کاهش مالیات دولتی در چین و قیمت‌های پایین نفت باعث شد
ادامه عقب‌نشینی قیمتی در بازار سنگ‌آهن
محمدحسین بابالو: بازار سنگ‌آهن به‌صورت نسبی در پایین‌ترین حد از سال ۲۰۰۸ تاکنون قرار گرفته که کاهش قیمت نفت، افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و افزایش حجم تولید، عقب‌نشینی تقاضا و نهایتا کاهش مالیات دولتی معادن چین را می‌توان دلایل اصلی این وضعیت دانست. به نظر می‌رسد این شرایط باز هم ادامه خواهد داشت و قیمت‌های پایین فعلی باز هم میهمان این بازار خواهند بود هر چند که انتظار برخی جهش‌های قیمتی وجود دارد. قیمت سنگ‌آهن پس از بحران سال ۲۰۰۸ مجددا در مسیر افزایش قرار گرفت تا جایی که رکورد قیمتی تاریخ خود را شکست و به ۱۸۰ دلار در هر تن برای عیار ۶۲ درصد رسید.
محمدحسین بابالو: بازار سنگ‌آهن به‌صورت نسبی در پایین‌ترین حد از سال 2008 تاکنون قرار گرفته که کاهش قیمت نفت، افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و افزایش حجم تولید، عقب‌نشینی تقاضا و نهایتا کاهش مالیات دولتی معادن چین را می‌توان دلایل اصلی این وضعیت دانست. به نظر می‌رسد این شرایط باز هم ادامه خواهد داشت و قیمت‌های پایین فعلی باز هم میهمان این بازار خواهند بود هر چند که انتظار برخی جهش‌های قیمتی وجود دارد. قیمت سنگ‌آهن پس از بحران سال 2008 مجددا در مسیر افزایش قرار گرفت تا جایی که رکورد قیمتی تاریخ خود را شکست و به 180 دلار در هر تن برای عیار 62 درصد رسید. از آن زمان تاکنون به دلیل افزایش شدید حجم تولید و عدم رشد مطلوب تقاضا در کنار عقب‌نشینی تولیدکنندگان فولاد کاملا در مسیر کاهش قرار داشته تا جایی که به 47 دلار در هر تن در روزهای اخیر رسید که کمترین حد از سال 2008 تاکنون است. این در حالی بود که در روزهای اخیر قیمت این کالا باز هم صعودی شد و به قیمت‌هایی بین 48 تا 53 دلار در هر تن افزایش یافت.
این در حالی است که پس از کاهش ۴۰ درصدی مالیات دولتی در چین قیمت‌های آتی این کالا ۲ درصد کاهش یافت که جو نزولی دیگر را به بازار این کالا تزریق کرده است. البته برخی بر این باور هستند که با گرم‌تر شدن هوا و افزایش تقاضای موثر برای فولاد و انتظار برای بهبود بازار مسکن در چین، باز هم قیمت این کالا افزایش خواهد یافت.
البته روزهای گرم سال در اقصی نقاط جهان زمانی برای افزایش تقاضای فولادهای ساختمانی است، ولی تاکنون این طرز فکر در قیمت فولاد موثر نبوده است.
