آلومینیوم و دو مسیر متناقض

حدود دو ماه از زمانی که دونالد ترامپ روی واردات آلومینیوم و فولاد تعرفه‌های به ترتیب ۱۰ و ۲۵ درصدی وضع کرد می‌گذرد اما با آنکه در این مدت روندهای مختلفی بر بازارهای این دو محصول و البته سایر فلزات مشاهده شد اما اکنون بعد از دو ماه، تهدید آمریکا به تحریم یکی از غول‌های آلومینیوم دنیا که ۶ درصد کل این محصول را در جهان به تنهایی تولید می‌کند باعث شد قیمت این فلز ناگهان در حدود ۲۵ درصد رشد کند و توازن عرضه و تقاضا برای آن بر هم بخورد؛ اتفاقی که به نظر می‌رسد با رفع نسبی این نگرانی در هفته گذشته تا حد قابل توجهی فروکش کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهند آلومینیوم به‌عنوان یکی از محصولات پرکاربرد در صنایع مختلف دو مسیر را در پیش گرفته است. به گزارش «دنیای اقتصاد» بر‌اساس آمارهای منتشر شده از روند قیمتی این فلز، آلومینیوم با تصمیمات تعرفه‌ای آمریکا ابتدا از قیمت ۲ هزار و ۱۵۶ دلار تا هزار و ۹۷۶ دلار کاهش را تجربه کرد اما پس از آن از ابتدای ماه جاری تا ۱۵ آوریل با تهدید آمریکا به تحریم شرکت روسال روسیه با رشد قیمتی قابل توجهی روبه‌رو‌ شد به‌طوری‌که در این مدت توانست از رقم هزار و ۹۸۰ دلار به حدود ۲ هزار و ۴۷۰ دلار در هر تن برسد و به این ترتیب در حدود ۲۵ درصد رشد قیمتی را تجربه کند. اما از آن تاریخ تا کنون با عقب‌نشینی محسوس آمریکا قیمت این فلز بار دیگر با روند کاهشی روبه‌رو‌ شد به‌طوری‌که تنها در هفته گذشته قیمت این فلز ۱۰ درصد افت قیمتی را از سر گذراند و به ۲ هزار و ۲۳۴ دلار در هر تن در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته میلادی رسید.

تحریم روسال و تهدیدهای قیمتی

 به گزارش خبرگزاری رویترز مهم‌ترین اتفاقی که در هفته گذشته افتاد و بر بهای آلومینیوم در بازارهای جهانی تاثیرگذار بود احتمال صرف‌نظر کردن آمریکا از تحریم بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده آلومینیوم دنیا یعنی روسال روسیه بود. شرکت روسال غول تولیدکننده آلومینیوم روسیه و دنیا است و این در حالی است که طی چند هفته اخیر وزارت خزانه‌داری آمریکا تصمیم گرفته بود این شرکت را تحریم کند. این موضوع باعث بروز اختلالاتی در سمت عرضه این محصول و باعث شد قیمت آلومینیوم به شدت در بازارهای جهانی رشد کند. با این حال در هفته گذشته آمریکا از موضع خود تا حدی عقب‌نشینی کرد که نتیجه این امر کاهش نگرانی‌ها از عرضه آلومینیوم در بازارهای جهانی و افت مجدد قیمت این محصول بود.

آغاز نگرانی در صنایع پایین‌دستی

این تصمیم آمریکا به علاوه اثرات شدیدی را بر سهام شرکت روسال گذاشت و این در حالی است که بسیاری از مشتریان این شرکت که اغلب آنها اروپایی و از شرکت‌های معتبر خودروسازی دنیا بودند با مشکلات عدیده‌ای برای خرید محصول مورد نیاز خود روبه‌رو‌ شدند. روسال حدود ۶ درصد از آلومینیوم جهان را تولید می‌کند و معادن، کارخانه‌های ذوب و پالایشگاه‌هایی را در سراسر جهان از گینه تا ایرلند، روسیه و جامائیکا اداره می‌کند. به این ترتیب کاهش قیمت در بازار آلومینیوم با رفع نسبی این نگرانی فعلا ادامه دارد.

