بورس تهران در دوره‌های مختلف با توجه به شرایط سیاسی- اقتصادی حاکم بر کشور، دچار رونق و رکودهای مقطعی بوده است. شرایطی که از دید بنیادی می‌توان تحلیل‌‌های مشروحی در خصوص آنها ارائه داد. در این میان از دید تکنیکال نیز رفتار کلی شاخص‌های بورس قابل تحلیل است. از منظر تحلیل‌گران تکنیکی، روند آینده قیمت یک سهم یا شاخص بورس، با بررسی نوسان گذشته آن قابل پیش‌بینی است. به بیان دیگر رفتار کلی فعالان حقیقی و حقوقی در چرخه‌های زمانی تکرار می‌شود.
بر این اساس با توجه به شروع چرخه‌های چهار و هشت ساله در مرداد ماه ۸۵، پیش‌بینی می‌شود بازار سرمایه در دراز مدت روند صعودی داشته باشد و شاخص بازده نقدی و قیمت بتواند حداقل تا سطح ۴۸۶۰۰واحد رشد کند. همچنین بر اساس شیب ۲۶درصدی صعود شاخص بازده نقدی و قیمت (TEDPIX) برآورد می‌شود این شاخص در پایان سال به سطح ۴۴هزار واحد دست یابد. مشروح تحلیل تکنیکی حبیب فدایی و علی قاسم‌نژاد را در ادامه (صفحه ۲۰) ملاحظه کنید.

تحلیل تکنیکال شاخص کل و شاخص بازده نقدی و قیمت
در زمان تهیه این تحلیل در تاریخ ۲۱/۰۳/۱۳۸۷، شاخص کل در ۷/۱۱۰۵۸ و شاخص بازده نقدی و قیمت در ۵/۴۰۵۰۸ واحد قرار داشت.
با توجه به شروع چرخه‌های هشت ساله و چهار ساله در تاریخ 04/05/1385 می‌توان انتظار صعود بلند مدت بازار سرمایه را در آینده داشت. از طرفی با مشاهده اهداف قیمتی الگوهای نموداری شاخص بازده نقدی و قیمت، انتظار می‌رود این شاخص حداقل تا 48600 واحد رشد نماید. با توجه به شیب 26 درصدی خط روند صعودی میان مدت اخیر که از تیرماه سال 1386 آغاز شده پیش بینی می‌شود که شاخص بازده نقدی و قیمت در پایان سال 1387 حداقل تا سطح 44هزار واحد رشد نماید.
مروری بر تحلیل‌های گذشته
در تحلیل شاخص کل و بازده نقدی که در تاریخ‌های 11/07/1384، 10/10/1384 و 27/12/1384 توسط نگارندگان این تحلیل به چاپ رسیده بود، چرخه هشت ساله بازار سرمایه ایران به اثبات رسیده بود و بیان شده بود که پس از نزول شاخص تا اواخر اسفند 1384، روند افزایشی شاخص دوباره از سر گرفته می‌شود. همانطور که در شکل (1) مشاهده می‌شود این مهم دقیقا اتفاق افتاد و در تاریخ 28/12/1384 روند کاهشی شاخص بازده نقدی و قیمت به کمترین مقدار خود رسید و از آن زمان تا کنون این شاخص از 26851 به 40508 واحد رسیده است که معادل 50درصد رشد است.
در آخرین تحلیلی که در تاریخ ۳۰/۰۸/۱۳۸۵ به چاپ رسیده بود، بیان شده بود با توجه به شکست خط روند نزولی، سیگنال ورود به بازار سرمایه صادر شده است که از آن تاریخ تا کنون (۲۱/۰۳/۱۳۸۷) شاخص بازده نقدی و قیمت ۳۴‌درصد رشد کرده است.
همان‌طور که مشاهده می‌شود خط روند نزولی 5/1 ساله (قرمز رنگ) که از شیب نزولی 16‌درصد برخوردار بود، در تاریخ 02/03/1385 در 27096 واحد به سمت بالا شکسته شد و سیگنال ورود به بازار سرمایه را صادر نمود. از آن تاریخ شاخص ابتدا با خط روند صعودی سبز رنگ با شیب رشد سالانه 6/8‌درصد تا تاریخ 06/04/1386 رشد نمود سپس شاخص از این تاریخ همراه با خط روند پرشیب‌تری با رشد سالانه 26‌درصد (خط آبی رنگ) تا کنون به رشد خود ادامه داده است.


