تغییر فاز جریان صادراتی

فروغ کریمی: کاهش جهانی قیمت نفت و به دنبال آن محصولات پتروشیمی و احتمال ادامه‌دار شدن این روند برای سال آینده موجب شد تا وزارت صنعت، معدن و تجارت علاوه بر سناریوهای ارزی که چندی پیش به منظور مدیریت مازاد تقاضای ارز مطرح کرد، طرح تغییر سبد صادراتی را در دستور کار قرار دهد. براساس طرح پیشنهادی، تمرکز وزارت صنعت برای سال آینده روی صادرات کالاهای دانش‌بنیان و خدمات فنی و مهندسی خواهد بود و تکیه صادراتی بر محصولات با پایه نفتی و پتروشیمی برداشته خواهد شد. تغییر جهانی قیمت نفت که کاهش شاخص بهای صادراتی کشور را به همراه داشت، می‌توان یکی از دلایل تغییر سبد صادراتی برای سال آینده دانست. براساس گزارش‌های بانک مرکزی شاخص بهای کالاهای صادراتی در دی ماه نسبت به آذر ماه سال جاری با کاهش همراه بود. این شاخص که نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی کالاهای غیرنفتی صادراتی است، با نزول حدود ۴ واحدی از ۹/ ۲۷۷ واحد در آذر ماه جاری به ۲۷۴ واحد در دی ماه سال جاری رسیده است. همچنین این شاخص در دی ماه سال جاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته با رشد منفی ۱۵ درصدی همراه بوده که این موضوع کاهش ۴ درصدی در ارزش محصولات پتروشیمی را با خود به همراه داشته است. از آنجا که محصولات پتروشیمی و میعانات گازی بخش بزرگی از صادرات غیرنفتی کشور را شامل می‌شود به نظر می‌رسد کاهش قیمت جهانی محصولات پتروشیمی و میعانات گازی اثر قابل توجهی در منفی شدن رشد ماهانه شاخص بهای صادراتی داشته است. آمارهای بانک مرکزی نیز نشان می‌دهد باوجود اینکه همواره بین شاخص قیمت صادرات و تغییرات نرخ ارز همبستگی بالایی وجود داشت، اما در دی ماه سال جاری این شاخص از تغییرات قیمت دلار تاثیر نگرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد از آنجا که «قیمت کالاهای صادراتی در بازار جهانی» یکی از عوامل تاثیرگذار در شاخص بهای صادراتی است، کاهش قیمت جهانی نفت عامل اصلی شکل‌گیری این روند ناهمگون است. روندی که موجب شد تا قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت به تغییر فاز جریان صادراتی اشاره کرده و از تلاش این وزارت برای تمرکز بر صادرات کالاهای دانش‌بنیان و صادرات خدمات فنی و مهندسی خبر دهد. مجتبی خسروتاج با اشاره به مجموعه دستاوردهای کشور در بخش بازرگانی در نشست خبری گفت: امروزه کشور به دلیل نگرانی در روابط بین‌المللی‌اش در بسیاری از زمینه‌ها به خودکفایی رسیده است. خسروتاج با بیان اینکه اوایل انقلاب صادرات غیرنفتی کشور تنها ۵۰۰ میلیون دلار بوده است، گفت: امروز شاهد صادرات ۵/ ۴۲ میلیارد دلاری در بخش غیرنفتی هستیم. خسروتاج در ادامه با اشاره به روند صادرات در اقلام مختلف طی ۱۰ ماهه سال جاری یادآور شد: در این مدت در بخش کشاورزی ۸/ ۳میلیارد دلار ارزش صادرات غیرنفتی برآورد شده است. وی همچنین افزود: در بخش صنایع غذایی حدود۶/ ۱ میلیارد دلار، در بخش معدن و صنایع معدنی بیش از ۶ میلیارد دلار و در بخش پتروشیمی بیش از ۱۲‌میلیارد دلار صادرات غیرنفتی در طول ۱۰ ماهه سال جاری شاهد بودیم. خسروتاج اضافه کرد: در بخش گروه برق و مکانیک نیز بیش از یک میلیارد دلار و در صنعت نساجی هم به‌رغم همه مشکلات بیش از یک میلیارد دلار در بخش صنایع نساجی صادرات غیرنفتی انجام شده است. خسروتاج افزود: صادرات غیرنفتی باید با تعامل با بخش خصوصی، تشکل‌ها و اتحادیه ها، سندیکاها و انجمن‌ها که ظرفیت‌های هر بخش را می‌شناسند هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی شود که در این راستا در حال حاضر وزارت صنعت، معدن و تجارت با برگزاری نشست مشترک و جلسات مختلفی که به صورت هفتگی با تشکل‌ها و انجمن‌ها و با حضور وزیر و مسوولان به اجرا در می‌آورد، به دنبال تحقق این مهم است. در همین حال خسروتاج نیز بیان کرد: به‌رغم افت قیمت محصولات پتروشیمی در بازار جهانی ما در ۱۰ ماهه سال جاری شاهد رشد ۲۱ درصدی در صادرات محصولات پتروشیمی بوده‌ایم که این نتیجه برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری‌های مختلف اقتصادی است. وی با بیان اینکه امروز صادرات غیرنفتی به عنوان اولویت اصلی بخش اقتصاد مطرح است، خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی برای رسیدن به اهداف صادراتی در این میان حائز اهمیت است و باید مزیت‌های رقابتی را براساس نگاه دانش‌بنیان و توجه به ظرفیت‌های نهفته‌ای که طی این سال‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته مدنظر قرار داد.

