فرصت‌های آینده ایران

منبع: اسپوتنیک

چهل و ششمین مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس به‌کار خود پایان داد. بیش از ۲۵۰۰ شرکت‌کننده از کشورهای مختلف جهان و بیش از ۴۰ تن از رهبران دنیا در داووس جمع شدند تا در مورد مهم‌ترین معضلات بین‌المللی گفت‌وگو کنند. برخی از این موارد کاهش قیمت نفت، تحریم‌ها علیه روسیه و نیز جنبه‌های بازگشت ایران به بازار جهانی بودند. مهم‌ترین موضوع مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۱۶ که از بیستم تا بیست و سوم ژانویه برگزار شد، انقلاب چهارم صنعتی بود.

نفت ارزان‌تر می‌شود

بهای جهانی نفت خام وست‌تگزاس اینترمدیت (wti) در روز چهارشنبه دو هفته گذشته به کمتر از هر بشکه ۲۸ دلار رسید. این قیمت کمترین میزان از سال ۲۰۰۳ به این‌سو است و عمدتا به‌دلیل مازاد عرضه و کاهش تقاضای جهانی ایجاد شده است. یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت، حذف تحریم‌ها علیه ایران است، اگرچه متخصصان بر این باورند که در مورد اهمیت و تاثیرگذاری آن (بر قیمت) اغراق می‌شود. روز شانزدهم ماه ژانویه، اتحادیه اروپا و آمریکا تحریم‌های نفتی و مالی علیه ایران را پس از تایید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر پایبندی تهران به توافق هسته‌ای لغو کردند. ژاپن این کار را در روز جمعه انجام داده بود. وزیر امورخارجه ایران، محمدجواد ظریف ابراز امیدواری کرد قیمت‌های نفت پس از بازگشت تهران به بازار و رفع تحریم‌ها تعدیل شود. وی در مصاحبه با اسپوتنیک در حاشیه این مجمع گفت: «معتقدم که ما سهمی در بازار داشتیم که از ما گرفته شده، اکنون ما باید سهمیه خود را بازگردانیم و بازار باید تعدیل شود.»محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس‌جمهور ایران حسن روحانی نیز گفت که تهران ممکن است در امنیت انرژی اتحادیه اروپا مشارکت کند. وی به اسپوتنیک گفت: «ایران بزرگ‌ترین منابع نفتی و گازی دنیا را دارد. این منابع می‌توانند برای امنیت انرژی به‌خصوص در قاره اروپا مفید باشد، به‌خصوص اینکه موقعیت‌های جدیدی برای توسعه پروژه‌های گازی و ال‌ان‌جی آغاز شده‌اند.»

برخی از شرکت‌کنندگان در اجلاس، افزایش قیمت نفت و تثبیت آنچه قیمت عادلانه خوانده می‌شود را پیش‌بینی می‌کنند. رئیس‌جمهور آذربایجان، الهام علی‌اف گفت که نفت بشکه‌ای بین ۶۰ تا ۷۰ دلار، قیمت عادلانه‌ای برای شرکت‌ها و نیز دولت‌ها خواهد بود. این در حالی است که وزیر انرژی امارات متحده‌عربی، سهیل محمد مزروعی، می‌گوید قیمت عادلانه نفت چیزی بین ۴۰ تا ۱۰۰ دلار است. مدیر اجرایی دفتر توسعه اقتصادی بحرین، خالد رماهی، گفت که کاهش قیمت نفت کمک کرده است تا به شکل خلاقانه‌تری در مسیر توسعه حرکت کنند. وزیر منابع نفتی نیجریه امانوئل ایبه کاچیکوو نیز اظهار کرد که نشست فوق‌العاده سازمان اوپک در اوایل ماه مارس شکل می‌گیرد اما تصمیم رسمی آن تاکنون اتخاذ نشده است.وزیر نیجریه‌ای گفت: «این سازمان موافقت کرده بود تا نشستی را در مورد قیمت‌های کمتر از بشکه‌ای ۳۵ دلار برگزار کند.» وی در ادامه افزود: «اوپک هنوز در مورد نحوه اقدام با ریزش قیمت‌ها، چند پاره عمل می‌کند.»

