بازدهی یک‌درصدی بورس در فروردین

دنیای اقتصاد- سرانجام پس از گذشت یک‌ماه از آغاز فعالیت بازار سهام کشور، سازمان بورس تهران، نهاد نظارتی بازار سرمایه، با انتشار اطلاعیه‌ای تحت عنوان «خط‌مشی و راهبرد سازمان بورس در سال ۸۷» جزئیات اموری را که سازمان تصمیم دارد در سال جاری به آن بپردازد برای نخستین مرتبه طی سال‌های اخیر منتشر کرد. برنامه ۳۶بندی سازمان بورس منتشر شد

گروه بورس - سرانجام پس از گذشت یک‌ماه از آغاز فعالیت بازار سهام کشور، سازمان بورس تهران، نهاد نظارتی بازار سرمایه، با انتشار اطلاعیه‌ای تحت عنوان «خط‌مشی و راهبرد سازمان بورس در سال ۸۷» جزئیات اموری را که سازمان تصمیم دارد در سال جاری به آن بپردازد، برای نخستین مرتبه طی سال‌های اخیر، منتشر کرد.

به گزارش خبرنگار ما، درحالی که سازمان بورس تهران حدود ۳۰ روز، خبر یا اطلاعیه، آنچنان پراهمیتی را منتشر نکرده بود و به گمان برخی روزنامه‌نگاران، سکوت خبری و تعدیل اطلاع‌رسانی آن هم چندان با فضای کلان‌اقتصادی و تغییرات و جابه‌جایی مدیران ارشد اقتصادی کشور بی‌ارتباط نبود، دیروز برنامه ۳۶ محوری را تحت عنوان برنامه خط و راهبرد‌های سازمان بورس انتشار کرد. در این اطلاعیه، به‌طور همزمان از واژه‌هایی به عنوان «برنامه» «خط مشی»، «راهبرد» و «اهداف» استفاده شده است که زمینه ارزیابی متفاوت را باتوجه به محورهای اعلامی فراهم می‌کند. در این اطلاعیه ۳۶بندی اشاره شده است که سازمان بورس و اوراق بهادار در سال جاری به ترتیب اموری نظیر:

۱ - تدوین مقررات جدید پذیرش کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالاها در بورس کالای ایران و تشکیل هیات پذیرش جدید برای بورس کالا،

۲ - کمک به راه‌اندازی معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران، ۳ - پیگیری راه‌اندازی اولین بازار خارج از بورس (OTC) در کشور براساس مصوبه شورای‌عالی بورس، ۴- راه‌اندازی ابزار جدید اوراق بهادار رهنی در بازار سرمایه کشور، ۵- اجرای فاز دوم سامانه الکترونیکی ناشران (کدال) و پوشش کلیة شرکت‌های بورسی در این سامانه، ۶- اجرای طرح الکترونیکی کردن بازار اولیه و ارتباط الکترونیک با متقاضیان تاسیس شرکت سهامی عام یا افزایش سرمایه و ۷- تدوین مقررات نحوه برگزاری مجامع و تدوین گزارش نمونه هیات‌مدیره به مجامع شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان را دنبال می‌کند.

همچنین محورهایی نظیر: ۸ - اجرای مصوبه دولت در خصوص بیش از ۵۳۰ شرکت دولتی جهت تعیین‌تکلیف آنها و ورود شرکت‌های دارای شرایط لازم به بورس یا OTC، ا۹- تدوین برنامه استراتژیک توسعه بازار سرمایه جهت ارائه به شورای‌عالی بورس، ۱۰ - تدوین مقررات جدید مربوط به فعالیت‌های سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه کشور، ۱۱- راه‌اندازی نرم‌افزار جدید معاملاتی بورس، Atos) -۱۲) راه‌اندازی امضای الکترونیک در بازار سرمایه کشور، ۱۳- گسترش همکاری‌های بین‌المللی سازمان بورس با سایر نهادهای نظارتی در کشورهای دیگر، ۱۴- راه‌اندازی صندوق‌های املاک و مستغلات در کشور، ۱۵- اعطای مجوز صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ در اوراق بهادار، ۱۶- اعطای مجوز بازارگردانی سهام به‌ شیوه جدید به ‌منظور افزایش نقد شوندگی سهام در بازار، ۱۷- توسعه ابزارهای مالی جدید شامل سایر انواع صکوک مانند صکوک استصناع از جمله برنامه‌های اعلامی این سازمان است.

