بازارهای جدید؛ پیش نیاز افزایش تولید

منیره نظامیوند: ایران ظرفیت اضافی برای صادرات پتروشیمی به بازارهای اروپایی ندارد. در حال حاضر ایران، محصولات پتروشیمی خود را در سطح محدود و قراردادهای کوتاه‌مدت به کشورهای اروپایی صادر می‌کند. پیش از این در ماه آوریل، مقامات ارشد اقتصادی ایران اعلام کرده بودند که برخی کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا، اسپانیا و یونان واردات محصولات پتروشیمی از ایران را از سر گرفته اند و صادرات نفت و پتروشیمی ایران پس از برداشته شدن برخی تحریم‌ها افزایش یافته است. در آن زمان، میزان این افزایش حدود ۶ درصد اعلام شده بود. معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران (NPC) در آن زمان اعلام کرده بود که فروش داخلی محصولات پتروشیمی در سه ماه اول سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۶/۶درصد افزایش داشته است. به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، بیش از ۴۰ میلیون تن محصولات پتروشیمی طی سال مالی گذشته در ایران تولید شده که درآمدی بالغ بر ۹ میلیارد دلار از طریق صادرات برای کشور به همراه داشته است. همچنین بر‌اساس گزارش‌ها، مقامات اقتصادی از تصمیم ایران برای افزایش صادرات پتروشیمی به ۱۲ میلیارد دلار در سال جاری خبر داده‌اند.

جایگاه صادرات محصولات پتروشیمی ایران در منطقه

با توجه به آمارهای منتشره توسط شرکت بازرگانی محصولات پتروشیمی ایران، صادرات محصولات پتروشیمی؛ در چهار ماه اول سال جاری شمسی، به میزان ۸۳۸میلیون دلار آمریکا رشد داشته است. در طول دوره چهار ماهه مزبور، ایران ۸۳۱ هزار تن محصولات پتروشیمی صادر کرده که عمدتا شامل پروپان، بوتان، استایرن، پاراکزیلین، بنزن، انواع مختلف پلی‌اتیلن‌ها از جمله پلی‌اتیلن ترفتالات و سایر محصولات پتروشیمی مشابه بود. به گزارش دنیای اقتصاد؛ در سال گذشته، صادرات پتروشیمی ایران در مقایسه با سال پیشین آن با حدود یک درصد رشد به ۱۰/۷۲۳ میلیارد دلار افزایش داشته است. کشورهای آسیایی، آفریقایی و اروپای شرقی خریداران اصلی محصولات پتروشیمی ایران هستند. در حال حاضر، بیش از ۷۰ پروژه پتروشیمی در حال ساخت در ایران وجود دارد که بر اساس برآوردها، حدود ۱۲ تا ۱۵ پروژه به احتمال زیاد در چهار سال آینده وارد مرحله تولید خواهد شد.بر‌اساس گزارش‌های موجود، ایران بزرگ‌ترین‌ ذخایر گاز طبیعی و سومین ذخایر بزرگ نفت اثبات شده در جهان را دارا است و در حال تبدیل شدن به بزرگ‌ترین‌ تولید‌کننده مواد پتروشیمی در منطقه غرب آسیا است و به طور قابل توجهی محدوده و حجم محصولات پتروشیمی خود را در طول چند سال گذشته گسترش داده است. در منطقه غرب آسیا ایران رقیب قدرتمندی همچون عربستان دارد و قطر، امارات و حتی عراق به منزله رقبای بعدی ایران هستند. از طرفی در کنار وجود برخی محدودیت‌های عرضه نفت‌خام و گاز طبیعی همچنین صنایع پایین دستی و بالادستی قدرتمند برای صنعت پتروشیمی، توجه به این صنعت خاص با ارزش افزوده بالا می‌تواند سکوی پرش صنعت پتروشیمی ایران باشد. با توجه به انسجام فعالیت تولیدکنندگان کشورهای حوزه خلیج‌فارس و شرایط فروش یکسان،هم‌اکنون شاهد ایجاد یک رقابت ذاتی در شرایط نسبتا سخت بازار هستیم. در ماه‌های گذشته و به دلیل بالا بودن قیمت ارز در بازار آزاد، صادرکنندگان ایران قدرت چانه زنی بیشتری مخصوصا در بازارهای شرقی داشتند. این توانمندی که در پاره‌ای از اوقات به انتقادهای گسترده‌ای منتهی شده بود، توان فروش و قدرت رقابت این واحدها را شدیدا افزایش داد. این روزها با کاهش قیمت ارز نیاز به انسجام صادرکنندگان اصلی در پیشنهاد یک قیمت واحد با جهت‌گیری رقابت با سایر عرضه‌کنندگان منطقه‌ای بیش از پیش حس می‌شود.