سوال: بازار سرمایه برای متعادل شدن با چه مشکلاتی مواجه است؟

پاسخ از محمد شکری، کارشناس بازار سرمایه: از اواخر فصل بهار و همزمان با آغاز فاز جدید رشد قیمت سهام، بسیاری از سرمایه‌گذاران بازارهای موازی به امید بازدهی بیشتر در بازار سهام، سرمایه‌های خود را وارد بورس کردند. بازار سرمایه در حالی شاهد حضور مجدد سرمایه‌گذاران در بورس بود که نوسان‌‌‌های غافلگیرکننده معاملات در سال گذشته معامله‌گران را وارد وادی احتیاط کرد. بر همین اساس و همان‌طور که مشاهده کردیم در پی کاسته شدن از حواشی مرتبط با اخبار ضد و نقیض در خارج از این حوزه، در تیر و مرداد ماه سرمایه‌گذاران با نگرانی کمتری سرمایه‌‌‌ خود را وارد این بازار کردند. ورودی که دیری نپایید و سرانجام در هفته آخر شهریورماه بورس با چرخشی عجیب به روزهای نوسانی بازگشت.

بررسی روند نوسانی بازار در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد چند عامل مهم در به وجود آمدن این نوسانات تاثیرگذار بوده است. در این میان رفتار سهامداران تحت‌تاثیر عوامل خارجی بازار با بیشترین افت و اخیر همراه بوده است. گرچه در یک سال و نیم اخیر بازار سرمایه بارها با تغییر سیاست‌های کلان اقتصادی و سیاسی تغییر مسیر داده اما از شهریور ماه این روند پرنگ‌تر از قبل نمود پیدا کرده است. به گونه‌ای که جلوی رشد بازار گرفته شد و در نهایت به افت معاملات انجامید.

ورود به چنین روندی در بازار ابهاماتی را در نحوه معاملات بورسی به وجود آورده است. به طوری که با تداوم نوسانات و پایداری شرایط ضعف فعلی بازار مبنی بر کمبود نقدینگی و حجم پایین معاملات ممکن است در هفته‌های آینده دردسرساز شود. این وضعیت با توجه به واکنش هیجانی سهامداران بر اثر عوامل و اخبار اثرگذار بر این حوزه حتی می‌تواند تداعی‌کننده روزهای تلخ سال ۹۹ باشد.

در حال حاضر دادوستدهای بورسی به دنبال تغییرات مدیریتی در سازمان بورس روزهای پرنوسانی را تجربه می‌کنند. این روند از قبل نیز قابل پیش‌بینی بود؛ معمولا با تغییرات ناگهانی، نگرانی سهامداران نسبت به افت شاخص قوت می‌یابد. تهدیدی که می‌تواند کاهش بیشتر عمق معاملات را رقم بزند. در شرایط فعلی که بازار درگیر نوسانات جدی است سرمایه‌گذارانی که با دید کوتاه‌مدت وارد بورس شده‌اند معمولان با رفتارهای هیجانی وضعیت را سخت‌تر می‌کنند. بارها در این مورد کارشناسان به سیاستگذاران بورسی هشدار داده‌اند و خواستار توقف برخی اقدامات و تصمیم‌گیری‌های آنی شده‌اند. اما در همین راستا نیز با وجود قابل پیش‌بینی بودن مشکلات بازار و رفتارهای احتمالی سهامداران شاهد برخی تصمیمات هیجانی هستیم. اقداماتی که نتیجه‌ای جز خروج بیشتر سرمایه‌گذاران نخواهد داشت از این رو با توجه به این که در برخی سیاستگذاری‌های اقتصادی و سیاسی نکات ابهام‌آمیزی وجود دارد نمی‌توان چشم‌انداز روشنی برای ادامه معاملات متصور بود و به نظر می‌رسد این فضا در آبان ماه نیز تداوم داشته باشد.