پتانسیل بازار و نگرانی‌ها!

عکس: نگار متین نیا

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار در هفته گذشته در سایه بازگشایی فوق‌العاده نماد مخابرات ایران شاهد بازدهی ۵۴/۱۰درصدی بود تا در کل سال بازدهی بازار از رقم ۳/۴۵درصد بگذرد.

رشد سنگین بازار در عین حال نگرانی برخی از کارشناسان را برانگیخته است، نگرانی‌ای که البته در برخی جنبه‌ها می‌تواند توجیه و در برخی جنبه‌ها با مخالفت‌هایی مواجه است. در مهم‌ترین دلایل نگرانی، کارشناسان بازار جهش‌های قیمتی گروه فلزی در شرکت‌های تولید‌کننده روی و برخی نمادهای تجهیزاتی را مثال می‌زنند. در این بخش هر چند که نگرانی‌ها در دید اول توجیه‌پذیر است ولی ابهاماتی نظیر تعیین تکلیف معدن انگوران و همچنین قیمت جهانی را نباید از نظر دور داشت. از دید کارشناسان مخالف بروز حباب، روشن شدن هر یک از این دو ابهام کلی می‌تواند قیمت‌ها را توجیه‌پذیر کند. در همین حال شرایط نماد هم خانواده تولید‌کنندگان روی یعنی ملی مس و رشد بازار جهانی که موجب افزایش سود شرکت به میزان قابل ملاحظه‌ای شده است نیز در پیش روی بازار است. در گروه تجهیزات شرایط قدری پیچیده‌تر است دو نماد به هم پیوسته صدرا و آذرآب در سال‌های گذشته به دلیل عدم دریافت پروژه و رشد بهای مواد اولیه نظیر فولاد در کنار مشکلات مدیریتی با افت حیرت‌آوری مواجه شدند، به گونه‌ای که ارزش بازار این شرکت‌ها حتی از بخشی از املاک آنها نیز کمتر بود. در این شرایط تغییر سهامدار، دریافت پروژه و همچنین تغییر مدیریتی امیدواری‌هایی را ایجاد کرده است. این در حالی است که برخی کارشناسان مخالف بروز حباب در بازار یادآور می‌شوند در گذشته‌ای نه چندان دور و بدون حضور شرکت‌های اصل ۴۴، شاخص بورس رکوردهای بالاتر از ۱۳هزار واحد را نیز تجربه کرده است. در این حال و با وجود اضافه شدن شمار قابل ملاحظه‌ای از شرکت‌ها، رسیدن شاخص به مرز ۱۲هزار واحد، نباید موضوعی دور از ذهن باشد. از سویی در ماه‌های گذشته کاهش قیمت‌ها در بازار جهانی در اکثر بورس‌های دنیا جریانی از افت را پدید آورده بود که اینک این جریان در حال تغییر است و در بیشتر بورس‌های جهانی می‌توان شرایط رشد را ملاحظه کرد.

در بازار سهام کارشناسان بر این اعتقادند که حتی در صورت بروز نگرانی در مورد تعداد محدودی از نمادها بازار در کلیت خود دارای پتانسیل رشد قابل‌ملاحظه‌ای است. از سویی تدابیر مدیریتی و عرضه‌های اولیه سهام نیز مانع از بروز نگرانی خواهد شد. در این شرایط کارشناسان ضرورت حفظ جریان نقدینگی به وجود آمده به سوی بازار و عدم‌انتشار مطالب بدون کارشناسی را در اولویت کاری خود می‌دانند. در کنار آن خروج موقتی نمادهای نگران‌کننده از روند معاملات و عرضه سهام جدید را دیگر راهکار کنترل شرایط می‌دانند.

معامله‌گران در بازار سهام در تحولات کلان سیاسی آرامش نسبی را شاهد هستند و چشم به تحولات مجلس شورای اسلامی دارند. جایی که روزهای گذشته با به تعویق انداختن بررسی طرح تحول اقتصادی برای یک ماه، بازار سرمایه را با شرایط خوبی روبه‌رو کرد. مجلس در سه روز کاری هفته آینده مساله رای اعتماد به وزرای دولت را بررسی خواهد کرد.