ایران و فرصت‌های نو

با رفع تحریم‌ها علیه ایران مقامات این کشور از اجلاس داووس استفاده کردند تا اعضای مجمع جهانی اقتصاد را با امکانات و ظرفیت‌های اقتصادی ایران آشنا کنند.نهاوندیان می‌گوید انتظار می‌رود اقتصاد ایران پس از رفع تحریم‌های غرب با نرخ حداقل ۵ درصد رشد کند.او می‌گوید رشد تولید ناخالص داخلی برای اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۶ و در سال‌های آینده، بیش از حد متوسط نرخ رشد جهانی خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود نرخ رشد تولید ناخالص داخلی حداقل ۵ درصد باشد. وی اضافه می‌کند که پیش‌بینی‌های برنامه توسعه پنج ساله دولت مبتنی بر رشد ۸ درصدی هستند. او تاکید می‌کند که مقامات ایرانی گام‌هایی را برای توسعه اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری انجام داده‌اند. نهاوندیان سپس به اسپوتنیک گفت که تهران علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در اقتصاد روسیه، به‌ویژه در حوزه توسعه و تحقیقات است. این مقام مسوول ایرانی گفت که امکان هر نوع بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، اثری منفی در قراردادهای سرمایه‌گذاری که به دنبال رفع تحریم‌های محدودکننده هسته‌ای امضا شوند، نخواهد داشت. وی اشاره کرد که این موضوع امتیاز دیگری است که شرکت‌های بین‌المللی بتوانند در بخش‌های مختلف تجارت با ایران وارد شوند. نهاوندیان در گفت‌وگو با اسپوتنیک گفت که امیدوار است کشورش امسال به سازمان تجارت جهانی ملحق شود و افزود این تقاضا پیشتر فرستاده شده است. ایران در حال حاضر در این سازمان یک عضو ناظر است.

تحریم‌ها علیه روسیه

تحریم‌های ضد ایرانی رفع شده‌اند درحالی‌که برای روسیه این مشکل در روابط حال حاضر و آینده این کشور با غرب اثرگذار است. با این وجود در این مجمع سخنان جدیدی بیان شد که از آنها می‌توان نتیجه گرفت که تحریم‌های ضدروسی غربی ممکن است به‌زودی رفع شوند. وزیر امور مالی فنلاند، الکساندر استاب، به اسپوتنیک گفت که افت اقتصاد فنلاند ناشی از شکست در اجرای اصلاحات ساختاری در بازار نیروی کار و تا حدودی تحریم‌ها علیه روسیه است.او می‌گوید: «وقتی که اقتصاد روسیه افت می‌کند، اقتصاد فنلاند نیز افت می‌کند. بنابراین همه‌چیز به هم مرتبط است.» در سال ۲۰۱۴ فنلاند تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه اعمال کرد. این کار بخشی از پاسخ اتحادیه اروپا به چیزی بود که غرب آن را به عنوان دخالت مسکو در بحران اوکراین قلمداد می‌کند. در اواخر دسامبر ۲۰۱۵ اتحادیه اروپا تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه را برای ۶ ماه دیگر تا تاریخ ۳۱ جولای ۲۰۱۶ تمدید کرد. این وزیر می‌گوید که ارتباطات بین روسیه و غرب، به‌ویژه بین روسیه و اتحادیه اروپا، اخیرا گرمتر از یک‌سال گذشته شده است. رئیس کنفرانس امنیت مونیخ گفت که شرکت‌های آلمانی می‌خواهند تحریم‌های روسیه هرچه زودتر به پایان برسد. وزیر امور خارجه فرانسه لوران فابیوس نیز در مصاحبه با اسپوتنیک گفت که روسیه و کشورهای اروپایی نیاز دارند و باید با یکدیگر همکاری کنند تا مشکلات را حل کنند. وزیر خارجه آمریکا جان کری نیز گفت که اگر توافقات مینسک اجرایی شوند، محدودیت‌ها می‌توانند ظرف چند ماه لغو شود.