ماه‌ها است که بازار فولاد در اقصی نقاط جهان راکد است و کاهش ادامه‌دار قیمت‌ها را می‌توان مؤید این مطلب دانست. از سویی بازار فولاد در داخل چین هم به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فولاد جهان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد اما کاهش هزینه تولید به دلیل افت قیمت سنگ‌آهن، نفت و زغال‌سنگ باعث شده تلاش داشته باشند تا بازارهای صادراتی خود را تقویت کنند. به‌عنوان مثال در اواسط سال گذشته میلادی حجم صادرات به تولید داخلی فولاد چین برابر با 9 درصد بود که رقم بالایی به شمار می‌رفت، ولی هم‌اکنون به 12 درصد افزایش یافته که باعث موضع‌گیری سایر کشورهای مصرف‌کننده نیز شده است. این موارد چهره اصلی تقاضای سنگ‌آهن را تصویر می‌کند. با توجه به افزایش شدید عرضه به نظر نمی‌رسد که رشد احتمالی تقاضا بتواند از وضعیت کل بازار حمایت کند. در هر حال کاهش قیمت‌ها به‌صورت کلی بر حجم تولید سنگ‌آهن در چین موثر بوده و با کاهش حجم تولید همراه بوده‌ایم. در دو ماه ابتدایی سال گذشته حجم تولید سنگ‌آهن چین 9/ 3 درصد افزایش یافت ولی این میزان در دو ماهه ابتدایی سال جاری میلادی با 8/ 5 درصد کاهش به 175/ 5 میلیون تن رسید.نکته مهم دیگر را می‌توان کاهش قیمت تمام شده سنگ‌آهن استخراجی وارداتی به بازار چین دانست که تاکنون یکی از مهمترین دلایل کاهش قیمت‌ها بوده است. ریزش نرخ نفت و افت بهای سوخت را باید مهمترین عامل در کاهش قیمت‌ها بدانیم، ولی شرکت‌های بزرگ معدنی در جهان در سال‌های اخیر توانسته‌اند با کمک سیاست‌های پولی و مالی تسهیلی و نرخ‌های بهره بسیار پایین، حجم سرمایه‌گذاری‌های خود را به شدت افزایش دهند که در کنار رشد حجم تولید، قیمت تمام شده آن نیز کاهش یافته است. البته افزایش ظرفیت بارگیری و حمل و نقل دریایی هم توانسته است به این وضعیت دامن زند. این شرایط کلی تاکنون موجب آن شده تا قیمت تمام شده سنگ‌آهن در بازار چین افت شدیدی را تجربه کند.
خبر بد روزهای اخیر برای معادن سنگ‌آهن جهان را می‌توان حمایت‌های جدید دولت چین برای سر پا نگه داشتن معادن سنگ‌آهن این کشور دانست. دولت چین در روزهای اخیر رسما اعلام کرد که به منظور حمایت از رشد تولید ناخالص داخلی این کشور مالیات معادن سنگ‌آهن را ۴۰ درصد کاهش خواهد داد تا این صنایع بتوانند به فعالیت خود ادامه داده و از چرخه تولید حذف نشوند.
این مطالب نشان می‌دهد که مازاد عرضه سنگ‌آهن در بازارهای جهانی می‌تواند باز هم بالا باقی بماند و با محوریت چین، معادن سنگ‌آهن ضعیف‌تر از چرخه تولید به این سادگی‌ها حذف نخواهند شد. این رخداد به این معنی است که قیمت‌های پایین فعلی از سوی یک چکش قدرتمند جدید زیر فشار قرار خواهند داشت. برآوردها نشان می‌دهد این اقدام دولت چین می‌تواند هزینه استخراج هر یک تن سنگ‌آهن را 24 یوآن معادل بیش از 4 دلار آمریکا کاهش دهد. این اقدام از اول ماه مه اجرایی خواهد شد و در برابر سنگ‌آهن وارداتی به چین یک موضع احتیاطی مهم تلقی می‌شود. هم اکنون نرخ مالیات، عوارض و بهره مالکانه دولتی برای معادن کوچک سنگ‌آهن در چین به دلیل عیار بسیار پایین آن گاهی تا 80 درصد از قیمت تمام شده را شامل خواهد شد که این تصمیم می‌تواند نقش بسزایی در این صنعت مهم داشته باشد. این کاهش مالیات از آن جهت شایان توجه است که برای تولید هر یک تن کنسانتره سنگ‌آهن با عیار 65 یا 66 درصد به 2 تا 5 تن ماده خام نیاز است بنابراین کاهش 24 یوآنی قیمت تمام شده یک واقعیت است که می‌تواند کمک قابل توجهی برای معدنکاران چینی به شمار بیاید.
نکته دیگر، کاهش شدید سودآوری شرکت‌های معدنی است تا جایی که به‌رغم افزایش شاخص سهام در کشورهای مختلف، این قبیل واحدهای تولیدی با کاهش سودآوری همراه شده‌اند که کاهش شدید ارزش سهام آنها را موجب شده است. به نظر می‌رسد این روند نزولی ارزش سهام می‌تواند باز هم ادامه‌دار باشد بنابراین انتظار می‌رود شرکت‌های بزرگ تغییراتی را در برنامه‌های تولید خود لحاظ کنند. این در حالی است که واقعیت‌های فنی صنعت معدنکاری به گونه‌ای این واحدها را سست و کم‌تحرک کرده که شاید جز سرمایه‌گذاری در صنایع جدید راه حلی برای فرار از وضعیت فعلی نداشته باشند. افزایش سرمایه‌گذاری در صنایع مصرف‌کننده مخصوصا فولاد‌سازی یا توجه به حمل و نقل یا سرمایه‌گذاری روی پایانه‌های بارگیری شاید تنها راه حل آنها برای خروج از وضعیت فعلی باشد.
