انتظارات ایرانیان محقق می‌شود؟

لس آنجلس تایمز

نزدیک هشت ماه از لغو تحریم‌های بین‌المللی می‌گذرد، اما مردم ایران که از تحریم‌ها مشقت بسیار دیده‌اند هنوز منتظر تغییرات بیشتری هستند. برخی از وعده‌های حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران درباره شغل‌های بیشتر و درآمد بالاتر، محقق نشده است. سرمایه‌گذاری خارجی روند آهسته‌ای داشته است و قیمت برخی کالاهای اساسی به گران شدن ادامه داده که خود نشانه قابل اتکایی در مشکلات اقتصادی است که قصد دارد به خارج متصل شود.

بر این اساس، تعداد زیادی آمریکا را سرزنش می‌کنند که بعد از برداشتن تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران، محدودیت‌های مالی دیگری بر این کشور به‌خاطر[ادعاهای] حمایت از تروریسم و توسعه موشک‌های بالستیک وضع کرده است. این مساله سرمایه‌گذاران خارجی را ترسانده است و تهران، واشنگتن را به نقض مفاد توافق هسته‌ای متهم می‌کند. ایران هنوز به سیستم اقتصادی آمریکا دسترسی ندارد و این یعنی نمی‌تواند از واحد پول دلار در معاملاتش استفاده کند. دولت اوباما هنوز در حال بررسی اعطای مجوز استفاده از دلار به ایران است، امری که تمام جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها مخالف آن هستند.

برخی ایرانیان کار دولت روحانی در بالا بردن انتظارات برای بهبود اقتصادی را اشتباه می‌دانند. از زمانی که تحریم‌ها رسما برداشته شد، امیدها [برای هجوم سرمایه خارجی به ایران] از بین رفت. یکی از بازاریان تهران می‌گوید: «ایران همه کاری کرده ولی در سوی دیگر تعهدات [آمریکا] اجرا نشده است.» دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا امیدوار بود بتواند با این توافق هسته‌ای، باب مذاکرات با ایران درباره موضوعات دیگری مانند حمایت از «بشار اسد» رئیس‌جمهوری سوریه و گروه حزب‌الله لبنان را بگشاید. طبق مصاحبه‌هایی که خبرنگار لس‌آنجلس تایمز با تعداد زیادی از مردم ایران انجام داده، عموم ایرانیان از توافق هسته‌ای، برداشته نشدن واقعی تحریم‌ها و بهبود نیافتن وضعیت اقتصادی ناراضی هستند و آمریکا را به‌خاطر بدعهدی‌ها مقصر می‌دانند. نرخ رسمی بیکاری در ایران ۱۱ درصد اعلام شده است، اما تحلیلگران معتقدند نیمی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها بدون شغل هستند.

توافق با بوئینگ

ایران همچنان خرید هواپیما از بوئینگ را دنبال می‌کند. برخی تحلیلگران بر این باورند که ایران از پس نگهداری هواپیماهای جدید بوئینگ بر نخواهد آمد و این کشور فاقد مهندسان و زیرساخت‌های کافی برای استفاده از این هواپیماها است.«پاتریک کلاوسون» تحلیلگر ارشد اندیشکده واشنگتن نیز چندی قبل در این زمینه اشاره کرده بود که ایران می‌خواهد بیش از ۱۰۰ ایرباس و تعداد بیشتری از بوئینگ هواپیما خریداری کند که در مجموع باهم بیش از کل ناوگان مسافربری فرانسه (ایر فرانس) می‌شود که هفت برابر تعداد مسافران هوایی ایران را دارد. توافق با بوئینگ به‌طور نمادین برای «حسن روحانی» رئیس‌جمهور میانه‌رو ایران که در پی انتخاب مجدد در سمت ریاست جمهوری سال آینده است مهم است، زیرا به این وسیله استدلال می‌کند که روابط ایران با غرب را توسعه و بهبود داده است. «فریبرز رئیس دانا» تحلیلگر مسائل اقتصادی در تهران می‌گوید: «امیدوارم دولت هوشیارانه عمل کنند، چراکه نیازمند یافتن راه حل‌هایی به نفع مردم است.» رئیس‌جمهوری آمریکا گفته است که هرگونه تلاش برای ممانعت از ارسال فروش هواپیما به ایران را وتو می‌کند، ولی در گرماگرم انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بعید است که قبل از ماه نوامبر هواپیمایی به ایران ارسال شود.