در گردش امیدوار بود.
وی در ادامه به اقداماتی که میتواند در بازار سرمایه و بازار بیمه در راستای بهبود گردش مالی در بنگاهها صورت گیرد اشاره و اظهار کرد: ایجاد بازارهای اوراق بهادارسازی و فراهم آوردن ابزار ریسک اعتباری را میتوان در بازارهای سرمایه بررسی و تحقق این امر دنبال کرد. همچنین معرفی ابزارهای بیمه اعتبارات مالی نیز در نهاد بازار بیمه میتواند در این امر تاثیرگذار باشد.
قدوسی با ارائه پیشنهادهایی در بخش اعتبارسنجی عنوان کرد: حفظ سابقه اعتباری و تخمین ریسک نکول بنگاهها را میتوان در این بخش مثمر ثمر دانست. بهگفته این کارشناس اقتصادی، نظام حسابرسی بهعنوان سطح تاثیرگذار دیگر در بهبود سرمایه در گردش بنگاهها میتواند با ارتقای کیفیت صورتهای مالی این موضوع را به دنبال داشته باشد.
وی همچنین به اقداماتی که میتوان در نظام حقوقی مورد بررسی قرار داد اشاره کرد و گفت: تحریف حقوقی، استفاده مشترک از وثیقهها و کارآ کردن انتقال دارایی در زمان نکول شرط و شروط قرض را میتوان در این نهاد پیگیری کرد. همچنین سیاستهای پولی با اصلاح نظام بانکی و تعریف نرخ بهینه رشد نقدینگی میتواند در بهبود شرایط کنونی سرمایه در گردش نقش موثری را ایفا کند.
وی از نظامهای پژوهشی بهعنوان سطحی دیگر از نهادهای موثر در بهبود شرایط بنگاهها یاد کرد و گفت: نظام پژوهشی در سطح دیگر میتواند با روشن کردن وضعیت اعتبارات و ذخیره تامین در این راه گام بردارد.
وی همچنین به بررسی وامهایی که در سالهای اخیر توسط بانکها داده شده است پرداخت و گفت: «سلف» که در واقع مشارکت بانک در پیشخرید مواد خروجی محسوب میشود سهم کوچکی از وامهای اعطا شده را به خود اختصاص داده است این در حالی است که وامهای «مشارکتهای مدنی» سهم بزرگی در وامهای بانکی دارد. البته شاید این امر برای برخی از افراد گمراه کننده نیز باشد. چراکه به نظر میرسد به دلیل شراکت بانکها با بنگاهها این اتفاق رخ داده است، در حالیکه وامهای مدنی در واقع وامهای سرمایه در گردش هستند. وام فروش اقساطی نیز بزرگترین وامهایی است که در طول تاریخ وجود داشته است.
همچنین در این جلسه مناسبات پنهان برخی از بنگاههای اقتصادی به نقد گذاشته شد. قدوسی این عامل را مهمترین عامل در نبود اطلاعات گردش مالی بنگاهها عنوان کرد. در این خصوص یکی از حاضران نیز اظهار کرد: دلیل این امر اقداماتی است که دولت باید سالها پیش درخصوص ایجاد مسیرهای مشخص گردش پولی در جامعه، شفافسازی با گردش پولی غیر بانکی و ایجاد کدهای اقتصادی مشخص صورت میداد. چنانچه این اقدامات به صورت مطلوب انجام میشد، بنگاهها راه گریزی درخصوص شفافسازی سیستم مالی نمییافتند و دو دفتری بودن آنها از بین میرفت.
قدوسی در ادامه اظهارات خود سه عامل را در تبیین بخش عرضه مورد بررسی قرار داد و گفت: شکل حقوقی قراردادها، فناوری اراده اعتبارات و انگیزه عرضه اعتبارات سه عامل نقشآفرین در تبیین بخش عرضه هستند.
وی در انتها با جمعبندی برخی از محدودیتها و موانعی که سرمایه در گردش بنگاهها را با مشکل مواجه میکند، یادآور شد: نرخگذاری دستوری و ثابت، محدودیت در نوع و شیوه استفاده از وثیقهها، فقدان مکانیسمهای پوشش ریسک برای بانکها و فقدان بازار اوراق دریافتنی و خرید دین میتواند بهعنوان مهمترین موانع در بهبود شرایط بنگاهها محسوب شود.
ارسال نظر