نکته قابل‌توجه این است که حتی چند وقتی است که در اینستاگرام هم وضعیت پیگیری اخبار و واکنش به آنها در بین کاربران این شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌اجتماعی بیشتر به چشم می‌خورد. وضعیتی که فقط قبلا مختص به توییتر بود و کاربران توییتر به اینستاگرامی‌‌‌‌‌‌‌‌ها خرده می‌‌‌‌‌‌‌‌گرفتند که چشم‌‌‌‌‌‌‌‌هایشان را به روی وضعیت روزمره مردم بسته‌‌‌‌‌‌‌‌اند، اما این روزها در استوری‌‌‌‌‌‌‌‌ها و پست‌‌‌‌‌‌‌‌های کاربران داخلی اینستاگرام دیگر کمتر خبری از به اشتراک‌گذاشتن عکس غذا، سفر و مهمانی است. نه اینکه نباشد. نه، اما به اشتراک گذاشتن این عکس‌ها از سوی کاربران داخل کشور افت چشمگیری داشته و حالا نوشتن از وضعیت روزمره و اقتصادی بیشتر به‌چشم می‌خورد.

  وضعیت خسته‌کننده بورس

ریزش شاخص بورس باعث شد که در فضای پر از خبر دیروز در جمعی توییتری بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌ها هم صحبت از وضعیت بازار سرمایه بشود. در صحبت از وضعیت این روزهای بورس، دیروز سعید درخشانی، فعال حوزه اقتصاد در صفحه توییتر خود نوشت: «وضعیت نقدینگی بورس خوب نیست. چرا متوجه نمی‌‌‌‌‌‌‌‌شوید؟! چند صباحی برای حفظ نقدشوندگی و آرامش بازار هیچ عرضه‌ای نداشته باشید. افراط و تفریط در عرضه‌های‌‌‌‌‌‌‌‌ اولیه‌‌‌‌‌‌‌‌ و عدم‌مدیریت نقدینگی بازار یک‌بار باعث میشه بازار بشود P/ E ۴۰، یک‌بار بشود ۳.‌» او در ادامه نوشته خود بیان کرد که این وضعیت مدیریت و این حجم از نوسان خسته‌کننده شده است. حسین سلاح‌ورزی هم از دیگر افرادی بود که دیروز در جمع توییتری بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌ها نوشت: «در شرایط دشوار این روزهای کشور، برای فعالان واقعی بخش‌خصوصی حفظ حداقل معاش کارکنان و حفاظت خانواده‌‌‌‌‌‌‌‌هایشان در برابر آسیب‌‌‌‌‌‌‌‌های ناشی از فقر خشن، اولویت راهبردی به‌مراتب جدی‌تری نسبت به حفظ و ارتقای سودآوری بنگاه دارد.‌»

  کسب‌‌‌‌‌‌‌‌وکارهای اینترنتی زیر ذره‌‌‌‌‌‌‌‌بین

تسهیل صدور مجوز کسب‌‌‌‌‌‌‌‌وکارهای اینترنتی، صیانت از اینترنت که کاربران آن را محدودیت می‌‌‌‌‌‌‌‌خوانند و اجباری‌شدن دریافت اینماد از دیگر موضوعاتی است که چند روزی می‌شود کاربران شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌اجتماعی توییتر درباره آن در صفحه‌‌‌‌‌‌‌‌هایشان می‌‌‌‌‌‌‌‌نویسند. به اعتقاد فعالان این حوزه، نماد اعتماد الکترونیک که باید در حد ثبت اطلاعات شرکت‌ها و امتیازدهی به آنها باشد، حالا تبدیل به یک مجوز شده و کسب‌وکارهای خلاق، برای شروع به‌کار باید از سدی بزرگ بگذرند.

سدی که باعث می‌شود بسیاری از نخبگان، قید کار را بزنند و وارد کارهای دیگری شده و یا به مقصد کشور‌هایی که برای کسب‌و‌کارها تسهیلات ایجاد می‌کنند، حرکت کنند. آنها تمام این رویه را از یک طرف متناقض با صدور مجوز کسب‌وکارهای اینترنتی و صحبت‌‌‌‌‌‌‌‌های مقامات کشور مبنی‌بر ایجاد شرایطی برای ماندن نخبگان در کشور می‌‌‌‌‌‌‌‌دانند و از طرف دیگر در این قضیه چشم امیدشان به نماینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مجلس است که جلوی اجرای ابلاغیه بانک مرکزی دولت سیزدهم را بگیرند. این امید وقتی پررنگ‌‌‌‌‌‌‌‌تر شده است که در روزهای گذشته نماینده‌‌‌‌‌‌‌‌های مجلس به این ماجرا واکنش نشان داده‌‌‌‌‌‌ و اظهارنظر کردند که با این طرح مخالف هستند؛ چرا‌که از دل اجرای این ابلاغیه رانت و امضای طلایی بیرون می‌‌‌‌‌‌‌‌آید. همچنین اجرای آن باعث زمانبر‌شدن صدور مجوزها، بها‌دادن به بروکراسی اداری و سخت‌‌‌‌‌‌‌‌تر شدن کار مردم می‌شود که در نهایت تمام این فرآیندها باعث می‌شود که مردم و به‌خصوص جوانان از کار‌کردن در کشور پشیمان شوند و به فکر مهاجرت باشند.