شکل ۱


تحلیل شاخص کل
پدیده‌های طبیعی دارای چرخه‌های مختلفی هستند مانند چرخه گردش سیارات منظومه شمسی به دور خورشید و یا به دور خود، چرخه جنگ های مهم، چرخه زلزله‌ها و ... . بازار سرمایه نیز از چرخه‌های زمانی مختلفی برخوردار است. از آنجایی که بر آیند رفتار شرکت‌های حقوقی و سهامداران حقیقی در شاخص بازار سرمایه دیده می‌شود، می‌توان از شاخص برای مشاهده این چرخه‌ها استفاده نمود. با توجه به نوپا بودن بازار سرمایه ایران چرخه‌هایی نهایتا با دوره ۸ ساله در آن دیده می‌شود ولی در بازارهایی با طول عمر بیشتر می‌توان چرخه‌هایی با دوره‌های زمانی طولانی تری را مشاهده کرد.
بورس تهران از سال 1346 فعالیت خود را آغاز نمود و شروع به رشد کرد، ولی با توجه به شرایط سال 1357 و سپس جنگ تحمیلی، فعالیت آن تقریبا راکد شد تا اینکه در سال 1369 مجددا رونق خود را از سر گرفت. در این سال شاخص کل در مقدار پایه 100 واحد تعریف گردید. به علت عدم دسترسی نگارندگان اطلاعات قبل از تاریخ 10/04/1371، نمودار شاخص کل در شکل (2) از تاریخ 10/04/1371 نشان داده شده است. با توجه به مقدار پایه 100 واحدی شاخص کل در سال 1369 و رکود بازار سرمایه در قبل از این سال و مقدار 484 واحدی شاخص در تاریخ 10/04/1371 (ابتدای نمودار) و مقدار 429 واحدی شاخص در تاریخ 19/05/1373 می‌توان یک کف، در سال 1369 برای شاخص کل در مقدار 100 واحد تشخیص داد.
در شکل (۲) چرخه‌های ۸ ساله با رنگ آبی و چرخه‌های چهار ساله با رنگ سبز نشان داده شده‌اند. هر یک از این چرخه‌ها فاصله بین دو کف را نشان می‌دهند. با توجه به توضیحات فوق می‌توان ۲ چرخه هشت ساله و ۴ چرخه چهار ساله برای شاخص کل تشخیص داد و انتظار چرخه هشت ساله سوم و چهار ساله پنجم را در آینده داشت.
در تاریخ 04/05/1385 دومین چرخه هشت ساله تمام شده و به کف خود می‌رسد و چرخه هشت ساله سوم آغاز می‌شود در نتیجه می‌توان یک کف اصلی را در سال 1393 برای شاخص کل متصور شد. همچنین در تاریخ 04/05/1385 چهارمین چرخه چهار ساله به کف خود می‌رسد و چرخه چهارساله پنجم آغاز می‌شود و انتظار می‌رود در سال 1389 این چرخه کامل گردد.
در جداول (۱) و (۲) بازه‌های زمانی چرخه‌های هشت و چهار ساله نشان داده شده است.

جدول۱


شکل(۲)


همانطور که در شکل (3) مشاهده می‌شود شاخص کل یک الگوی بلند مدت 5/2 ساله سروشانه معکوس مرکب ساخته است که این آرایش در تاریخ 01/03/1387 در 10425 واحد تکمیل گردیده است و سیگنال رشد بازار را صادر نموده است. هدف این آرایش 11915 است که معادل یک رشد 14 درصدی است.


شکل(۳)



تحلیل شاخص بازده نقدی و قیمت
شاخص کل (شاخص قیمت) بازار بورس ایران تنها از نوسانات قیمت سهام متاثر است و فقط بازده قیمت کلیه سهام بازار بورس را نشان می‌دهد در حالی که شاخص بازده نقدی و قیمت، علاوه بر نوسانات قیمت سهام متاثر از سودهای نقدی پرداختی توسط شرکت‌ها (DPS) و وجوه واریزی سهامداران بابت افزایش سرمایه شرکت‌ها نیز می‌باشد. از این رو این شاخص واقعی‌ترین دماسنج بازار سرمایه ایران است بطوریکه کلیه عایدی سهامداران را نشان می‌دهد و همان‌طور که از اسم آن نیز مشخص است علاوه بر نشان دادن بازده قیمت، شامل بازده نقدی کلیه سهام های بازار سرمایه نیز می‌باشد؛ لذا این شاخص به‌صورت جامع‌تر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
شاخص کل اولین بار در سال ۱۳۶۹ با مقدار پایه ۱۰۰ تعریف گردید، اما شاخص بازده نقدی و قیمت اولین بار در سال ۱۳۷۷ تعریف گردید و مقدار پایه آن در اولین روز، برابر با مقدار شاخص کل در همان روز قرار داده شد. لذا کلیه اطلاعات شاخص بازده نقدی و قیمت ۱۰ ساله است که مورد تحلیل قرار می‌گیرد.
نوسانات کلی این شاخص از 6 روند کلی تشکیل شده است. این روندها که کلیه فراز و فرود‌های آن را نشان می‌دهد در شکل (4) نمایش داده شده است. بررسی شیب رشد هندسی این روند‌ها بسیار جالب است که بطور مختصر این گونه می‌باشد:

روند اول:
شروع روند در تاریخ ۲۶/۱۱/۱۳۷۷ و خاتمه آن در تاریخ ۲۰/۱۲/۱۳۸۱.
میانگین هندسی متوسط رشد سالانه، 56 درصد.