در حوزه اقتصادی، معامله‌گران در انتظار عرضه سهام بیمه‌های دولتی هستند، با توجه به سخنان معاون وزیر اقتصاد و رییس سازمان خصوصی‌سازی، دکتر کرد زنگنه در مورد عرضه سهام بیمه البرز تا دو هفته دیگر معامله‌گران در انتظار حضور نخستین شرکت بیمه‌ای هستند. معامله‌گران به دلیل پیچیدگی تحلیل سهام شرکت‌های بیمه‌ای نیازمند اطلاعات بیشتری در مورد این شرکت‌ها نسبت به شرکت‌های دیگر خواهند بود. در همین حال ابراز تمایل برخی از بانک‌های دولتی خصوصی شده در مورد خرید سهام شرکت‌های بیمه‌ای نیز سبب شده است بازار در مورد موفقیت این عرضه‌ها اعتماد نسبی داشته باشد.

در کنار تحولات مربوط به عرضه اولیه شرکت‌های بیمه‌ای، تحولات مربوط به بازارهای جهانی نیز از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. با توجه به شرایط رو‌به‌رشد بازار جهانی، معامله‌گران رشد نمادهای وابسته را شاهد هستند. در بازارهای جهانی بهای فلز مس به عنوان فلز پایه همچنان در حد قابل ملاحظه بالای ۶هزار و ۲۰۰دلار در هر تن قرار دارد. این امر در شرایطی است که موجودی انبار‌های بورس لندن دوباره رو به کاهش گذاشته است.

بهای دیگر فلزات رنگین نیز همچنان در حد کمتر از ۲هزار‌دلار باقی‌مانده است؛ هرچند که بهای سرب تحت تاثیر موجودی اندک بورس فلزات لندن از مرز ۲هزار‌دلار عبور کرده است.در بازار فلزات لندن بهای بیلت فولادی نیز در حد قیمت‌های هفته گذشته باقی‌مانده است. بهای بیلت در بازار جنوب شرق آسیا در حد ۴۵۰دلار در هر تن و در مدیترانه در حد ۳۹۰دلار در هر تن رقم خورده است. در بازار حمل‌و‌نقل دریایی اما شرایط همچنان ناامید‌کننده است و شاخص بالتیک در حد ۲هزار و ۴۲۵واحد باقی‌مانده است. در بازار جهانی بهای نفت نیز در حد بالاتر از ۷۰دلار باقی‌مانده است که تاثیر مناسبی را برای شرکت‌های پتروشیمی (البته آن گروهی که مواد اولیه آنها گازی است)خواهد داشت.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه را باید بازار مخابرات دانست؛ چرا که نماد مخابرات ایران پس از تعدیل ۱۴ریالی بازگشایی شد. اطلاعیه مخابرات ایران در حالی منتشر شد که شرکت برخلاف رویه‌های متداول در شرکت‌های دولتی در گزارش سه ماهه خود مبلغ ۶۵۰میلیارد‌تومان در سرفصل سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت قرار داده بود که این سرمایه‌گذاری کوتاه مدت سبب ساز تعدیل سود شرکت شد. اما این تنها بهانه‌ای بود برای بازار گرم بورس تهران تا در سایه انتشار خبرهای مربوط به عرضه بلوک ۵۰درصد به‌علاوه یک سهم در هجدهم شهریورماه در نرخ پایه ۳هزار و ۴۰۰ریال معامله‌گران جهش قیمتی خیره‌کننده‌ای را تجربه کنند. البته این جهش قیمت با توجه به فاصله نهایی آن تا نرخ پایه بلوک سهام نمی‌تواند تاثیری در مورد معامله عمده داشته باشد. معامله‌گران بازار سهام در حال حاضر درصدد رمزگشایی از مساله معامله عمده این شرکت هستند؛ امری که در صورت عدم انجام می‌تواند مشکلات بسیاری را برای خریداران سهام خرد ایجاد کند. بازگشایی نماد مخابرات را باید تکمیل‌کننده جریانی از بازگشایی‌های فوق‌العاده‌ای دانست که با پالایشگاه اصفهان و صدرا در روزهای قبل شروع و نماد ملی مس احتمالا در روز شنبه تکمیل خواهد شد.

در گروه فلزی، بازار احتمالا امروز (شنبه) شاهد بازگشایی نماد ملی مس خواهد بود. ملی مس با افزایش بهای پایه ملی مس از رقم ۴هزار و ۲۰۰دلار در هر تن به ۴هزار و ۵۰۰دلار در هر تن سود خود را به ۸۲۰ریال رسانده است. در حال حاضر البته برخی از نهادهای مالی و ارزیابی بین‌المللی همچنان تحلیل‌های محتاطانه‌ای را در مورد نرخ متوسط فروش مس در سال جاری میلادی ارائه می‌دهند که در این زمینه بهای حدود ۴هزار و ۹۰۰تا ۵هزار‌دلار در هر تن عمومیت دارد. از سویی با توجه به احتمال بازگشایی مناسب ملی مس، معامله‌گران ارزش پرتفوی سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری دارای سهام ملی مس را تحت نظر دارند. امری که به ویژه در مورد سه شرکت سرمایه‌گذاری معادن و فلزات، ملی ایران و سرمایه‌گذاری سایپا از اهمیت بیشتری برخوردار است.