دورنمای این بازار
تجربه نشان داده است بازارهای کالایی اغلب با یک روند عمومی و کلی نوسان می‌کنند. به‌عنوان مثال در سال 2011 اوج قیمت‌ها را شاهد بودیم که رشد قیمت سنگ‌آهن، مس، فلزات پایه و فولاد را می‌توان در این چارچوب بررسی کرد. از آن زمان تاکنون تقریبا تمامی کالاها با سرعت‌های مختلف وارد یک فاز کاهشی شدند تا جایی که در روزها و ماه‌های اخیر کف قیمتی برای اغلب این کالاها همچون نفت، فولاد، سنگ‌آهن یا مس را تجربه کردیم. با توجه به این وضعیت شاید جهش‌ها یا افت‌های مقطعی چندان هم مهم نباشد بنابراین تا تزریق یک جو صعودی واقعی به بازار نمی‌توان انتظار هیچ معجزه‌ای داشت. به‌عنوان مثال افزایش 10 دلاری قیمت‌ها یا کاهش 5 دلاری آنها قطعا تاثیر خاصی بر سودآوری شرکت‌ها نخواهد داشت، زیرا حجم تولید و فروش محدود شده است. به نظر می‌رسد دورنمای کوتاه‌مدت تا میان‌مدت قیمت سنگ‌آهن ادامه شرایط کژ‌دار و مریز فعلی باشد که بیشترین تاثیر را بر قیمت سهام شرکت‌های معدنی در جهان خواهد گذاشت. نوسان قیمت نفت را می‌توان داده مهمی برای تزریق یک جو جدید به بازار سنگ‌آهن دانست، چراکه روند کاهشی قیمت‌ها شاید بتواند باز هم ادامه یابد اما رسیدن نرخ‌ها به بالاتر از 52 دلار در هر تن نیز برای کوتاه‌مدت قابل پیش‌بینی است، ولی چندان قدرتمند و طولانی‌مدت نخواهد بود.
مهمترین رخدادهای موثر بر بازار سنگ‌آهن
این در حالی است که پس از کاهش ۴۰ درصدی مالیات دولتی در چین قیمت‌های آتی این کالا ۲ درصد کاهش یافت که جو نزولی دیگر را به بازار این کالا تزریق کرده است. البته برخی بر این باور هستند که با گرم‌تر شدن هوا و افزایش تقاضای موثر برای فولاد و انتظار برای بهبود بازار مسکن در چین، باز هم قیمت این کالا افزایش خواهد یافت.
البته روزهای گرم سال در اقصی نقاط جهان زمانی برای افزایش تقاضای فولادهای ساختمانی است، ولی تاکنون این طرز فکر در قیمت فولاد موثر نبوده است.
ماه‌ها است که بازار فولاد در اقصی نقاط جهان راکد است و کاهش ادامه‌دار قیمت‌ها را می‌توان مؤید این مطلب دانست. از سویی بازار فولاد در داخل چین هم به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فولاد جهان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد اما کاهش هزینه تولید به دلیل افت قیمت سنگ‌آهن، نفت و زغال‌سنگ باعث شده تلاش داشته باشند تا بازارهای صادراتی خود را تقویت کنند. به‌عنوان مثال در اواسط سال گذشته میلادی حجم صادرات به تولید داخلی فولاد چین برابر با 9 درصد بود که رقم بالایی به شمار می‌رفت، ولی هم‌اکنون به 12 درصد افزایش یافته که باعث موضع‌گیری سایر کشورهای مصرف‌کننده نیز شده است. این موارد چهره اصلی تقاضای سنگ‌آهن را تصویر می‌کند. با توجه به افزایش شدید عرضه به نظر نمی‌رسد که رشد احتمالی تقاضا بتواند از وضعیت کل بازار حمایت کند. در هر حال کاهش قیمت‌ها به‌صورت کلی بر حجم تولید سنگ‌آهن در چین موثر بوده و با کاهش حجم تولید همراه بوده‌ایم. در دو ماه ابتدایی سال گذشته حجم تولید سنگ‌آهن چین 9/ 3 درصد افزایش یافت ولی این میزان در دو ماهه ابتدایی سال جاری میلادی با 8/ 5 درصد کاهش به 175/ 5 میلیون تن رسید.نکته مهم دیگر را می‌توان کاهش قیمت تمام شده سنگ‌آهن استخراجی وارداتی به بازار چین دانست که تاکنون یکی از مهمترین دلایل کاهش قیمت‌ها بوده است. ریزش نرخ نفت و افت بهای سوخت را باید مهمترین عامل در کاهش قیمت‌ها بدانیم، ولی شرکت‌های بزرگ معدنی در جهان در سال‌های اخیر توانسته‌اند با کمک سیاست‌های پولی و مالی تسهیلی و نرخ‌های بهره بسیار پایین، حجم سرمایه‌گذاری‌های خود را به شدت افزایش دهند که در کنار رشد حجم تولید، قیمت تمام شده آن نیز کاهش یافته است. البته افزایش ظرفیت بارگیری و حمل و نقل دریایی هم توانسته است به این وضعیت دامن زند. این شرایط کلی تاکنون موجب آن شده تا قیمت تمام شده سنگ‌آهن در بازار چین افت شدیدی را تجربه کند.
