در آیین بزرگداشت «روز حسابدار» مطرح شد
نقش حسابداران در سلامت مالی
لزوم نظارت مالی فرآیند‌محور و حسابرسی مستمر
دبیرکل جامعه حسابداران رسمی ایران، در مراسم بزرگداشت روز حسابدار که در جامعه حسابداران رسمی ایران برگزار شد، در گفتار خود به مبحث نظارت مالی اشاره و تحولات اخیر آن را در سطح جهانی بررسی کرد.
سیدمحمد علوی، با اشاره به اینکه نظارت مالی اکنون بیش از آنکه ناظر بر ارزیابی گزارشهای نهایی مالی باشد، فرآیند مالی را واکاوی می‌کند، گفت: با توجه به پیچیدگی، گستردگی و فراوانی فرآیندهای مالی در عصر حاضر دیگر نمی‌توان به انتظار دریافت صورت‌های مالی چهار‌ماه بعد از پایان سال مالی ماند و آنگاه شروع به حسابرسی و نظارت بر گزارشهای مالی کرد.
وی تاکید کرد: به این ترتیب، ماهیت پیشگیرانه و کشف‌‌‌‌کننده به‌‌‌‌موقع حسابرسی، خنثی می‌شود و از همین‌رو نظارت‌های مالی هم‌اینک فرآیند‌محور و حسابرسی مستمر است.
علوی سپس به مشکلات ناشی از نبود تمرکز در نظارت مالی پرداخت و گفت: هماکنون حسابرسی صورت‌های مالی، حسابرسی طرح‌های عمرانی، حسابرسی دیوان محاسبات کشور در بخش وجوه‌عمومی، حسابرسی مالیاتی و حسابرسی بیمه‌‌‌‌ای و بازرسی‌های مالی سازمان بازرسی‌کل کشور در سطح بنگاه‌های اقتصادی به‌صورت منفصل و بخشی‌‌‌‌نگر و بدون اشتراک‌‌‌‌گذاری و هم‌‌‌‌افزایی وظایف و مسوولیت‌های مربوط انجام می‌شود و به این دلیل، اثربخشی و کارآیی نظارت مالی به چالش کشیده شده و هزینه‌های مضاعفی به کشور و بنگاه‌های اقتصادی تحمیل می‌کند.
او با تاکید بر اینکه هماکنون گرفتار تحریم هستیم و شرایط کشور غیرعادی است، گفت: در این شرایط باید به حرفه حسابداری بیش از گذشته توجه کنیم. دبیرکل جامعه حسابداران رسمی ایران افزود: در وضعیت کنونی دولت‌ها باید ضریب نفوذ حسابرسی را افزایش و کیفیت حسابرسی را ارتقا دهند.
علوی در ادامه به آیین‌‌‌‌نامه انتخاب حسابداران رسمی اشاره کرد و این مقررات را ناعادلانه و ناکارآمد دانست و خواستار بازنگری فوری در این آیین‌‌‌‌نامه و حذف تبعیض‌‌‌‌های کنونی شد.
دبیرکل جامعه حسابداران رسمی ایران همچنین به مساله حقالزحمه حسابرسی پرداخت و اظهار‌کرد: انتظار ما حق‌‌‌‌الزحمه‌‌‌‌‌هایی است که پاسخگوی کیفیت حسابرسی باشد.
علوی در بخش دیگری از سخنان خود به آیین‌‌‌‌نامه راهکارهای افزایش ضمانت اجرایی حسابرسی اشاره کرد و گفت: ما در عمل شاهد اجرانشدن مفاد این آیین‌‌‌‌نامه و ترک‌فعل دستگاه‌های اجرایی هستیم اما به‌طور متقابل هیچ‌‌‌‌گونه اقدامی با این ترک‌فعل از سوی دستگاه‌هایی مانند بانک مرکزی در تخصیص ارز، سازمان ثبت اسناد قانونی و سایر نهادها صورت نپذیرفته است.
دبیرکل جامعه حسابداران رسمی ایران در پایان با اشاره به سامانه ملی جام گفت: ارائه صورت‌های مالی توسط بنگاه‌های اقتصادی به‌صورت فیزیکی و کاغذی به ذینفعان، مشتمل بر حسابرسان مستقل، نظام مالیاتی، نظام بانکی، بازار سرمایه و ... امکان دخل و تصرف ارقام و اطلاعات مربوط را در ارائه فیزیکی و کاغذی در هر مرحله از کار تقویت می‌کند.