در این رابطه یک تحلیلگر شرکت کافکو در شانگهای با اشاره به اینکه فعلا  این شرکت روسی تهدیدهای مهم را پشت سرگذاشته است از متعادل شدن قیمت‌ها سخن به میان آورده است. این در شرایطی است که البته در روسیه تردیدها هنوز ادامه دارد. سخنگوی کرملین هفته گذشته در اظهار نظری رسمی گفته است این تصمیم آمریکا برای عقب‌نشینی هنوز در هاله‌ای از تردید قرار دارد و این در حالی است که تهدیدهای آمریکا باعث شد بسیاری از شرکت‌های مصرف‌کننده آلومینیوم در بسیاری از قاره‌ها با مشکلات فراوانی روبه‌رو‌ شوند. به‌عنوان مثال سهام این شرکت در اختیار بسیاری از اشخاص، بانک‌ها، شرکت‌ها و... است و خود محصول نیز به‌عنوان ماده اولیه در بسیاری از صنایع، بنادر، حمل‌و‌نقل و... مورد مصرف قرار می‌گیرد و این در حالی است که بسیاری از شرکت‌های آمریکایی خود از متضررین این تصمیم محسوب می‌شوند.

گروه UBS در این زمینه می‌گوید تحریم‌ها قیمت آلومینیوم را تا ۲ هزار و ۵۰۰ دلار رساند که یکی از بالاترین قیمت‌ها در ۳ سال اخیر است. در این بین اما موضوع قابل توجه دیگر در روزهای اخیر بررسی و نظارت اتحادیه اروپا بر اثرات ناشی از تعرفه‌های آمریکا بر آلومینیوم بوده است. بر اساس داده‌های رسمی مجله اتحادیه اروپا اینکه دولت آمریکا روی واردات این کشور از فلز آلومینیوم چنین تعرفه‌ای در نظر گرفته می‌تواند بازارهای اروپا را به‌عنوان آلترناتیو مورد هجمه قرار داده و این مساله روی آلومینیوم‌کاران این کشور اثرگذار خواهد بود. طبق آمارهای این نشریه واردات محصولات آلومینیومی در فاصله سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ در حدود ۲۸ درصد افزایش یافته است درحالی‌که قیمت این محصولات وارداتی ۵ درصد کاهش یافته است.

صنایع پایین‌دست آمریکا بازنده بزرگ

در این بین برخی شنیده‌ها حکایت از آن دارد که فعالان پایین‌دست آلومینیوم در آمریکا نسبت به احتمال افزایش قیمت این فلز نگران هستند و معتقدند دولت آمریکا باید برخی معافیت‌های مالیاتی را که به کشورهایی از جمله کانادا اختصاص داده ادامه دهد چراکه بخشی از هزینه‌های تولید توسط این گروه به قیمت آلومینیوم وارداتی وابسته است. آمریکا سالانه رقمی در حدود ۵/ ۵ میلیون تن آلومینیوم مصرف می‌کند درحالی‌که در بهترین شرایط و اکنون توانسته تنها ۲ میلیون تن از آن را تولید کند و بقیه آن وارداتی است. این در حالی است که بزرگترین تولید‌کننده‌های آلومینیوم دنیا به ترتیب کشورهای چین و روسیه هستند که چین به دلیل تعرفه ۱۰ درصدی در شرایط سختی قرار گرفته و در مقابل روسیه نیز در معرض تحریم یک غول بزرگ تولید‌کننده قرار دارد.

تجمیع این دو وضعیت می‌تواند شرایط را برای تولیدکنندگان همه دنیا و بالاخص آمریکا سخت‌تر کند و حال آنکه ترامپ توجهی به این موضوعات ندارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۹۷ درصد از مشاغل صنعت آلومینیوم در آمریکا در بخش پایین‌دست به کار می‌رود و این به معنای آن است که هرگونه اختلال روابط تجاری در مورد این فلز می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای صنایع این کشور به همراه داشته باشد. در عوض این موضوع برای کشورهای تولیدکننده اثر عکس دارد به‌طوری‌که قیمت این فلزات احتمالا به دلیل رقابتی‌تر شدن خرید با افزایش روبه‌رو‌ خواهد شد. در حال حاضر چین بیش از نیمی از آلومینیوم جهان را تولید می‌کند، درحالی‌که سهمش از کل تولید دنیا در سال ۲۰۰۰ میلادی در حدود ۱۱ درصد بود با این حال این کشور متهم است با ایجاد دامپینگ در بازارهای آمریکا این بازارها را به تسخیر خود درآورده است.

14