دنیای اقتصاد- همایش «سیاست‌های پولی، چالش‌های بانکداری و تولید» با موضوع «بازسازی نظام پولی و صنعتی» روزهای هفتم و هشتم اسفند ماه در موسسه عالی علوم بانکداری برگزار می‌شود. در این همایش که وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل بانک مرکزی سخنرانان افتتاحیه آن خواهند بود؛ صاحبنظران اقتصادی با تکیه بر مدل‌های علمی به بررسی و ریشه‌یابی تلاطم‌ بازارها در دو سال گذشته و نحوه انطباق با شرایط جدید به وجود آمده برای اقتصاد ایران به واسطه تحریم‌ها (از جمله کاهش درآمدهای‌نفتی) خواهند پرداخت. در دومین همایش «سیاست‌های پولی، چالش‌های بانکداری و تولید» بررسی می‌شود

ریشه‌های تلاطم در بازارها

گروه بازار پول- همایش «سیاست‌های پولی، چالش‌های بانکداری و تولید» روزهای هفتم و هشتم اسفندماه سال‌جاری در ساختمان موسسه عالی علوم بانکداری برگزار می‌شود. در این دوره از همایش که به ابتکار «دنیای‌اقتصاد» و با موضوع «بازسازی نظام پولی و صنعتی» برگزار خواهد شد، برخی چهره‌های صاحب‌نظر در عرصه بانکداری و سیاست‌های پولی نیز حضور دارند.

این دومین باری است که به ابتکار «دنیای‌اقتصاد» همایشی برگزار می‌شود که نگاه اصلی خود را معطوف به شرایط فعلی نظام پولی ایران کرده است. در همایش پیشین که بهمن ماه سال گذشته برگزار شد، تصمیم سازان پولی در کنار صاحب نظران، بانکداران و فعالان عرصه تولید گردهم آمدند تا به ریشه‌یابی چالش‌ها در این بخش و ارائه راهکار برای گذار از شرایط خاص اقتصاد ایران بپردازند.

دومین همایش «سیاست‌های پولی، چالش‌های بانکداری و تولید» امسال در فضایی برگزار می‌شود که موضوع آن بی‌شباهت به وضعیت اقتصاد ایران به ویژه در ساختار سیاست‌های پولی و تولید نیست. بازارهای غیر‌رسمی همچنان در اقتصاد ایران به عنوان یک «گزینه» برای صاحبان سرمایه وجود دارد و در عین حال بخش تولید به واسطه تاثیر پذیری از این وضعیت روزهای سختی را تجربه می‌کند.عقب ماندگی نظام بانکی در مقایسه با استانداردهای جهانی که نشأت گرفته از سیاست‌های تکلیفی است تنگناهای تامین مالی تولید و بانک محور بودن اقتصاد از چالش‌های موجود در کشور است. در شرایط کنونی بروز عارضه‌ای در بخش ارزی و محدودیت‌های بین‌المللی در عرصه‌های فرا مرزی مشکلات جدیدی را ایجاد کرده است. بنابراین، اقتصاد ایران در حال حاضر به‌واسطه چالش‌های موجود وارد دوران جدیدی شده که مختصات این دوره تقریبا هیچ شباهتی به دوره‌های قبل ندارد. از این رو، همایش دوم تمرکز اصلی خود را بر موضوع «بازسازی نظام پولی و صنعتی» گذاشته است.

ریشه‌یابی تلاطم‌های ارزی در دو سال گذشته، به گفته برخی کارشناسان نشان از افزایش انتظارات مربوط به نرخ ارز از نگاه شهروندان و فعالان اقتصادی به علت عوامل اقتصادی و غیراقتصادی مختلف بوده و این موضوع به حملات سوداگرانه به بازار ارز دامن زده است. اما کارشناسان می‌گویند مشکلات ناشی از ناکارآیی و «کژمنشی» در سیستم بانکی کشور نیز یکی از دلایل نوسانات ارزی طی دو سال اخیر بوده است.به اعتقاد برخی کارشناسان، افزایش نرخ ارز در چارچوب سیاست ارزی رسمی بانک مرکزی، افزایش رقابت‌پذیری صنایع داخلی کشور را به دنبال خواهد داشت؛ اما در وضعیتی که افزایش نرخ ارز در اثر تلاطم ارزی و هجوم سفته‌بازان به بازار ارز ایجاد شود، چنین وضعیتی با ارسال سیگنال ناامنی به سرمایه‌گذاران، کاهش محسوس سرمایه‌گذاری در کشور را تا مدتی چند ساله به دنبال خواهد داشت.