او در تشریح مزایای سامانه هوشمند جام گفت: از طریق این سامانه تمام مراحل ارائه صورت‌های مالی به هریک از ذینفعان متقاضی به‌صورت سیستمی برقرار و نظام ارائه فیزیکی مستقیم و کاغذی مستعدفساد حذف شده است.
دستمزدهای۴ دلاری و ۱۰۰ دلاری
عضو شورای‌عالی جامعه حسابداران رسمی ایران در گردهمایی یاد‌شده با بیان لزوم برپایی این جلسات گفت: خوشحالم و استقبال می‌کنم از تشکیل این جلسات، نه الان که جامعه حرفه‌‌‌‌ای با چالش‌های بسیاری روبه‌روست بلکه هر زمان که بحران هم نداشته باشیم باید استقبال کرد، چون به خردجمعی اعتقاد دارم و این را یک منت بزرگ بر سر این حرفه می‌دانم که افراد جسور و دلسوز دین خودشان را به این حرفه ادا کنند.
غلامرضا شجری افزود: اعتقاد دارم برای افزایش تمرکز بر روی حرفه حسابرسی ارکان تصمیم‌گیری باید به‌طور مستقیم و مستمر با همکاران شاغل در موسسات حسابرسی تعامل کرده و به حرف آنان گوش بدهند. باید مسائل و ایده‌‌‌‌ها را روی یک تخته سفید نوشت و افراد را در اطراف آن به شکل یک نیم دایره بنشانیم تا علیه موضوع با‌هم متحد شوند، نه علیه یکدیگر.
او در ادامه درخصوص نهاد ناظرگفت: باید عنوان مستقل‌بودن را از پسوند آن حذف و یکتا را جایگزین کرد زیرا اعتقاد ما بر این است که همه حسابداران رسمی و حسابرسان، مستقل‌بودن را در ذات خود دارند و تاکنون هم این‌گونه بوده است؛ آنچه نظارت را با مشکل مواجه کرده، همسو نبودن و عدم‌تمرکز آن در یک نهاد است.
شجری درخصوص حقالزحمه حسابرسی گفت: تنها جایی که دولت به‌خوبی توانسته نرخ‌ها را کنترل کند، کنترل نرخ‌های حسابرسی است، نرخ یک ساعت در ایران هماکنون ۴ دلار است، در‌حالی‌که در دنیا حداقل ۱۰۰ دلار است و این مساله پاسخ قاطعی برای منتقدان نظام شفافیت در کشور است.
عضو شورای‌عالی «جامعه» در پایان گفت: ۲۰ سال از تاثیرگذاری افراد حرفه می‌گذرد و این یک داستان ماندگار است. سالی که جامعه تاسیس شد همه به‌دنبال خلق ایده‌آل‌‌‌‌ها، صداقت و انگیزه برای ساختن چیزی که ماندگار باشد، بودند. نهادی که قدرت ارتباط را راهی برای رشد خود می‌‌‌‌دانست. این شروع یک جامعه حسابداران رسمی پر رونق بود، امروز با بیش از ۱۲ هزار نفر مرد و زن حرفه‌‌‌‌ای هنوز قادر نیستیم با افتخار میراث ارتباط و همکاری را با نهادهای تاثیر‌‌‌‌گذار به ارمغان بیاوریم. در ژن ما این قابلیت هست که بتوانیم تاثیر‌‌‌‌گذار باشیم. حسابداران در سراسر دنیا از زمان ظهور موتور بخار، یک کاتالیزور انسانی در تقاطع تجارت و فناوری بوده‌اند و به همین دلیل است که دنیای کسب‌وکار بدون ما قادر به حرکت نیست و این هم میراث و هم آینده ماست.
مدافعان سلامت مالی
رئیس شورای‌عالی جامعه حسابداران رسمی ایران در گردهم‌‌‌‌آیی یاد شده، روز حسابدار را «نوروز حسابداری» خواند و با تبریک این روز گفت: حسابداران سربازان حافظ شفافیت و مدافعات سلامت مالی هستند که به اطلاعات مالی، اعتبار می‌‌‌‌بخشند و حوزه‌‌‌‌‌هایی چون مقررات مالی، مالیات‌‌‌‌ستانی، صورت‌های مالی ناشران بورسی بدون حسابداری معنی پیدا نمی‌کند.
