عوامل اثرگذار در بازارها

 مهم‌ترین نیروهای موثر بر روند اقتصاد بین‌الملل در پیش‌بینی‌های مختلف شاخص دلار، بازار سهام، سیاست پولی بانک‌های مرکزی بزرگ دنیا، بازار ذخایر امن و وضعیت مبهم اقتصاد ایالات متحده به‌شمار می‌روند. برآیند پیش‌بینی‌های معتبر از دو نیمه متفاوت برای شاخص دلار حکایت می‌‌کنند؛ نیمه صعودی و نیمه‌ای که با پایان سیکل افزایشی این ارز همراه خواهد شد. بازار سهامی که از یکسو با رکوردشکنی‌های متعدد سال ۲۰۱۸ چشم‌انداز جذابی از خود بروز می‌داد، ۳ نوبت اصلاح را تجربه کرد و در نهایت به‌رغم پیش‌بینی‌های افزایشی در محدوده منفی سال نو را آغاز کرد. ورود به سیکل کاهشی که ممکن است تا ۲ سال باقی بماند، چشم‌انداز عمومی نسبت به بازدهی بورس‌های بزرگ دنیا است. فدرال رزرو آمریکا که از اواخر سال ۲۰۱۵ میلادی برنامه انبساطی پسابحران خود را با رشد نرخ بهره پایان داد، ظرف سال ۲۰۱۸ نیز ۴ مرتبه نرخ بهره هدف خود را افزایش داد و تعدیل ترازنامه ۴۵۰۰ میلیارد دلاری اوراق خود را کلید زد.

برنامه‌ای که با مخالفت علنی دونالد ترامپ باعث ایجاد موج قدرتمندی از نگرانی‌ها در بازارهای آمریکا شد. فدرال رزرو به‌عنوان پیشگام بانک‌های مرکزی در اجرای سیاست‌های انقباضی، سال ۲۰۱۹ را با شتاب کمتری در رشد نرخ بهره دنبال خواهد کرد. بانک مرکزی اروپا که برنامه رشد نرخ بهره خود را به تابستان سال نو موکول کرده، برنامه خرید اوراق را به پایان رساند. بانک انگلستان نیز پس از یک دهه، رشد نرخ بهره را در دستور کار خود قرار داد؛ اما برخلاف این نهادها بانک ژاپن، کماکان تصمیم واضحی برای پایان دادن به دوره انبساط پولی‌مالی ندارد. بانک ژاپن به‌دنبال حفظ روند رشد اقتصادی همزمان با رساندن نرخ تورم به هدف ۲ درصدی است. تا زمانی که نارسایی تورمی در اقتصاد این کشور وجود داشته باشد، احتمال گذار به سیکل انقباضی اندک خواهد بود.

دو روی متفاوت دلار ۲۰۱۸

پیش‌بینی‌ها از تداوم روند صعودی شاخص دلار در سال ۲۰۱۹ میلادی حکایت دارند؛ اما نه تا پایان این سال. براساس دیدگاه‌های موجود، دوران افزایشی شاخص دلار در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ به پایان می‌رسد. همچنین کاهش شتاب انقباضی در فدرال رزرو نیز چشم‌انداز این شاخص را کاهشی نشان می‌دهد.نیمه ابتدای سال جدید میلادی با تقویت موقت دلار به پشتوانه سیاست انقباضی فدرال‌رزرو پیش‌بینی می‌شود که در میانه سال پایان خواهد پذیرفت. تحلیلگران «جی‌پی‌مورگان» که پیش از این سال۲۰۱۹  را با تقویت دلار همراه دانسته بودند، نظر خود را با توجه به نامشخص بودن وضعیت تورمی و موضع انقباضی فدرال رزرو تغییر داد.جی‌پی‌مورگان نیمه دوم سال را بدون صعود دلار در نظر گرفت. برخی دیگر از کارشناسان، نوساناتی را که از دسامبر ۲۰۱۸ به ژانویه ۲۰۱۹ میلادی منتقل شده‌ است در اتمسفر بازار جهانی ارز ممتد در نظر گرفته و از همین رو، کرون نروژ، ین ژاپن و فرانک سوئیس می‌توانند زمینه‌ساز اخراج دلار از بازار Bullish (گاوی یا افزایشی و ورود آن به بازار  Bearish (خرسی یا کاهشی) شوند.

