جذب سرمایه خارجی برای تکمیل حلقه‌های زنجیره فولاد

عباس تفضلی مدیر عامل فولاد پایا سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی‌ترین نمودهای «جهانی شدن» است. امروزه اقتصاددانان و دولت‌ها همگی بر اهمیت حیاتی سرمایه‌گذاری خارجی اتفاق نظر دارند. از دید آنها این مساله به نیرویی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای ایجاد طیف وسیعی از تحولات اقتصادی به حساب می‌آید. سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند ابزاری برای رشد و توسعه باشد و اغلب کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه که امکانات اقتصادی کمتر و نقدینگی پایین‌‌تری دارند، برای اجرای طرح‌های اقتصادی و رشد اقتصادی - صنعتی خود، به دنبال جذب سرمایه‌های خارجی هستند. به این سبب‌ سرمایه‌گذاری خارجی دارد ابعاد سیاسی و اقتصادی وسیعی است.

بدیهی است در صورت حصول توافق نهایی در مذاکرات مشترک ایران و گروه ۱+۵ و لغو تحریم‌ها، فضا برای توسعه روابط اقتصادی با کشورهای صاحب تکنولوژی به صورت مستقیم و بدون واسطه با هزینه‌ای بسیار کمتر از گذشته به دلیل فعالیت نظام بانکی فراهم می‌شود. رشد و توسعه اقتصادی هر کشور رابطه مستقیم با سرمایه‌گذاری خارجی دارد و این امر فقط در صورت بهبود تعاملات مثبت بین‌المللی، بی واسطه و ایجاد فضای امن سرمایه‌گذاری میسر می‌شود.

مهم‌ترین راهکار خروج از وضعیت اقتصادی فعلی یعنی رکود توأم با تورم در کنار اتخاذ دیگر سیاست‌های اقتصادی و افزایش رشد اقتصادی که نتیجه آن توسعه اشتغال، کاهش بیکاری و افزایش امنیت اجتماعی و کاهش انواع بزه در جامعه اسلامی ایران است، جذب سرمایه خارجی است. سرعت تاثیرگذاری سرمایه‌گذاری خارجی بر اقتصاد ایران با اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و اتخاذ تصمیمات مالیاتی و بیمه‌ای صحیح در حوزه تولید دو چندان خواهد شد.

هر چند که ورود سرمایه خارجی در هر حوزه‌ای می‌تواند بر رشد اقتصادی موثر باشد، اما بهتر است درکوتاه‌مدت تمرکز سرمایه‌گذاری در طرح‌های عمرانی که نیروی انسانی زیادی جذب می‌کند، باشد و در درازمدت به منظور تداوم این اثر، بخش عمده این سرمایه‌گذاری در بخش‌های تکنولوژیک و دانش بنیان با نگاه به بازار بین‌المللی و صادراتی باشد. اما شروط لازم برای جذب سرمایه‌گذار خارجی عبارتند از:

۱- تدوین قوانین تسهیل‌کننده توسط قوه مقننه

۲- ایجاد فضای امن اجتماعی و فرهنگی توسط قوه قضائیه

۳- حذف بوروکراسی زاید اداری و احترام به سرمایه‌گذار توسط قوه مجریه

۴- و تعامل‌سازنده بین هر سه قوا به صورت عملی و نه‌شعاری.

اما سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت فولاد با توجه به سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ با توجه به کمبود منابع داخلی از یک طرف و سود تسهیلات بانکی داخلی از طرف دیگر امری اجتناب‌ناپذیر است. از آنجا که یکی از مهم‌ترین جذابیت‌های سرمایه‌گذاری در ایران در صنعت فولاد علاوه بر موارد فوق‌الذکر، منابع ارزان شامل نرخ انرژی و پایین بودن هزینه حمل به دلیل مجاورت آب‌های آزاد، مواد اولیه و دستمزد نیروی انسانی است، در این راستا مهم‌ترین نقش جذب سرمایه‌گذاری خارجی، پایین بودن نرخ انرژی و تامین مواد اولیه ارزان نسبت به کشورهای منطقه است.

بنابراین نقش دولت در تامین و تعهد بلندمدت به سرمایه‌گذار خارجی در خصوص تامین انرژی و مواد اولیه ارزان به مدت حداقل ۱۰ سال مهم‌ترین نقش را

ایفا می‌کند.

به موازات جذب سرمایه در بخش اصلی صنعت فولاد که آن هم باید کنترل شده و در راستای توسعه متوازن و تکمیل حلقه‌های زنجیره فولاد باشد، باید به موضوع سرمایه‌گذاری در بخش‌های زیرساخت شامل آب، برق، جاده و خطوط ریلی به عنوان یک گلوگاه توجه ویژه داشت. یکی از مهم‌ترین مزایای جذب سرمایه‌گذاری خارجی علاوه بر افزایش رشد اقتصادی، کاهش بیکاری، افزایش امنیت و رفاه اجتماعی، موضوع انتقال دانش فنی و تقویت توان و افزایش مشارکت‌سازندگان و مهندسان ایرانی و درنتیجه پیشگیری از خروج نخبگان و نیروهای متخصص و آماده

به کار است.