سعید جمشیدی‌‌‌‌فرد افزود: اگر دغدغه شاخص بورس را داریم، اگر تنوع دارایی‌ها را مرور می‌کنیم، اگر درباره عملیات پولی و بانکی و تراکنش‌‌‌‌ها، ارزیابی بنگاه‌‌‌‌ها و خصوصی‌‌‌‌سازی نکاتی داریم، اگر دغدغه قیمت‌گذاری کالا و خدمات را داریم، اگر نگران وجود فساد مالی و پولشویی هستیم، به این دلیل است که بدون حسابرسی و وجود حسابداران، هیچ‌‌‌‌کدام از این حوزه‌‌‌‌ها موجودیت ندارد و هرگونه اشکال در این موارد، قبل از هر چیز، متوجه حسابداران است اما چرا کارآمدی حسابداران کم است؟
او ادامه داد: برای ایمنی و مقابله باید در این حوزه‌‌‌‌ها واکسینه شد اما به‌عنوان مثال در حال‌حاضر ۱۰درصد اظهارنامه‌ها حسابرسی می‌شود و این یعنی ما واکسینه نشده‌‌‌‌ایم. نکته مهم بعدی این است که نقش حسابداران، تنها تهیه داده‌‌‌‌ها و اعتباربخشی به آنها برای تصمیم‌گیری نیست و ما همواره اعلام کرده‌‌‌‌ایم که باید در سیاستگذاری‌‌‌‌ها حضور داشته باشیم، از جمله در شورای‌عالی پول و اعتبار و بورس؛ البته سال گذشته، حق‌معوق حرفه برای حضور در شورای‌عالی بورس، محقق شد و یک نفر حسابدار رسمی با معرفی «جامعه» به شورای‌عالی بورس وارد شد اما با تغییر دولت، نماینده ما نیز از شورای‌عالی بورس رفت.
این حسابداری تاکید کرد: نمایندگان جامعه حسابداران رسمی باید در شورای پول و اعتبار، شورای رقابت، سازمان امور مالیاتی و دیگر نهادهای تصمیم‌گیر حضور داشته باشند تا تصمیم‌‌‌‌های آنها کیفیت لازم را داشته باشد.
جمشیدی‌‌‌‌فر سپس گفت: در حال‌حاضر، دغدغه قیمت خودرو، قیمت خوراک پتروشیمی‌‌‌‌ها و محصولات آنها، قیمت آب و غیره وجود دارد که باید ارزش آنها مشخص شود و این تنها با حضور حسابداران به نحو مطلوب انجام می‌شود.
حسابداری هم شاهد است، هم مشهود
رئیس هیات‌مدیره انجمن حسابداران ایران نیز در این گردهمایی با اشاره به سلامت و صلابت این نهاد گفت: دانش حسابداری بسیار پیچیده، متنوع و پویا است و جزو معدود دانش‌‌‌‌‌هایی است که ساختار بسیار محکم و نظام‌‌‌‌مندی دارد و تابع اخلاق حرفه‌‌‌‌ای است. علی ثقفی با بیان اینکه حدود ۹۰درصد پرونده‌‌‌‌های قضایی در داخل و خارج کشور مربوط به مسائل مالی است، گفت: محیط حسابداری، بسیار بزرگ است و دولت، مجلس و بقیه نهادهای حاکمیتی با این حرفه در ارتباط هستند و حسابداری، هم شاهد است و هم مشهود.
این استاد دانشگاه با تاکید بر لزوم حضور حرفه در سطوح بین‌‌‌‌المللی افزود: همه ما باید با استانداردهای بین‌‌‌‌المللی (IFRS و FISB) آشنایی داشته باشیم زیرا حسابداری، مهجور نیست و پیوسته با تغییرات روبه‌‌‌‌رو است و در حال‌حاضر این حرفه با تکنولوژی و فناوری اطلاعات آمیخته‌شده، پس باید هر روز فکرمان تغییر کرده و تکامل یابد و این یعنی ما زنده‌‌‌‌ایم و تداوم فعالیت داریم.
ثقفی در ادامه گفت: در شرایطی که همه دنیا در نااطمینانی به‌سر می‌‌‌‌برند، هر دانشی از جمله حسابداری که بتواند این نااطمینانی را کاهش بدهد، از ارزش و اعتبار برخوردار است و ما حسابداران با حسابداری، نظارت، کنترل و بازرسی باید اطمینان را به ۸۰درصد برسانیم.
وی سپس گفت: دانش ما خریداران بسیاری دارد اگرچه بهای کمی به فعالان آن پرداخت می‌شود و این در حالی است که به‌عنوان مثال هزینه حسابرسی باشگاه منچستریونایتد، یک میلیون دلار است اما ما با کاهش ارزش پول‌‌‌‌مان، سال‌ها از این روند، عقب مانده‌‌‌‌ایم.
ثقفی در پایان با دعوت همه حسابداران به تحمل افکار مخالف و پذیرش تنوع خواستار گسترش نرم‌‌‌‌افزاری به‌جای سخت‌افزاری در جامعه حسابداران رسمی شد.
