شروین شهریاری

پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام از طریق تلفن: چرا سهام زامیاد با وجود دارا بودن نسبت P/E در حدود ۳/۲ و گزارش ۶ماهه که در آن ۶۴درصد سود سالانه را پوشش داده، بازهم از رشد پایداری برخوردار نیست؟ شرکت زامیاد در سال جاری اقدام به فروش یکی از دارائی‌های خود ( زمینی در نزدیکی پارک چیتگر ) کرده که از این محل سودی معادل ۲۰‌میلیارد تومان در سرفصل درآمدهای متفرقه در صورت سود و زیان در ۶ماه نخست سال جاری تحقق یافته است. بدیهی است با توجه به ماهیت غیرعملیاتی این درآمد ۱۶۶ ریالی به ازای هر سهم (معادل ۲۴درصد از کل سود خالص)، این رقم در سال مالی آتی قابل تکرار نخواهد بود، بنابراین اتکا بر این سود در محاسبه P/E نمی‌تواند نتیجه درستی به دست دهد. اما در بخش عملیاتی «خزامیا» در ۶ماهه نخست ۵۱‌درصد بودجه مورد پیش‌بینی را محقق کرده است. اصلی‌ترین محصول شرکت انواع وانت نیسان است که بیش از ۷۵درصد درآمد حاصل از فروش را تشکیل می‌دهد که زامیاد در سال جاری افزایش تیراژ تولید و فروش این محصول به تعداد حدودا ۱۰هزار دستگاه را پیش‌بینی کرده است. آمار اخیر منتشر شده از طریق سایت رسمی‌سازمان گسترش نشان می‌دهد که زامیاد در مهرماه ۶۶درصد برنامه و در آبان ماه ۶۷درصد برنامه تولید ماهانه را محقق کرده و در برنامه تجمیعی تا پایان آبان ماه در مجموع ۸۶درصد از تولید ۸ماهه را تحقق بخشیده است. بنابراین مشاهده می‌شود که تولید «خزامیا» در حال حاضر از برنامه عقب است و برای رسیدن به بودجه عملیاتی مورد پیش‌بینی باید با توان بیشتری به تولید در ماه‌های پایانی سال بپردازد که البته در این میان با مساله تامین مواد اولیه مناسب نیز مواجه است.

با ذکر دو نکته که اهمیت کمتری نسبت به موارد فوق در صورت سود و زیان دارند بررسی اجمالی «خزامیا» را به پایان می‌بریم:

۱ - بررسی تولید و فروش برخی دیگر از اقلام تولید (یکی از انواع کامیون) مطابق آخرین اظهارنظر حسابرس حکایت از تردید در تحقق برآورد فروش این محصول دارد.

۲ - زامیاد با مساله‌ای به نام تسعیر نرخ ارز نیز مواجه است. در پیش‌بینی فعلی شرکت زیان ناشی از تسعیر ارز در سال‌جاری ۳‌میلیارد تومان در نظر گرفته شده و این در حالی است که در عملکرد ۶ ماهه ۹/۲‌میلیارد تومان (تقریباً معادل کل پیش‌بینی) محقق شده است. با توجه به روند موجود و نوسانات اخیر در بازار ارز به نظر می‌رسد زیان تسعیر ارز برای «خزامیا» امسال احتمالا بیشتر از پیش‌بینی کنونی محقق شود.

پرسش از آقای حمید رضا اکبری از طریق پست الکترونیک: چرا در بین سهام بانکی، پارسیان دارای پایین‌ترین نسبت P/E است؟

به طور کلی در نظر گرفتن یک P/E واحد برای شرکت‌های بانکی با توجه به ماهیت فعالیت این صنعت صحیح به نظر نمی‌رسد. بانک‌هایی که سرمایه کوچک‌تری دارند، سقف تسهیلات اعطایی خود را آسان تر پر می‌کنند و با افزایش سرمایه و ارائه تسهیلات جدید، رشد سودآوری پرشتابی را تجربه می‌کنند، از این رو با توجه به افزایش انتظارات آتی، P/E بالاتری را به خود اختصاص می‌دهند. اما بانک‌های بزرگ (نظیر پارسیان) با توجه به ابعاد سرمایه خود شتاب رشد کمتری در رویه مورد اشاره دارند و به همین جهت امکان جهش‌های سنگین کمتر در مورد آنها دیده می‌شود و همین مساله به صورت کاهش P/E در سهام آنها متجلی می‌شود. مساله دیگر، پارسیان اکنون به وضعیت نامناسب سرمایه‌گذاری‌های این شرکت باز می‌گردد که در صورت‌های تلفیقی، شرکت را متاثر خواهد ساخت. در سال ۸۳ بانک راسا تصمیم به حمایت از سهم خود در بازار گرفت که برای این امر با تامین منابع از برخی شرکت‌های زیرمجموعه (بیمه پارسیان، سرمایه‌گذاری پارسیان و...) اقدام به بستن کف قیمتی سهم و خریدهای گسترده در نماد «وپارس» کردند. سهامی‌که توسط زیرمجموعه‌ها در سال ۸۳ خریداری شده است، هر چند در سرفصل سرمایه‌گذاری بلندمدت این شرکت‌ها طبقه‌بندی شده؛ اما با توجه به دائمی‌ بودن ذخیره کاهش ارزش، مطابق اظهار نظر حسابرس، این شرکت‌ها ملزم به اخذ ذخیره کاهش ارزش برای سرمایه‌گذاری خود می‌باشند. (بیشترین میزان ذخیره مورد نیاز در مورد سرمایه گذاری پارسیان به مبلغ حدود ۳۰میلیارد تومان است). از طرف دیگر از آنجا که شرکت زیرمجموعه، سهام شرکت مادر را خریداری نموده در حقیقت این سهام خریداری شده توسط زیرمجموعه‌ها مطابق استانداردهای حسابداری حکم «سهم خزانه» را دارد، بدین معنا که در تلفیق، شرکت به صورت غیر مستقیم به ابطال بخشی از سهام خود اقدام کرده که این مساله نیز در حقوق صاحبان سهام بانک پارسیان موثر بوده و الزام به واگذاری سهم شرکت مادر توسط زیرمجموعه‌ها را در آینده گوشزد می‌نماید. گفتنی است سرمایه‌گذاری پارسیان به تنهایی با دارابودن ۲۴۰‌میلیون برگ سهم، مالک حدود ۵‌‌درصد از سهام بانک پارسیان است و اخیراً به واسطه عدم اخذ ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت در صورتهای مالی شش ماهه ( منتهی به ۳۱ شهریور ۸۶)، حسابرس صورت سود و زیان این شرکت را مردود کرده است.

Shahriary_sh@yahoo.com