در حال حاضر، نظرسنجی‌های مستقل از فعالان بخش خصوصی نشان می‌دهد که نه تنها بانک‌ها، بلکه صاحبان سرمایه‌های خُرد و کلان نیز تمایلی به سرمایه‌گذاری برای اعطای وام به بخش‌های تولیدی ندارند؛ چرا که آنها معتقدند بخش تولید با چالش‌های زیادی روبه‌رو است و نرخ بازده آن کم است.

به اینها باید اضافه شود مشکلاتی که کلید حل آن در دست سیاست‌گذار پولی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد میانگین نرخ تورم در دهه ۸۰ حدود ۱۵ درصد بوده است؛ در حالی که این میزان برای شرکای تجاری ایران بین ۲ تا ۴ درصد بوده است. این موضوع نشان می‌دهد که تولیدکننده ایرانی در مدت ۱۰ سال با افزایش هزینه سالانه ۱۵ درصدی روبه‌رو بوده است؛ اما رقبای خارجی با رشد هزینه ۵/۲درصدی روبه‌رو بوده‌اند. در چنین شرایطی، نظام پولی و صنعتی چگونه می‌تواند مورد بازسازی قرار گیرد تا علاوه بر فائق آمدن بر چالش‌های کنونی در بخش تولید، هم از شدت حملات سوداگرانه به بازارهای غیر‌رسمی کاسته شود و هم بانک‌ها بتوانند شرایطی را فراهم کنند که با تزریق نقدینگی جدید به بدنه تولید، بخشی از رکود حاکم در بنگاه‌ها را بشکنند؟ این سوالی است که تلاش می‌شود تا در دومین همایش «دنیای اقتصاد» به آن پاسخ داده شود.

سخنرانان افتتاحیه

سخنرانی افتتاحیه این همایش، با محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی و شمس‌الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی است. این دو مقام رده بالای سیاست‌گذار پولی و مالی، در سخنرانی افتتاحیه خود به این موضوع می‌پردازند که در شرایط فعلی اقتصاد ایران، سیاست‌گذاری نیاز به چه الزاماتی دارد و نقش سیاست‌گذار در این میان چیست.

اعضای پانل آزاد

در دومین همایش «سیاست های پولی، چالش‌های بانکداری و تولید» دو اقتصاددان کشور نیز در دو موضوع مختلف سخنرانی خواهند کرد. مسعود نیلی، رییس گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف در سخنرانی خود با عنوان «چالش‌های میان‌مدت و بلندمدت اقتصاد کشور در شرایط کاهش درآمدهای نفتی»، به بررسی نقش دولت در دوره کاهش این درآمدها خواهد پرداخت. رویکرد این اقتصاددان در تحلیل یاد شده به مساله درآمدهای نفتی، با توجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران است که تغییرات گسترده در نگاه سیاست‌گذار به منابع و هزینه‌ها را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. به ‌دنبال کاهش درآمدهای نفتی پیش‌بینی می‌شود نقش نفت و دولت در اقتصاد ایران دستخوش تغییر شود. برخی کارشناسان معتقدند: ممکن است بخش قابل‌توجهی از اتفاقات اخیر ماندگار باشد. به همین دلیل، این کارشناسان اعتقاد دارند که نقش نفت و درآمدهای نفتی و اختیارات دولت در این درآمدها، نیازمند تغییرات اساسی است. با این حساب، به نظر می‌رسد که بیش از هر چیز رفتار دولت‌ها با توجه به بحث مهمی به نام «درآمدهای نفتی» باید تغییر کند. رییس گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف این موضوع را بررسی و تشریح خواهد کرد. او با تبیین پارادایم جدید اقتصاد ایران الزامات سیاست گذاری در شرایط کنونی را بحث می کند.محمدمهدی بهکیش، دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین‌الملل (ICC) نیز در سخنرانی خود با عنوان «مشکلات تعیین نرخ ارز و راه‌حل‌های آن» به ۴ محور اصلی در تعیین نرخ ارز می‌پردازد: چالش‌های تعیین نرخ ارز در ایران، روش‌های به کار گرفته شده برای تعیین نرخ ارز، راه‌‌ها و تجربیات کشورها برای تعیین نرخ ارز و دست آخر اینکه در شرایط کنونی نرخ ارز باید چگونه تعیین شود. با توجه به اینکه در ایران، به دلیل تکیه بر اقتصاد تک محصولی و مبتنی بر درآمد نفت، نرخ ارز به صورت رقابتی تعیین نشده و بارها با مداخله دولت، که بخش عمده درآمدهای ارزی را به دست می‌آورد، قیمت‌ها دستکاری شده است؛ برخی کارشناسان، معتقدند که دولت به دلیل نبود رقیب و انحصار در عرضه ارز، قادر است که هر نرخی را در بازار اعمال کند. بهکیش در سخنرانی خود به این موضوع خواهد پرداخت که نرخ تعیین شده در سه دهه گذشته برای ارز، تا چه حد منافع فعالان اقتصادی و چرخه موجود در بازار، تجارت و تولید را برآورده ساخته است. طهماسب مظاهری رییس کل پیشین بانک مرکزی نیز در سخنرانی خود به کارکرد «بانکداری بدون ربا» در کمک های مالی به «تولید» خواهد پرداخت. همچنین ایرج هشی استاد دانشگاه Staffordshire نیز در این همایش سخنرانی خواهد کرد.