سیاست سرد پولی و مالی آمریکا

فدرال رزرو در شرایطی سال جدید میلادی خود را آغاز خواهد کرد که سکاندار این کمیته بانکی قدرتمند تحت حملات شدید از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا، مین‌استریتی‌ها و برخی از جمهوری‌خواهان قرار گرفته است. چند کرسی خالی دیگر نیز در هیات‌مدیره این نهاد بانکی وجود دارد که نامزدهای دیگر رئیس‌جمهوری برای پر کردن آنها معرفی خواهند شد. با این اوصاف که ترامپ نسبت به تمام روسای جمهوری سابق آمریکا، بیشترین نفوذ را بر فدرال رزرو خواهد داشت. پیش‌بینی‌ها در خصوص رفتار این بانک مرکزی اثرگذار را به کانون توجه تبدیل کرده است. با اینکه سال گذشته جرومی پاول خواهان تداوم سیاست‌های پولی یلن معرفی شده بود، با این حال سیل اعضای منتخب ترامپ که روانه فدرال رزرو و کمیته بازار آزاد خواهد کرد، نگرانی‌ها از آینده پولی آمریکا را از سال گذشته تشدید کرده بود.

 ابهام در منحنی بازدهی

بازدهی اوراق خزانه با سررسید ۱۰ ساله در سال ۲۰۱۷ به پیش‌بینی‌ها نرسید؛ هرچند سال ۲۰۱۸ میلادی با رشد اوراق همراه شده بود و اوراق خزانه ۱۰ ساله را از سطح ۳درصدی نیر فراتر برد و وقوع رکود اقتصادی را بیش از پیش بالا برده است.  از طرف دیگر، روند افزایش نرخ بهره هدف فدرال رزرو نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است؛ چراکه نارسایی تورم به هدف تعیین‌شده به‌گونه‌ای تداوم سیاست انقباضی را با تردید روبه‌رو کرده است. همچنین فشارهای‌های وارده از سمت کاخ‌سفید و مخالفت خرده‌فروشان مین‌استریت با رشد تدریجی نرخ بهره، همراه با احتمال عقب‌نشینی فدرال رزرو نسبت به بازار و شاید سیاست‌زده شدن نهاد پولی مستقل، نگرانی‌ها و احتیاط‌های بیشتری را برای بازیگران بازار و بازارسازان به‌وجودخواهد آورد. تحلیلگران مطرح در فضای دانشگاهی، علمی و اقتصادی در نظرسنجی‌های متعددی شرکت کرده‌اند که برآیند نظرات آنان قابل بررسی است. هم‌اکنون بازدهی اوراق خزانه ۱۰ ساله ۷۲/ ۲ درصد  و نرخ بهره هدف فدرال‌رزرو نزدیک به ۵/ ۲ درصد قرار گرفته است. پیش‌بینی‌ها از روند نرخ بهره تا پایان سال ۲۰۱۹ میلادی و رسیدن این نرخ به ۳درصد حکایت دارد.

اونس به ۱۵۰۰ دلار چشم دوخته

اونس طلا در سال ۲۰۱۸ میلادی بازدهی منفی ۸۸/ ۱ درصدی را برای خود ثبت کرد که به دلیل تقویت شاخص دلار و انقباض پولی آمریکا رقم خورد. پیش‌بینی‌های اقتصادی برای سال ۲۰۱۸ میلادی بیانگر تداوم حضور این ۲ عامل در فضای بازارها است؛ اما نسخه ضعیف شده این دو عامل فشار خاصی برای طلا به همراه نخواهد آورد. پایگاه اینترنتی «کیتکو»، نیز طی نظرسنجی خود، آینده طلا در سال ۲۰۱۹ را به رای گذاشت.نتیجه این نظرسنجی از رویکرد افزایشی جمعیت شرکت‌کننده حکایت دارد. نزدیک به ۳۴ درصد به صعود طلا تا قله ۱۵۰۰ دلاری معتقد هستند.  برخلاف این گروه ۱۸ درصد نظر کاهشی خود را ثبت کردند. سایر شرکت‌کنندگان در نظرسنجی نیز که ۴۶ درصد کل را شکل می‌دهند؛ بازه میان ۱۱۰۰ تا ۱۵۰۰ دلاری را به‌عنوان نظر خود اعلام کرده‌اند؛ البته چشم‌انداز کلی به رشد فلز زرد تا بالای سطح ۱۳۰۰ دلاری گواهی می‌دهد.

13 (1)