راه نجات خودرو

اعداد و ارقام نشان‌دهنده آن است که بورس‌کالا توانسته است قیمت خودرو را در بازار آزاد ارزان و برای خودروسازان سود ایجاد کند. در مدت کوتاهی که خودرو در بورس‌کالا عرضه شد، ایران‌خودرو و سایپا می‌توانستند از زیان انباشته یک‌سال رهایی یابند و به سود برسند و بسیاری از طرح‌های تولیدی خود را با طرح توسعه بهتر پیش ببرند. اما سوال این است که ایران‌خودرو و سایپا که انحصاری هستند چرا باید از طریق بورس‌کالا یا قیمت‌گذاری محصولات خود را بفروشند؟ نخست اینکه این دو شرکت خودرو‌ساز به طور کامل انحصاری نیستند؛ شرکت‌های مدیران‌خودرو، بهمن‌خودرو و کرمان‌موتور تولیدکننده خودرو هستند و هم‌اکنون خودرو تولید و عرضه می‌کنند، اما دارای انحصار کامل نیستند؛ پس می‌توان گفت رقابت اندکی در این عرصه وجود دارد.

نکته دوم اینکه دولت، صنعت خودرو را انحصاری کرده است تا ایران‌خودرو و سایپا رشد کنند و سود و بازدهی بیشتری داشته باشند؛ اما با قیمت‌گذاری دستوری و ضررده کردن این صنایع، عملا آنها را نابود کرده است. در هیچ نقطه از دنیا چنین کاری انجام نمی‌شود و دولت با این اقدام در کشور، هم چوب انحصار و هم چوب عدم‌تولید محصولات خوب از سوی این دو خودرو‌‌‌ساز را می‌خورد. می‌توان مثال مشابه را در صنعت لوازم‌خانگی برای خودرو داشت. سال گذشته دولت، صنعت لوازم‌خانگی را انحصاری کرد و با ممنوعیت واردات هم‌اکنون بسیاری از تولیدکنندگان در آستانه ورشکستگی هستند.

اگر همین امروز مجددا سامسونگ و ال‌جی وارد شوند و دولت پای خود را از گلوی صنایع داخلی بردارد، اوضاع بهتر می‌شود؛ صنعت خودرو هم همین‌گونه است. در نتیجه حرف کلی این است که دولت حداقل به تولید صنایع داخلی کمک کند تا شرایط و کیفیت کالاها بهتر شود. در جمع‌بندی نهایی باید گفت، شاید بورس‌کالا محل مناسبی برای عرضه خودرو نباشد، اما در شرایطی که ارگان‌های مختلفی برای قیمت‌گذاری داریم و دخالت‌ها بالاست و همه قصد دارند دست در جیب سهامداران سایپا و ایران‌خودرو کنند و به مردم دهند، خودرو را به کالای سیاسی تبدیل کردند. ما هم راهی نداریم و مجبوریم بورس‌کالا را توصیه کنیم؛ چون روش معاملاتی دارد که همه راضی هستند و شکایتی وجود ندارد. هم مردم راضی هستند، هم دولت و هم خودروساز؛ چون تیراژ تولید بالا می‌رود و با این اتفاق می‌توان شاهد کاهش قیمت بود.