۶ کارگاه آموزشی در حاشیه

در حاشیه برگزاری دومین همایش سیاست‌های پولی، چالش های بانکداری و تولید، ۶ کارگاه آموزشی با حضور مدرسان دروس مختلف نیز برگزار می شود. از جمله کارگاه آموزش بانکداری الکترونیک به مدیریت مصطفی بسیم، عضو هیات علمی دپارتمان بانکداری الکترونیک دانشگاه مدیترانه شرقی که به بررسی شیوه‌های متفاوت بانکداری الکترونیک در دنیا می پردازد. هادی کوزه‌چی نیز مدرس کارگاهی با عنوان «سناریوهای مختلف بازار ارز و طلا در سال آینده» خواهد بود. کوزه‌چی، مدرس مدیریت مالی و سرمایه‌گذاری و فارغ‌التحصیل MBA از دانشگاه صنعتی شریف و مک‌مستر کانادا است. «مدیریت ریسک بنگاه ها در بازارهای مالی» عنوان کارگاه دیگری با مدیریت هومن عطار است. او که دانش آموخته دکترای مدیریت و تئوری‌های سازمانی از دانشگاه Macquarie در سیدنی استرالیا و محقق مدعو در همین دانشگاه است در این کارگاه به بیان چرایی «مدیریت ریسک» می‌پردازد.

کارگاه «مقررات بین المللی در حوزه اعتبارات اسنادی» نیز با مدیریت افشین خانی در حاشیه همایش برگزار خواهد شد. این مدرس امور بازرگانی خارجی در کارگاه خود چهار مکانیزم پرداخت پول که پتانسیل جایگزین شدن به جای اعتبار اسنادی (ال‌سی) را دارد، تشریح خواهد کرد. این چهار روش پرداخت «تجارت بر اساس حساب باز، بروات وصولی ساده، بروات وصولی اسنادی و پیش پرداخت» است. در نهایت، آرش مرشد سلوک نیز در کارگاهی به تحلیل بازار آتی سکه طلا می پردازد.

اعضای هیات علمی

موسی غنی‌نژاد رییس مرکز تحقیقات «دنیای‌اقتصاد»، مسعود نیلی رییس گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، محمد مهدی بهکیش دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین‌الملل (ICC)، محمدهادی مهدویان مدیر کل پیشین اقتصادی بانک مرکزی، اکبر کمیجانی معاون اقتصادی سابق بانک مرکزی، پرویز عقیلی یکی از چهره های باسابقه بانکی و پویا جبل عاملی عضو مرکز تحقیقات «دنیای اقتصاد» اعضای هیات علمی این همایش هستند. بزرگ‌ترین گردهمایی پولی کشور دوشنبه و سه شنبه هفته آینده، تحت عنوان «دومین همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید» با رویکرد «بازسازی نظام پولی و صنعتی» در موسسه عالی علوم بانکداری برگزار می‌شود. علاقه‌مندان به حضور در این همایش، می‌توانند با شماره تلفن ۸۷۷۶۲۴۳۰ تا ۳۳ (کد تهران) تماس حاصل کنند. وب‌سایت این همایش نیز به آدرس www. events. den. ir پاسخگوی اطلاعات بیشتر به علاقه مندان است.