ماموریت نافرجام آقای رئیس

اما چرا بازار سهام برخلاف بازارهای موازی همچنان متاثر از شوک‌های منفی ناشی از نااطمینانی‌های حاکم بر بازار در محاسبات خود روبه‌روست و خریداران سهام محتاط‌تر از گذشته رفتار می‌کنند؟ دلایل متعددی برای این پرسش بزرگ می‌توان مطرح کرد اما علاوه بر عوامل دخیل در این امر باید به نقش سیاستگذار و متولی سازمان بورس و اوراق بهادار نیز اشاره کرد. به همین دلیل است که اکثر کارشناسان بورسی بارها به این نکته اذعان داشته‌اند که بی‌تفاوتی مسوولان ارشد سازمان بورس نسبت به شوک‌های گوناگون، مسیر منفی و متفاوت شاخص بورس از بازارهای دیگر را رقم زده است. بنابراین شاهد ورود نقدینگی‌های جدید به این بازار نبوده‌ایم، اما این موضوع نیازمند رفع برخی از ابهامات است. ‌آنچه طی دو سال اخیر در این حیطه رخ داده است به‌روشنی نشان می‌دهد هرگاه بازار سهام به انحای مختلف از سوی سیاستگذار اقتصادی مورد هدف قرار گرفته است، رئیس سازمان بورس به عنوان متولی اصلی این بازار نتوانسته گامی به نفع فعالان بورسی بردارد.

حتی در اواخر سال گذشته برخی از طرفداران مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، با توجه به رفتار خنثای این مقام مسوول بورسی در برابر بخشنامه‌های ضد‌بورسی و مبهم معتقد بودند که «تعلل بیش از حد سازمان بورس منجر به روند فرسایشی بازار سهام شده است.» از این‌رو مجید عشقی جزو معدود روسای این سازمان است که به‌کرات تا مرز برکناری پیش رفت و بارها خبر برکناری و استعفای او در صدر اخبار اقتصادی قرار داشت و چندین بار نیز حتی در مورد جانشین احتمالی او اسامی گوناگونی مطرح شد. به‌خصوص بعد از اتفاقات اردیبهشت ۱۴۰۲و نامه جنجالی دولت درخصوص نرخ خوراک پتروشیمی‌ها که زمینه‌ساز ریزش بورس شد، بسیاری از طرفداران عشقی نیز به جمع منتقدان او پیوستند. اما با وجود اینکه بعد از آن در مرداد و آبان‌ماه مباحث بسیاری دوباره در مورد برکناری عشقی به گوش رسید، او تا امروز که همچنان سکاندار این بازار است، توانسته است از تیغ انتقادات جان سالم به در ببرد.

مجید عشقی صندلی ریاست را ۲۱ مهر ۱۴۰۰از محمدعلی دهقان دهنوی گرفت و سکاندار بازار سرمایه شد و هم‌اکنون نیز آخرین روزهای سکانداری خود را در این سازمان طی می‌کند. بدین ترتیب اگر اعضای هیات‌مدیره سازمان بورس و رئیس شورای عالی بورس به ریاست دوباره او چراغ سبز نشان ندهند، ماموریت ۳۰ماهه‌اش به پایان می‌رسد. اما آیا رئیس سازمان بورس را می‌توان مقصر ناامیدی سرمایه‌گذاران نسبت به بورس دانست؟ با توجه به اینکه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بالاترین مقام اجرایی سازمان محسوب می‌شود، باید گفت اگر اقدامات عاجلی در برابر بخشنامه‌های پرحاشیه انجام می‌گرفت، شاید بورس اکنون در وضعیت دیگری قرار داشت.

از زمان مطرح شدن مباحث مرتبط با برکناری مجید عشقی، اسامی گوناکونی به عنوان جایگزین او مطرح بوده، اما واقعیت امر این است که رفت و آمد روسای جدید در صورتی می‌تواند به نفع بازار سهام تمام شود که عوامل بیرونی موثر بر روند این بازار، یعنی سیاستگذاری‌های اقتصادی و شوک‌های بیرونی منفی از سوی متولیان بازار، واکاوی شود و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد تا تالار شیشه‌ای از این مسیر بتواند در برابر مواضع مختلف کم نیاورد و در وضعیتی قرار بگیرد که متاثر از التهابات گوناگون وارد سراشیبی سقوط نشود. این مهم حتی می‌تواند شرایطی را سبب شود تا با روشن‌تر شدن مختصات گشایش‌های اقتصادی و سیاسی و عقبگرد سیاستگذاران از رفتارهای دستوری، بورس وادار به نشان دادن روندی پایدار در مسیر افزایشی شود. تجربه چنین شرایطی بدون شک و تا حدود زیادی به تدابیر سیاستگذار بورسی بازمی‌گردد.