روند دوم:
شروع روند در تاریخ ۲۰/۱۲/۱۳۸۱ و خاتمه آن در تاریخ ۱۵/۱۱/۱۳۸۲
میانگین هندسی متوسط رشد سالانه، 177 درصد.

روند سوم:
شروع روند در تاریخ ۱۵/۱۱/۱۳۸۲ و خاتمه آن در تاریخ ۲۱/۰۹/۱۳۸۳.
میانگین هندسی متوسط رشد سالانه، 44 درصد.

روند چهارم:
شروع روند در تاریخ ۲۱/۰۹/۱۳۸۳ و خاتمه آن در تاریخ ۰۲/۰۳/۱۳۸۵.
میانگین هندسی متوسط نزول سالانه، 16 درصد.

روند پنجم:
شروع روند در تاریخ ۰۲/۰۳/۱۳۸۵ و خاتمه آن در تاریخ ۰۶/۰۴/۱۳۸۶.
میانگین هندسی متوسط رشد سالانه، 6/8 درصد.

روند ششم:
شروع روند در تاریخ ۰۶/۰۴/۱۳۸۶ و تا کنون ادامه دارد.
میانگین هندسی متوسط رشد سالانه، 26 درصد.
از بررسی روند های فوق و میانگین رشد ۲۶ درصدی آخرین روند که از تیرماه سال ۱۳۸۶ آغاز شده است می‌توان دریافت که بازار سرمایه ایران هنوز از دوران طلایی خود فاصله زیادی دارد؛ اما شاید بتوان اینگونه برداشت کرد که مجددا موتور بازار سرمایه ایران در حال شتاب گرفتن است. به‌طوری‌که پس از روند نزولی خود (از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۳۸۵)، رشد خود را ابتدا با شیب ۶/۸درصد آغاز کرده است و سپس از تیر ماه ۱۳۸۶ با رشد ۲۶درصدی بر شتاب رشد خود افزوده است و شاید بتواند بر روی خط روند جدیدی با شیب رشد بیشتری در آینده نیز سوار شود.
با تداوم آخرین خط روند صعودی که از شیب رشد 26 درصدی برخوردار است، می‌توان انتظار داشت تا این شاخص در پایان سال 1387 حداقل به رکورد 44000 واحد دست یابد.


شکل(۴)

اما از منظر الگوهای نموداری، سه آرایش به سمت بالا شکسته شده‌اند. همانطور که در شکل (5) مشاهده می‌شود اولین الگو یک آرایش بلند مدت 5/3 ساله فنجان دسته دار است که در تاریخ 24/02/1387 در 37041 واحد به سمت بالا شکسته شد و سیگنال رشد بازار سرمایه را صادر کرد. هدف این الگو 48600 واحد است که معادل یک رشد 31 درصدی است.


شکل (۵)

در شکل (6) یک الگوی بلند مدت 5/3 ساله سروشانه معکوس مرکب مشاهده می‌شود. این آرایش در تاریخ 01/03/1387 در 37705 واحد به سمت بالا شکسته شد و سیگنال رشد بازار سرمایه را صادر کرد. هدف این آرایش باند46500 الی 47620 است که حداقل معادل یک رشد 26 درصدی است.


شکل (۶)


در شکل (7) یک الگوی میان مدت 7 ماهه کنج صعودی مشاهده می‌شود این الگو در تاریخ 04/03/1387 در 37777 واحد به سمت بالا شکسته شد، هدف این آرایش 41670 واحد است.


شکل (۷)



در شکل (۸) نمودار نقطه و رقم شاخص بازده نقدی و قیمت نشان داده شده است. با توجه به شکست منطقه متراکم ۳۴۵۰۰ واحد، این نمودار هدف ۵۰۵۰۰ واحد را نشان می‌دهد.


شکل (۸)


از منظر سطوح فیبوناچی با توجه به عبور شاخص از سطح 161‌درصد در 40002 واحد، می‌توان انتظار رسیدن شاخص تا سطح 48157 واحد را داشت. این سطوح در شکل (9) نشان داده شده است.

۰
شکل(9)



این تحلیل صرفا پیش‌بینی بیشترین احتمال بوده و هیچگونه مسوولیتی به عهده تهیه‌کنندگان آن نخواهد بود.
مهندس حبیب فدایی .......................................................................... fadaei_habib@yahoo.com

مهندس علی قاسم نژاد.............................................................. alighasemnezhad@yahoo.com

شاخص بازده نقدی و قیمت روی 44هزار