به دلیل قطع کارمزد اعطای تسهیلات وجوه اداره شده توسط دولت، بانک‌‏ها کارمزد خدمات خود را افزایش دادند. چندی پیش دولت باتوجیه افزایش توان بانک‌‏ها در جذب منابع بیشتر، مصوبه‌‏ای را ابلاغ کرد تا بانک‌‏ها در اخذ کارمزد خدمات بانکی آزادانه عمل کنند و در یک فضای رقابتی تعادل لازم را در اخذ کارمزد برقرار کنند، به دنبال این تصمیم دولت، بانک‌‏ها علاوه بر اخذ کارمزد در ازای ارائه خدمات به مشتریان از نهادهای ذی‌‏ربط در دریافت وجوه خدمات شهری همچون شرکت آب و فاضلاب، برق، گاز و مخابرات مبلغ ۴۰۰ تومان کارمزد اخذ کردند و در مقابل دریافت قبض تلفن همراه ۲۰۰ تومان از شرکت ارتباطات سیار و ۲۰۰ تومان از مشترکان تلفن همراه گرفتند. اقدام یکباره بانک‌‏ها در اخذ کارمزدهای این چنینی سبب شد تا اعتراضات گسترده‌‏ای در این خصوص صورت بگیرد تا جایی که کار به اعتراض به دادستان هم کشید.

اما قضیه چیست؟

بر پایه گزارش ایلنا، دولت در ازای نگهداری و اعطای تسهیلات در قالب وجوه اداره شده، مبالغی را به عنوان کارمزد در نظر می‌‏گرفت؛ به این صورت که در ازای تسهیلات اعطا شده در قالب وجوه اداره شده، بانک‌‏ها یک‌درصد سود تسهیلات را به عنوان کارمزد دریافت می‌‏کردند.

بر پایه این گزارش، به تازگی دولت کارمزد مربوطه را قطع کرده و بانک‌‏ها را از دریافت کارمزد منع کرده است که این مبنایی شده برای اینکه بانک‌‏ها در اخذ کارمزد رویه جدیدی را پیگیری کنند.

بانک‌‏ها با مایه‌‏کاری خدمات ارائه می‌‏کنند

دریافت کارمزد توسط بانک‌‏ها در ازای خدمات مطلوب کار منطقی است و بانک‌‏ها نباید بابت خدمات قابل ارائه مجانی کار کنند.

رضا هدایتی، عضو سابق هیات مدیره بانک ملی نیز در گفت‌‏وگو با ایلنا با بیان این مطلب و با اشاره به اینکه بانک‌‏ها موسساتی انتفاعی و خدماتی هستند و نباید بابت خدمات قابل ارائه مجانی کار کنند، گفت: بانک‌‏ها در حال حاضر با کارمزدهایی که می‌‏گیرند، مایه‌‏کاری حساب می‌‏کنند؛ در صورتی که بانک هم خرج دارد. هدایتی ابراز داشت: ۸۰سال بانک‌‏ها خدمات مجانی به مردم دادند و مردم به این رویه عادت کردند. اگرچه از نظر کلان دریافت ۵۰ تومان کارمزد در شرایطی که فرهنگ‌‏سازی امری اجتناب‌‏ناپذیر است، کاری نادرست است اما از بعد دیگر دریافت کارمزد حق بانک‌‏هاست.

هدایتی تصریح کرد: بانک‌‏ها باید خدماتی ارائه کنند که درآمد بیشتری برایشان ایجاد کند، بنابراین لازم است تا شعب را برای جذب منابع و تخصیص به مشتریان و در نتیجه درآمدزایی خلوت کنند. هدایتی با بیان اینکه در دنیا بانک‌‏ها از دو راه اعطای تسهیلات و ارائه خدمات برای خود درآمدزایی می‌‏کنند، ابراز داشت: ۷۰‌درصد درآمد بانک‌‏های خارجی از محل تسهیلات و ۳۰‌درصد از محل کارمزد است، در حالی که در ایران چنین نسبتی وجود ندارد. عضو سابق هیات مدیره بانک ملی تصریح کرد: در کشور ما تنها ۳ تا ۴درصد درآمد بانک‌‏ها از محل کارمزدهایی است که اخذ می‌‏کنند در حالی که درآمدشان از محل اعطای تسهیلات نیز ناچیز است.

وی افزود: بانک‌‏ها زیر قیمت معمول خدمات می‌‏دهند و از این منظر با توجه به افزایش هزینه‌‏ها دچار مشکل می‌‏شوند، ضمن اینکه زیان بانک‌‏ها زیان مملکت است و نباید به آن دامن زد.