خبر بد روزهای اخیر برای معادن سنگ‌آهن جهان را می‌توان حمایت‌های جدید دولت چین برای سر پا نگه داشتن معادن سنگ‌آهن این کشور دانست. دولت چین در روزهای اخیر رسما اعلام کرد که به منظور حمایت از رشد تولید ناخالص داخلی این کشور مالیات معادن سنگ‌آهن را ۴۰ درصد کاهش خواهد داد تا این صنایع بتوانند به فعالیت خود ادامه داده و از چرخه تولید حذف نشوند.
این مطالب نشان می‌دهد که مازاد عرضه سنگ‌آهن در بازارهای جهانی می‌تواند باز هم بالا باقی بماند و با محوریت چین، معادن سنگ‌آهن ضعیف‌تر از چرخه تولید به این سادگی‌ها حذف نخواهند شد. این رخداد به این معنی است که قیمت‌های پایین فعلی از سوی یک چکش قدرتمند جدید زیر فشار قرار خواهند داشت. برآوردها نشان می‌دهد این اقدام دولت چین می‌تواند هزینه استخراج هر یک تن سنگ‌آهن را 24 یوآن معادل بیش از 4 دلار آمریکا کاهش دهد. این اقدام از اول ماه مه اجرایی خواهد شد و در برابر سنگ‌آهن وارداتی به چین یک موضع احتیاطی مهم تلقی می‌شود. هم اکنون نرخ مالیات، عوارض و بهره مالکانه دولتی برای معادن کوچک سنگ‌آهن در چین به دلیل عیار بسیار پایین آن گاهی تا 80 درصد از قیمت تمام شده را شامل خواهد شد که این تصمیم می‌تواند نقش بسزایی در این صنعت مهم داشته باشد. این کاهش مالیات از آن جهت شایان توجه است که برای تولید هر یک تن کنسانتره سنگ‌آهن با عیار 65 یا 66 درصد به 2 تا 5 تن ماده خام نیاز است بنابراین کاهش 24 یوآنی قیمت تمام شده یک واقعیت است که می‌تواند کمک قابل توجهی برای معدنکاران چینی به شمار بیاید.
نکته دیگر، کاهش شدید سودآوری شرکت‌های معدنی است تا جایی که به‌رغم افزایش شاخص سهام در کشورهای مختلف، این قبیل واحدهای تولیدی با کاهش سودآوری همراه شده‌اند که کاهش شدید ارزش سهام آنها را موجب شده است. به نظر می‌رسد این روند نزولی ارزش سهام می‌تواند باز هم ادامه‌دار باشد بنابراین انتظار می‌رود شرکت‌های بزرگ تغییراتی را در برنامه‌های تولید خود لحاظ کنند. این در حالی است که واقعیت‌های فنی صنعت معدنکاری به گونه‌ای این واحدها را سست و کم‌تحرک کرده که شاید جز سرمایه‌گذاری در صنایع جدید راه حلی برای فرار از وضعیت فعلی نداشته باشند. افزایش سرمایه‌گذاری در صنایع مصرف‌کننده مخصوصا فولاد‌سازی یا توجه به حمل و نقل یا سرمایه‌گذاری روی پایانه‌های بارگیری شاید تنها راه حل آنها برای خروج از وضعیت فعلی باشد.
