بازتاب سقوط نفت و فلزات در بازارهای جهانی

زهرا سلیمی

در پی سقوط بی‌سابقه بورس‌های جهان و افزایش نگرانی از کاهش تقاضا برای انرژی، ارزش نفت در روز جمعه به پایین‌ترین حد خود در یک سال اخیر رسید و با قیمت ۷۵دلار در هر بشکه در بازار لندن معامله شد.

همچنین سازمان بین‌المللی انرژی اعلام کرد که رکود شدید اقتصادی در جهان و ادامه بحران‌های اخیر مالی موجب کاهش تقاضای انرژی و سرمایه‌گذاری در میدان‌های جدید نفتی خواهد شد. نفت‌خام برنت دریای شمال برای تحویل در ماه نوامبر به ۷۵دلار در هر بشکه رسید. در بورس نیویورک نیز نفت سبک شیرین برای تحویل در ماه نوامبر به پایین‌ترین میزان خود در یک سال گذشته یعنی ۶۱/۷۸دلار در هر بشکه رسید.

اعلام جلسه اضطراری اوپک در ماه نوامبر و شایعه‌های مربوط به کاهش بیشتر تولید توسط کشورهای عضو این سازمان هم نتوانست از سقوط ارزش طلای سیاه جلوگیری کند.

براساس گزارش کارشناسان داچ بانک چشم‌انداز ناامید کننده درباره آینده اقتصادی جهان موجب واقعی‌تر شدن قیمت کالاها شده است. کاهش بیشتر تولید ناخالص داخلی کشورها در آینده، یکی از عوامل مهم در کاهش قیمت نفت به حساب می‌آید. بنابر پیش‌بینی این گزارش قیمت نفت به کمتر از ۶۰دلار سقوط خواهد کرد.ارزش این ماده در ماه جولای به بالاترین حد خود (۱۴۷دلار) رسید؛ ولی اکنون قیمت این فرآورده تقریبا ۵۰درصد کاهش یافته است.

در همین حال با ادامه بحران مالی کنونی بورس‌ها در سراسر دنیا در روز جمعه با سقوط ناگهانی مواجه شد.

به گزارش بورس نیوز، در معاملات روز شنبه بورس تهران نماد شرکت‌هایی همچون مپنا، نیروترانس، پارس سوئیچ، صنایع مخابراتی راه دور ایران، جزو نمادهای پرطرفدار می‌باشند.

به نظر می‌رسد در وضعیت فعلی ذائقه سرمایه‌گذاری به سوی شرکت‌های وابسته به صنعت برق بیشتر شده است و می‌توان گفت: در زمانی که اکثر بورس‌های معتبر جهانی در بحران به‌سر می‌برند، بورس اوراق بهادار تهران را برق گرفته است؟!

به گفته تحلیلگران، افزایش نگرانی در مورد رکود بازار تقاضای نفت از دلایل اصلی کاهش ارزش آن می‌باشد. به گفته آنان تجار در بازارهای دنیا بسیار محتاط عمل می‌کنند و همین امر باعث دستپاچگی عوامل بازار شده است. گوردون براون نخست‌وزیر انگلیس روز جمعه گفت که کاهش تولید توسط کشورهای عضو اوپک به اقتصاد جهانی آسیب وارد می‌کند. به گفته وی برگزار شدن جلسات اوپک و کاهش تولید کشورهای عضو موجب بالاتر رفتن قیمت نفت از ارزش واقعی آن می‌شود.

گزارش ماهانه سازمان بین‌المللی انرژی آینده بازار جهانی تقاضای نفت را ضعیف پیش‌بینی کرده است. بنابر این گزارش، تقاضای نفت در ۳۰کشور عضو OECD به ۳۶۰هزار بشکه در روز خواهد رسید. تقاضای جهانی برای این ماده ارزشمند ۵/۸۶میلیون بشکه در روز خواهد بود که نسبت به محاسبات قبل ۲۴۰هزار بشکه کمتر است.

دیوید فایف کارشناس ارشد سازمان بین‌المللی انرژی می‌گوید: با وجود چشم‌انداز کنونی اقتصاد جهانی تقاضا برای نفت نیز کاهش خواهد یافت. این امر تعادل نسبی میان عرضه و تقاضا ایجاد می‌کند زیرا مقدار زیادی از ذخایر نفت در پی توفان‌های اخیر آمریکا و درگیری‌ها در منطقه قفقاز و آذربایجان کاسته شده است.

صندوق بین‌المللی پول در آخرین گزارش‌ خود درباره چشم‌انداز اقتصادی جهان پیش‌بینی کرده است که بزرگترین کشورهای اقتصادی دنیا در سال آینده با رشد بسیار کمی مواجه خواهند بود.

رشد اقتصادی کشورهای صنعتی به ۵/۰درصد در سال ۲۰۰۹ می‌رسد که نسبت به سال جاری ۵/۱درصد کاهش خواهد یافت.

با این حال سازمان بین‌المللی انرژی هنوز امیدوار است که تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۰۹ میلادی به ۷۰۰هزار بشکه در روز افزایش یابد. بر اساس گزارش این سازمان، تقاضای نفت به خصوص در خاورمیانه و کشورهای در حال توسعه آسیایی کاهش یافته است؛ با این همه اگر کاهش رشد اقتصادی جهان متوقف شود تقاضا از طرف کشورهای در حال توسعه و چین افزایش می‌یابد و همین امر موجب بهبود چشم‌انداز بازار تقاضای نفت خواهد شد.

بنا بر پیش‌بینی این سازمان، عرضه نفت توسط کشورهای غیرعضو اوپک در سال جاری ۱۵۰۰۰۰ بشکه در روز افزایش خواهد یافت و به ۷۶/۴۹ بشکه در روز می‌رسد.

قیمت طلا و فلزات

قیمت طلا نیز پس از ایجاد بحران در بورس وال‌استریت به ۹۱۸ دلار در هر اونس و قیمت نقره به ۲/۱۲ دلار در هر اونس رسید. ارزش طلا و نقره هر کدام با ۳درصد افزایش مواجه شد البته قیمت سایر فلزات سقوط کرد.

قیمت مس با ۵۱۵ دلار کاهش در بورس فلزات لندن به ۴۸۰۰دلار در هر تن رسید. ارزش روی نیز با ۵۸دلار کاهش به ۱۴۴۰ دلار در هر تن سقوط کرد.در همین حال آلومینیوم با ۹/۱۷درصد کاهش با قیمت ۲۲۱۵دلار در هر تن معامله شد.

به گزارش خبرنگار بورس‌نیوز، در معاملات روزهای گذشته بهای بیلت در منطقه شرق آسیا به ۳۸۵ و مدیترانه به ۳۹۵ دلار کاهش یافته است چنین افت شدیدی در قیمت بیلت در صورت ادامه‌دار بودن باعث تعدیل منفی شرکت‌های فولادی خواهد شد و در صورت افت فولادی‌ها شاخص بورس نیز به شدت سقوط خواهد کرد. اوضاع در بورس‌ها و بانک‌های جهان به حدی وخیم است که کارشناسان و تحلیلگران خارجی حکم به خروج سرمایه‌های مردم از آنها داده‌اند و جالب اینکه در برنامه‌های تلویزیونی شبکه‌های معتبر اقتصادی نیز این مطالب به صراحت بیان می‌شود.

منابع: بورس‌نیوز، AFP, investment market, Bloomberg