کتایون دارابی- روز گذشته شایعه خروج محصولات پتروشیمی تا دو هفته آتی از بورس کالا موضوعی بود که همه فعالان این حوزه را درگیر کرد.

شنیده‌ها در این روز حاکی از این بود که از دو هفته دیگر تا پایان سال محصولات پتروشیمی از طریق بورس عرضه نخواهد شد. اگر چه بسیاری از فعالان بازار و بورس با این موضوع مخالف هستند و خروج این محصولات را موجب برخورد سلیقه‌ای با مبادلات پتروشیمی‌ها عنوان می‌کنند، اما محرابیان، وزیر صنایع و معادن پیش‌تر موافقت خود را با خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا اعلام کرده بود. این در حالی است که فعالان بورس و بازار می‌گویند: نظارت و کنترل بر مبادلات محصولات پتروشیمی از طریق بورس کالا آسان‌تر خواهد بود. برخی از آنها می‌گویند: اولین مشکل خروج محصولات از بورس کالا، عدم شناسایی پروانه‌های فعال و غیرفعال خواهد بود. بسیاری از فعالان بازار نیز به تحویل سلیقه‌ای کالاها از سوی بازرگانی پتروشیمی اشاره می‌کنند و می‌گویند: عدم کنترل پروانه‌ها و نگاه سلیقه‌ای در خصوص مبادلات محصولات پتروشیمی بدون وجود بورس کالا می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را ایجاد کند.
اگر چه در روزهای اخیر بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ به سهمیه بندی در بورس کالا معترض بودند و کارخانه‌های خود را در حال تعطیلی عنوان می‌کردند، اما آنها نیز با خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا مخالف هستند و این موضوع را تنها سبب ایجاد رانت برای افراد خاص عنوان می‌کنند. البته برخی از آگاهان بازار نیز به این موضوع اشاره می‌کنند که هیات دولت با خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا مخالف است. این در حالی است که ورود محصولات پتروشیمی به بورس کالا با مصوبه هیات دولت انجام شده است و خروج این محصولات از بورس کالا نیز نیازمند مصوبه هیات دولت است.
بسیاری از مجتمع‌ها نیز به رانت ایجاد شده پس از خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا اشاره می‌کنند و معتقدند؛ نظر معاون‌ اول رییس‌جمهور در خصوص عرضه محصولات پتروشیمی با حداکثر نرخ ۵ درصد بالای فوب در بورس کالا می‌تواند مشکلات ایجاد شده زیادی را در رینگ پتروشیمی تا پایان امسال مرتفع کند.
البته برخی از فعالان بازار و بورس به سهمیه‌بندی‌ها نیز اشاره می‌کنند و می‌گویند: لغو سهمیه‌بندی‌ها و رقابت کارگزاران برای خرید محصولات پتروشیمی می‌تواند بازار را پس از یک دوره تشنج به حالت عادی برگرداند. البته نمی‌توان این نکته را نیز فراموش کرد که خروج محصولات پتروشیمی به نفع مجتمع‌ها نیز نخواهد بود؛ چرا که آنها موظف می‌شوند کالاهای خود را با نرخ 5 درصد پایین‌تر از فوب به فروش برسانند و برای خرید این محصولات رقابتی صورت نخواهد گرفت.
دیروز بازار داخلی نیز با رکود در حوزه پتروشیمی‌ها همراه شد و به این ترتیب نرخ‌ها نسبت به روز شنبه روند نزولی داشت.