در گروه شرکت‌های سرمایه‌گذاری، معامله‌گران روز چهارشنبه با خبر واگذاری ۰۶/۱۵درصدی سهام سیمان مازندران از سوی شرکت سرمایه‌گذاری صنعت و معدن مواجه شدند. این واگذاری در قیمت پایه ده‌هزار ریال و به صورت ۲۵درصد نقد و مابقی اقساط سه‌ساله انجام می‌شود. با توجه به بهای تمام‌شده هر سهم سیمان مازندران معادل ۲هزارو ۹۷۵ریال، در پرتفوی انتهای خرداد ماه «وصنعت» این واگذاری می‌تواند به ازای هر سهم سرمایه‌گذاری صنعت و معدن ۱۹۳ریال سود ایجاد کند. بر این اساس می‌تواند ۱۶۹ریال زیان محقق شده سرمایه‌گذاری صنعت و معدن‌تاکنون را جبران کند.در همین حال در گروه شرکت‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری بوعلی با انتشار اطلاعیه‌ای سود شرکت را از ۱۵۹ریال به ۱۰۰ریال کاهش داد. بوعلی همچنین در اطلاعیه‌ای شرایط زمین‌های شرکت را نیز شفاف کرد.

در گروه پتروشیمی، پتروشیمی آبادان انتشار گزارشی سه ماهه تحقق ۹ریال سود را گزارش کرده است که البته به دلیل دو ماه توقف شرکت به دلیل تعمیرات اساسی بوده است. در همین حال تعدیل منفی پتروشیمی اراک نگرانی را به میان سهامداران پتروشیمی‌های قدیمی و مبتنی بر تکنولوژی نفتا ایجاد کرده است. «اراک» به دلیل رشد بهای نفتا ناچار به کاهش سود خود شده است که این امر می‌تواند برای پتروشیمی‌هایی نظیر اصفهان نیز تکرار شود.

در گروه مخابرات، در کنار جهش قیمتی روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد سخنان مطهری رییس کمیته مخابرات مجلس شورای اسلامی در مورد واگذاری راه‌اندازی اپراتور سوم به تامین اجتماعی است. با خروج شرکت‌های خارجی اتصالات و زین کویت از مساله راه‌اندازی اپراتور سوم به نظر می‌رسد تامین اجتماعی راه دشواری را برای ایجاد یک رقیب جدی برای مخابرات ایران دارد.

در گروه خودرویی، معامله‌گران امروز (شنبه) شاهد برگزاری مجمع عمومی ایران‌خودرو خواهند بود. مجمعی که با توجه به کارنامه مالی ایران‌خودرو، تغییرات مدیریتی در این مجموعه و آخرین سخنان منطقی مدیرعامل سابق و رییس کنونی هیات مدیره شرکت مبنی بر اینکه سود ایران‌خودرو کمتر و هزینه‌هایش بیشتر نمایش داده شده است احتمالا با حواشی همراه خواهد بود.

در گروه ساختمانی، روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد توقف نماد توس گستر و بین‌المللی ساختمان بودند که با توجه به رکود موجود در صنعت ساختمان احتمالا با کاهش نسبی سود همراه خواهند بود. در مجموع بازار روز چهارشنبه را باید پربازده ترین روز سال جاری بورس قلمداد کرد که در آن شاخص ۵درصد بازدهی را برای معامله‌گران نشان داد. ارزش معاملات نیز به ۸/۶۳میلیارد‌تومان رسید.

با این کارنامه در طول هفته معامله‌گران شاهد جهش شاخص‌های کمی بازار بودند. ارزش معاملات هفته با ۱۰۶درصد رشد به ۳۲۸میلیارد‌تومان رسید. شمار معاملات با ۵/۴۲درصد رشد به ۱۱۱هزارو ۱۶۹مورد بالغ شد و شمار خریداران با ۸/۱۶۷درصد رشد به ۳۷هزار و ۴۰۴نفر بالغ شد که این مساله نشان‌دهنده جذب افراد جدید و جریان نقدینگی تازه به بازار است.