دورنمای این بازار
تجربه نشان داده است بازارهای کالایی اغلب با یک روند عمومی و کلی نوسان می‌کنند. به‌عنوان مثال در سال 2011 اوج قیمت‌ها را شاهد بودیم که رشد قیمت سنگ‌آهن، مس، فلزات پایه و فولاد را می‌توان در این چارچوب بررسی کرد. از آن زمان تاکنون تقریبا تمامی کالاها با سرعت‌های مختلف وارد یک فاز کاهشی شدند تا جایی که در روزها و ماه‌های اخیر کف قیمتی برای اغلب این کالاها همچون نفت، فولاد، سنگ‌آهن یا مس را تجربه کردیم. با توجه به این وضعیت شاید جهش‌ها یا افت‌های مقطعی چندان هم مهم نباشد بنابراین تا تزریق یک جو صعودی واقعی به بازار نمی‌توان انتظار هیچ معجزه‌ای داشت. به‌عنوان مثال افزایش 10 دلاری قیمت‌ها یا کاهش 5 دلاری آنها قطعا تاثیر خاصی بر سودآوری شرکت‌ها نخواهد داشت، زیرا حجم تولید و فروش محدود شده است. به نظر می‌رسد دورنمای کوتاه‌مدت تا میان‌مدت قیمت سنگ‌آهن ادامه شرایط کژ‌دار و مریز فعلی باشد که بیشترین تاثیر را بر قیمت سهام شرکت‌های معدنی در جهان خواهد گذاشت. نوسان قیمت نفت را می‌توان داده مهمی برای تزریق یک جو جدید به بازار سنگ‌آهن دانست، چراکه روند کاهشی قیمت‌ها شاید بتواند باز هم ادامه یابد اما رسیدن نرخ‌ها به بالاتر از 52 دلار در هر تن نیز برای کوتاه‌مدت قابل پیش‌بینی است، ولی چندان قدرتمند و طولانی‌مدت نخواهد بود.
مهمترین رخدادهای موثر بر بازار سنگ‌آهن
افزایش شدید حجم تولید سنگ‌آهن در جهان با محوریت کشورهای بزرگ تولیدکننده مخصوصا استرالیا و برزیل
کاهش ۶۰ درصدی قیمت سنگ‌آهن دانه‌بندی شده (وارداتی) در بازار چین در سال گذشته
رسیدن قیمت سنگ‌آهن به کمترین حد از سال ۲۰۰۸ تاکنون با ثبت مقطعی قیمت ۴۷ دلار
افزایش مجدد و محدود قیمت سنگ‌آهن و رسیدن به قیمت‌هایی بین ۴۸ تا ۵۳ دلار در هر تن
کاهش ۴۳ درصدی قیمت کنسانتره سنگ‌آهن داخلی چین با عیار ۶۶ درصد
کاهش هزینه تولید سنگ‌آهن در معادن بزرگ استرالیا و برزیل
کاهش ۵۸ درصدی حجم تولید سنگ‌آهن در معادن این کشور در دو ماه ابتدایی سال ۲۰۱۵
افزایش حجم صادرات سنگ‌آهن به سمت بنادر چین با محوریت بندر هدلند در شمال غربی استرالیا
کاهش قیمت تمام شده سنگ‌آهن استخراجی در استرالیا و برزیل به دلیل افزایش حجم تولید و کاهش قیمت نفت
رکود بخش مسکن در چین به‌عنوان مهمترین بازار مصرف نهایی سنگ‌آهن وارداتی به این کشور
عدم رشد تولید فولاد همچون سال‌های اخیر در چین در کنار کاهش نسبی سرمایه‌گذاری‌ها و حجم تولید
افزایش ظرفیت بارگیری و حمل‌و‌نقل دریایی مواد خام همچون سنگ‌آهن
کاهش ۴۰ درصدی مالیات دولتی بر معادن سنگ‌آهن چین که می‌تواند قیمت تمام‌شده این کالا را بیش از ۴ دلار کاهش دهد
عدم وجود دورنمایی روشن برای بازار سنگ‌آهن و کاهش ۲ درصدی قیمت سنگ‌آهن آتی
تلاش دولت چین برای حمایت از بخش مسکن که می‌تواند به افزایش تقاضای سنگ‌آهن در این کشور منتهی شود.
ارسال نظر