گروه بورس- زمزمه‌های کاهش نرخ دلار در برابر ریال اندکی از حالت شایعه و شائبه خارج شده است. اگرچه خبر قطعی درباره این تصمیم منتشر نشده ورئیس کل بانک مرکزی آن راتائید نمی کنند اما ظاهرا سرپرست وزارت اقتصاد که تا ساعاتی دیگر برای پست وزارت به مجلس معرفی می‌شود، از تصمیم دولت در این باره خبر داده است.

کاهش ارزش دلار به ۴۵۰تومان از سوی صمصامی، سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی پیش‌تر هم در گفت‌و‌گو با روزنامه کیهان مطرح شده بود، وی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری برنا هم اعلام کرد که این رقم هنوز نهایی نشده و در مرحله کارشناسی قرار دارد.صمصامی‌که تخصص پول و بانک از دانشکده اقتصاد شهید بهشتی دارد، در این زمینه افزود: این گزارش به بررسی‌های ۳ سال گذشته من در این ارتباط بازمی‌گردد و ربطی به طرح دولت ندارد.

سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی با تاکید بر تصمیم مبنی بر کاهش ارزش دلار نسبت به ریال گفت: رقم این کاهش هنوز قطعی نشده و در مرحله کارشناسی قرار دارد، بنابراین نمی‌توان نسبت به رقم نهایی اظهارنظر کرد.

صمصامی در پاسخ به این سوال که کاهش ارزش دلار باعث گران‌تر شدن کالای داخلی برای خریداران خارجی می‌شود، افزود: بخش عمده‌ای از صادرات کشور ارتباطی به ارزش دلار ندارد؛ ضمن اینکه می‌توان به آن بخش از صادرات که به ارزش دلار وابسته است، جوایز صادراتی اختصاص داد.

اما کاهش ارزش دلار آثار متنوعی روی بازار دارد، کاهش ارزش دلار از یک سو ارزش دارایی‌های سرمایه‌ای که با دلار گران‌تر در بنگاه‌های بورس استقرار پیدا کرده را کاهش خواهد داد. این کاهش ارزش با توجه به رشد نرخ تورم عقیم می‌شود. از یک سو این تصمیم زمینه رشد واردات به ویژه در حوزه محصولات مربوط به شرکت‌های بورس را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر دولت را وادار می‌سازد که با ابزار تعرفه، میزان واردات به کشور را کنترل کنند. در همین حال کارشناسان بر این باورند که کاهش ارزش دلار در برابر ریال منجر به کاهش صادرات خواهد شد، اما کاهش ارزش دلار چه تاثیری بر بازار سهام کشور دارد؟

تشدید ابهام

مصطفی امیرقائمی مدیرعامل سرمایه‌گذاری توسعه ملی درباره کاهش نرخ برابری دلار در مقابل ریال و تاثیر آن بر بازار سرمایه گفت وضعیت شرکت‌های بورسی در حال حاضر به دلیل حذف یارانه انرژی با ابهام روبه‌رو است و در صورت اجرای سیاست کاهش ارزش دلار، این ابهام تشدید خواهد شد.

وی افزود: این موضوع تاثیر مثبت بر واردات و تاثیر منفی بر صادرات شرکت‌ها خواهد داشت، مگر اینکه دولت با اعطای جوایز صادراتی، تاثیر منفی آن را خنثی کند.امید قائمی درباره وضعیت دارایی‌های شرکت‌های بورسی پس از اعمال کاهش ارزش دلار گفت: به دلیل اینکه بازار کالا در کشور ما شفاف نیست، قیمت دارایی‌های شرکت‌ها از قبیل زمین، ساختمان و ماشین‌آلات مبنای مشخصی ندارد پس نمی‌توان به طور دقیق تاثیر آن را مشخص کرد.این کارشناس ارشد بازار با انتقاد از پیشنهاد یاد شده گفت: در بسیاری از کشورها نرخ ارز با نرخ پول رایج تثبیت می‌شود و در اقتصادهای بزرگ، نرخ ارز شناور است، بنابراین تصمیم اخیر، در دنیا سابقه اجرایی نداشته است.

تاثیر قابل محاسبه

مرتضی علی‌اکبری مدیر مالی و اقتصادی سرمایه‌گذاری معادن و فلزات هم در این زمینه معتقد است: تاثیر آن در شرکت‌های بورسی که با ارز سر و کار دارند به طور قطع، قابل محاسبه خواهد بود و در اجرای طرح‌های توسعه شرکت‌ها تاثیرگذار است. وی افزود: کاهش نرخ دلار، قیمت تمام‌شده محصولات را کاهش می‌دهد و ممکن است تا حدودی سود را افزایش دهد، اما باید کمی تامل کرد تا این موضوع اجرایی شود، زیرا تغییرات مقطعی در زمان اجرا همه چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد و پس از مدتی همه چیز به روال قبلی برمی‌گردد.وی خاطرنشان کرد: تصمیم اخیر نکات مبهم فراوانی دارد که به کار کارشناسی نیازمند است و به دلیل اینکه شمای کلی اقتصاد کشور ما وابسته به درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت است، این تصمیم در ابعاد مختلف تاثیرگذار خواهد بود.

نفی اقتصاد آزاد

یکی دیگر از کارشناسان ارشد بازار در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما از کاهش نرخ دلار به عنوان «نفی اقتصاد آزاد» و ندیده گرفتن عنصر رقابت در بازار دانست و گفت: وضعیت بورس در‌حال‌حاضر بهبود یافته، اما به دلیل اعمال برخی از سیاست‌های متناقض و رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی، اعتماد به بازار وجود ندارد و سرمایه‌گذاران با احتیاط وارد بازار می‌شوند.وی توضیح داد: با گذشت چهارماه از سال‌جاری، هنوز نرخ سود بانکی به طور دقیق مشخص نشده و افزون برآن پیشنهاد کاهش نرخ دلار نیز مطرح شده است.این کارشناس ادامه داد: کاهش اجباری نرخ ارز شعاع گسترده‌ای را در بر خواهد گرفت و اقتصاد را با مشکلات جدی مواجه خواهد ساخت.

تیر خلاص به صنایع

وی درباره تاثیر این اقدام بر شرکت‌های بورسی گفت: دلار ارزان موجب افزایش واردات و کاهش توان رقابت تولید‌کنندگان می‌شود، از سوی دیگر صادرات محصول نیز برای تولیدکنندگان، ارز آوری کمتری خواهد داشت، بنابراین کاهش نرخ دلار تیرخلاصی است به صنایع داخلی.این کارشناس سپس گفت: کاهش نرخ ارز مجوزی برای خروج آن از کشور و یک رانت آشکار برای کسانی است که درآمد بالایی دارند. از سوی دیگر این اقدام تاثیر منفی بر سرمایه‌گذاری خارجی خواهد گذاشت زیرا پول وارد شده به کشور نصف می‌شود که درحالی که سرمایه‌گذار خارجی به دنبال استفاده از منابع ارزان برای صادرات است.