  عوارض خروج از کشور سوژه داخلی کاربران

صبح دیروز کاربران شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌های اجتماعی روز خود را با خبر افزایش عوارض خروج از کشور شروع کردند. خبری که پرداختن به آن فقط مختص به فضای توییتر نبود و در اینستاگرام هم کاربران به آن واکنش نشان دادند. نوشته‌‌‌‌‌‌‌‌ها در این رابطه به دو بخش تقسیم می‌شد؛ یک بخش طنز و کنایه بود و بخش دیگر انتقادهای تند و تیز از وضعیتی که دولت برای مردم فراهم کرده است. کاربرانی که با طنز و نیش و کنایه به این موضوع در نوشته‌‌‌‌‌‌‌‌هایشان می‌پرداختند در نوشته‌‌‌‌‌‌‌‌هایشان اینطور می‌نوشتند که برای خروج از کشور چند‌ماه بیشتر وقت ندارند. یا می‌نوشتند که عوارض خروج را طوری قیمت‌گذاری کرده‌‌‌‌‌‌‌‌اند که هرکه رفت دیگر برنگردد و حتی از آن مجری صداوسیما که در شبکه افق خیلی وقت پیش اظهار کرده بود هرکه ناراحت است جمع کند و برود می‌نوشتند که اگر همان زمان به حرف او گوش می‌کردند‌ این ارقام را تجربه نمی‌کردند. اما در قسمت انتقادهای تند و تیز، کاربران از افزایش برخی از هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌ها در لایحه بودجه سال آینده انتقاد کرده‌ و این اقدامات را کسب درآمد دولت از شهروندان معرفی می‌کردند. به اعتقاد آنها دولت در این وضعیت اقتصادی به‌جای اینکه به فکر انجام مذاکرات و بهبود شرایط باشد، اصرار بر ادامه این راه دارد و می‌خواهد هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌اش را از جیب مردم کسب کند. با بالا گرفتن انتقادها و نوشته‌‌‌‌‌‌‌‌های کاربران در شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌های اجتماعی، عوارض ۵‌میلیون تومانی خروج از کشور تکذیب شد. مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه در نشست خبری‌‌‌‌‌‌‌‌ خود دیروز گفت که ارقام مطرح‌شده صحت ندارد و هنوز تصمیمی نگرفته‌‌‌‌‌‌‌‌ایم. او افزایش عوارض خروج از کشور را در حد‌درصدی از رقم بلیت دانست و گفت این موضوع هم در حد پیشنهاد بوده است. با این حال در این تکذیب هم می‌شد بی‌اعتمادی کاربران را به تصمیمات مسوولان دید چرا‌که بازهم خیلی‌‌‌‌‌‌‌‌ها در توییتر و اینستاگرام و حتی گروه‌‌‌‌‌‌‌‌های تلگرام و واتس‌اپ اینطور نوشتند که وقتی چیزی را تکذیب می‌کنند، حتما آن چیز کمی بالا و پایین درست از آب درمی‌‌‌‌‌‌‌‌آید. رضا کاشف، در توییتر خود با بازنشر خبر صحبت‌‌‌‌‌‌‌‌های میرکاظمی نوشت: «این‌ هم از طنازی‌‌‌‌‌‌‌‌های سیاستگذاری اقتصادی است که عوارض خروج بر مبنای ارزش بلیت وضع می‌شود. تبدیل عوارض به مالیات از شاهکارهای اقتصادی در ایران است.‌» نکته دیگر در این موضوع هم این بود که خیلی از کاربران توییتر به سایتی که این خبر را صبح دیروز منتشر کرد و باعث شد که خبر آن در فضای‌مجازی دست به‌دست شود، انتقاد می‌کردند‌ که این خبر به اشتباه محاسبه شده است.