نمایشگاه بهاره در ۳۱ استان

خسروتاج همچنین در ادامه سخنان خود با اشاره به تشکل فراگیر اتاق‌ها و نقشی که فعالان بخش اقتصادی و بنگاه‌های تجاری و تولیدی در این زمینه ایفا می‌کنند، افزود: اتاق‌های بازرگانی در طول سال‌های اخیر از اهمیت بالایی در این راستا برخوردار شده اند. او همچنین اشاره کرد: در کل کشور بالغ بر یک هزار و ۷۸۰ نفر در ۳۱ مرکز استان و ۳ شهرستان ثبت نام کرده‌اند و با توجه به اینکه در اتاق تهران ۴۰ نفر و در بقیه اتاق‌ها ۱۵ نفر انتخاب می‌شوند، به‌طور میانگین هر نفر شانس پذیرش یک سوم در کشور را دارد. خسروتاج در ادامه سخنان خود به برگزاری نمایشگاه‌های فروش بهاره در سراسر کشور اشاره کرد و گفت: امسال نیز مانند سال‌های گذشته شاهد برگزاری نمایشگاه‌های فروش بهاره در ۳۱ استان کشور خواهیم بود. وی افزود: در سراسر کشور ۱۷۱ نمایشگاه با ۲۰ هزار و ۶۰۰ غرفه به منظور ارائه اقلام و مایحتاج شب عید برپا خواهد شد که این تعداد در تهران در سه نقطه پارک ارم، حکیمیه و بوستان ولایت خواهد بود. به گفته خسروتاج برگزاری این نمایشگاه‌ها از ۵ تا ۲۵ اسفندماه در یک دوره ۱۰ روزه در سراسر کشور به اجرا در خواهد آمد.

ضوابط ۱۴ بندی برای خودرو

وی در ادامه به نحوه قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی اشاره کرد و گفت: سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان برای اعمال قانون، ضوابطی را در ۱۴ بند برای تعیین قیمت خودروهای خارجی اعلام کرده است که از اول اسفند اعمال می‌شود و در صورت رعایت نکردن این ضوابط با متخلفان برخورد می‌شود.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه درخصوص واردات شکر گفت: از ابتدای امسال ثبت سفارش شکر انجام نشده اما در ۱۰ ماهه سال جاری، ۸۲۳ هزار تن شکر وارد شده که مربوط به ثبت سفارش‌های سال گذشته است. خسرو تاج درخصوص فعالیت برخی شرکت‌های هرمی نیز اظهار کرد: شرکت‌هایی که به صورت بازاریابی شبکه‌ای کار می‌کنند حتما باید از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت و مرکز امور اصناف و بازرگانان مجوز فعالیت داشته باشند و بر این اساس، مردم هم باید به شرکت‌هایی اعتماد کنند که این مجوز را دارا باشند. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه در خصوص آخرین وضعیت پرونده واردات سیگار مارلبرو و احداث کارخانه فیلیپ موریس در ایران نیز گفت: تنها کمیته‌ای که می‌تواند درخصوص صهیونیستی بودن یا نبودن کالاها اظهارنظر کند، کمیته‌ای مستقر در وزارت امور خارجه است که تاکنون هیچ اعلام نظری مبنی بر صهیونیستی بودن شرکت فیلیپ موریس اعلام نداشته است، ضمن اینکه به هر حال وزارت صنعت باید واردات سیگار را ساماندهی کرده و اجازه ورود قاچاق را ندهد.