تامین مالی بنگاه‌های بزرگ به کمک بازار سرمایه به جای بانک‌ها موضوعی است که حسن روحانی در جلسه رأی اعتماد نمایندگان مجلس به وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم از آن به‌عنوان یکی از برنامه‌ها و اهداف دولت جدید نام برد.به گزارش «‌پایگاه خبری بورس کالای ایران»، این بخش از سخنان روحانی در حالی مورد توجه اهالی بازار سرمایه قرار گرفت که محمد شریعتمداری نیز طی اعلام اهداف کلی خود برای وزارت صنعت و معدن، از برنامه برای «افزایش کارآیی نظام توزیع کالا» سخن گفت.

مسعود کرباسیان نیز از توسعه کمی و کیفی ابزارها و نهادهای مالی در کنار بهبود نقش ارکان بازار سرمایه، بهبود نقدشوندگی در بازار سرمایه، ارتقای اثربخشی و کارآیی نظام نظارتی سازمان، حضور در بازارهای بین‌المللی و در نهایت توسعه آموزش و فرهنگ سرمایه‌گذاری و بهبود نظام اطلاع‌رسانی در بازار سرمایه به‌عنوان بخشی از برنامه‌ها و اهداف خود خبر داد.اما سوالی که در اینجا مطرح است اینکه نقش بورس کالا در تحقق اهداف مقامات دولت دوازدهم چیست و این نهاد چگونه می‌تواند در این زمینه ایفای نقش کند؟در همین راستا دبیر سابق کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران اظهار کرد: در دولت جدید نوید دو اتفاق داده شده که امیدواریم در عمل نیز به اجرا گذاشته شود که اولین آن تاکید وزرای اقتصاد و صنعت و معدن برای حرکت به سمت بازارهای نظام‌مند و شفاف است و دومین مورد، ایجاد هماهنگی بیشتر بین دو وزارتخانه مذکور است.

بهروز خدارحمی افزود: یکی از الزامات رسیدن به این هدف توجه ویژه به بازار سرمایه و به ویژه بورس کالا برای نظام‌مند شدن بازارهای کالایی است. البته از ابتدا فرآیند به‌گونه‌ای بوده که برای ورود هر نوع کالایی مقاومت‌هایی چه از سوی واحدهای تولیدی و چه از سمت نهادها و سازمان‌های مختلف به دلیل ساختار دولتی و بعضا غیر‌شفاف گذشته صورت گرفته، اما عرضه در بورس کالا به مروز زمان با حذف رانت‌ها از معاملات موجود در بازارهای سنتی و شفاف شدن قیمت‌ها به دور از هر گونه شک و شبهه‌ای، موجب شده امروز مسیر ورود کالاهای مختلف به این بازار روان‌تر شود.وی به تجربه تقریبا ناموفق دولت‌های گذشته برای تامین مالی بنگاه‌ها از طریق بازار سرمایه، به‌عنوان اولین محل برای تامین مالی به جای بانک‌ها، اشاره کرد و گفت: امیدواریم در دولت دوازدهم با افزایش هماهنگی‌ها در دولت و کابینه همراه آن، هدف مذکور محقق شود.دبیر سابق کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران به موضوع امکان استفاده از ابزارهای مختلف در بورس کالای ایران برای تامین مالی بنگاه‌ها و تحقق برنامه وزرای دولت دوازدهم و در راستای توسعه بازار سرمایه پرداخت و گفت: طی چند سال اخیر ابزارهای مختلفی در بورس کالای ایران مورد استفاده قرار گرفته که به‌عنوان نمونه اوراق سلف موازی استاندارد و ابزارهایی که به‌طور خاص برای تامین مالی بلندمدت و رفع نیاز بازار برای فصول آتی کاربرد دارند در بورس کالای ایران ارائه شده است.وی افزود: طی دو سال اخیر بورس کالای ایران به تدریج از بخش معاملات فیزیکی به سمت معاملات اوراق بهادار و ابزارهای جدید مالی پیش رفته که این بستر می‌تواند برای انواع کالاها و محصولات تولیدی بخش‌های مختلف توسعه یابد؛ تقویت ابزارهای مالی به‌طور حتم در راستای رشد اقتصادی و نظام‌مندی بازارها موثر خواهد بود.

به گفته خدارحمی اگر وزارت اقتصاد در راستای توسعه کمی و کیفی ابزارها و نهادهای مالی در کنار بهبود نقش ارکان بازار سرمایه و حرکت به سمت تقویت فرآیند تامین مالی بنگاه‌ها از طریق این بازار قدم بردارد، نه تنها آثار مثبتی بر بازار ثانویه خواهد داشت، بلکه می‌تواند در تسریع فرآیند تامین مالی بنگاه‌ها نیز موثر واقع شود، آن هم در کشوری که نظام اقتصادی آن از ابتدا بانک‌محور بوده و حجم بالایی از منابع مالی مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی فعال آن توسط شبکه بانکی فراهم می‌شد که در تغییر این رویه، بورس کالا می‌تواند نقش موثری ایفا کند.وی پیرامون عرضه محصولات جدید و کالاهای مختلف در بستر بورس کالای ایران و حرکت به سمت «افزایش کارآیی نظام توزیع کالا» که جزو اهداف وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت دوازدهم اعلام شده، اظهار کرد: درخصوص عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا بعضا مقاومت‌هایی از سوی برخی افراد صورت می‌گرفت، اما در دولت یازدهم با حمایت دولتمردان این موضوع خاتمه یافت که در همین زمینه شاهد رکوردزنی حجم و ارزش معاملات پتروشیمی‌ها در بورس کالا طی سال گذشته بودیم. وی تاکید کرد: این رویه درخصوص معاملات حوزه فلزات و نیز محصولات کشاورزی هم وجود دارد و شرایط کنونی انجام معاملات این محصولات در بورس کالا به هیچ وجه قابل قیاس با پیش از ورود و عرضه آنها در بورس نیست، از این رو با توجه به شفافیت ایجاد‌شده در بورس کالا برای انواع کالا و محصولات بخش‌های مختلف، این فرآیند می‌تواند به سایر کالاها و محصولات تولیدی نیز تسری یابد.

خدارحمی درخصوص وعده روحانی در صحن علنی مجلس پیرامون برنامه برای جایگزینی بازار سرمایه با بانک‌ها در حوزه تامین مالی بنگاه‌‌های بزرگ اظهار کرد: این وعده در حالی از سوی رئیس‌جمهوری داده شده است که با نوید رونق اقتصادی و توجه ویژه وزرای اقتصادی به بازار سرمایه، باید در انتظار توسعه حجم تامین مالی‌ها از بازار سرمایه بود. وی افزود: به هر ترتیب، در نظر گرفتن چنین برنامه‌هایی از سوی مسوولان دولتی بسیار امیدبخش است؛ اما در سطح کلان اقتصادی پوسته سختی داریم زیرا تاکنون اقتصاد کشور بانک‌پایه بوده و متکی بر بازار پول مدیریت شده است. ضمن اینکه شرایط اقتصادی طی چند سال اخیر باعث شده تا در سرمایه‌گذاران این انتظار ذهنی شکل گیرد که باید نرخ‌های سود بالایی را از بازار پول طلب کرده و دریافت کنند؛ این در حالی است که این دیدگاه باید تغییر کند و افراد بدانند که اگر طالب نرخ بازده و سود بالاتر هستند، باید آن را از بازار سرمایه طلب کنند.