این اطلاعیه می‌افزاید: ۱۸- برون‌سپاری بخشی از فرآیند اعطای مجوز افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی عام، ۱۹- برگزاری دو سری آزمون‌های اصول مقدماتی و تحلیلگری در بازار سرمایه، ۲۰- اعطای مجوز کارگزاری جدید در بورس کالای ایران براساس مقررات مربوطه، ۲۱- اعطای مجوز شرکت‌های مشاوره و سبدگردان در بازار سرمایه، ۲۲- کمک به شرکت‌های تامین سرمایه جهت گسترش حوزه‌های فعالیتی آنها در بازار سرمایه کشور، ۲۳- اعطای مجوز تاسیس و ثبت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و سایر نهادهای مالی، ۲۴- استفاده از ابزارهای قانونی از جمله ماده ۱۹ قانون بازار اوراق بهادار برای اطلاع‌رسانی شفاف و به‌موقع ناشران و کوتاه‌شدن توقف نماد معاملاتی شرکت‌ها و افزایش نقد شوندگی سهام ۲۵- اعمال نظارت و برخورد با مدیران متخلف حوزه ناشران و سایر نهادها و تشکل‌های تحت نظارت سازمان نیرو و برنامه سازمان بورس دنبال خواهد شد.

افزون‌بر این اموری نظیر: ۲۶- تثبیت و گسترش فعالیت‌های هسته حفاظت اجتماعی سازمان بورس به‌عنوان ابزاری برای پیشگیری و حل‌وفصل جرایم بورسی، ۲۷- تداوم پیگیری پرونده‌های قضایی سازمان بورس، ۲۸- نظارت بر حسن اجرای قانون و مقررات در حوزه نهاد‌ها و تشکل‌های تحت نظارت، ۲۹- اجرایی‌کردن دستورالعمل نحوه گزارش‌دهی دارندگان اطلاعات نهانی، ۳۰- پیگیری تخلفات حسابرسان معتمد سازمان بورس و نظارت مستمر بر گزارش های حسابرسی، ۳۱- بررسی و تایید صلاحیت مدیران نهادهای مالی،

۳۲ - انجام امور مربوط به هیات داوری در سازمان، ۳۳- راه‌اندازی سایر کانون‌های موردنیاز در بازار سرمایه کشور، ۳۴- تدوین و تصویب مقررات در حوزه‌های زیر: تکمیل دستورالعمل نحوة انجام معاملات در بورس تهران شامل نحوه انجام عرضه‌های اولیه، به روزآوری مقررات بورس کالای ایران در حوزه معاملات پایاپای و نظارت بر اعضای بورس، مقررات راهبری شرکتی (Corporate Governance)، تدوین صورت‌های مالی نمونه بانک‌ها، صورت‌های مالی آتی، صورت‌های مالی برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سرمایه‌گذاری، تدوین مقررات مربوط به نهادهای مالی جدید و اعطای مجوز، ۳۵- راه اندازی استودیوی تلویزیونی، ۳۶- انجام سایر فعالیت‌های لازم برای توسعه بازار سرمایه، گسترش شفافیت و اعمال نظارت‌های مورد نیاز در بازار سرمایه در بندهای دیگر این اطلاعیه آمده است.

گروه بورس بر این باور است که انتشار جزئیات برنامه یک سازمان اقدامی ستودنی و حرفه‌ای است؛ چرا که امکان ارزیابی و ارزشیابی یک واحد سازمانی را در هر محیطی (ایران یا خارج) و هر حوزه‌ای (سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و ...) فراهم می‌سازد. به بیان دیگر، در پایان دوره امکان داوری درباره «شدن»، «نشدن» و کمیت انجام یک برنامه و کیفیت اجرای آن را به‌وجود می‌آید و این امکان نظارت بر فعالیت سازمانی را که خود ناظر است، فراهم می‌سازد. با این حال کارشناسان بازار، نظرات متفاوتی دارند. مجید حسینی راد، یک کارشناس اقتصادی می‌گوید: اطلاعیه‌ای که تحت عنوان برنامه سازمان بورس برای سال جاری منتشر شده است، حایز نکات بسیار اساسی است.

در این برنامه موارد متعددی به چشم می‌خورد که به دوران تثبیت و توسعه فعالیت‌های سازمان بورس مربوط می‌شود و نشان می‌دهد که سازمان بورس برنامه‌های قابل توجهی را در دست اقدام دارد که به طور طبیعی کلیه ارکان بازار و محافل کارشناسی باید

در جهت نقد و نهادینه کردن و اجرایی شدن آن فعالانه مشارکت کنند.

وی افزود: مهم‌ترین اقدام سازمان بورس تغییر در مقررات مربوط به برگزاری مجامع و تدوین گزارش نمونه هیات‌مدیره به مجامع شرکت‌های بورسی است. این برنامه باعث می‌شود که مدیران به صورت سلیقه‌‌ای یا دل به خواهی، عملکرد گذشته و برنامه آتی خود را منتشر نکنند و برنامه‌های آنها برگرفته از یک ساختار و شکل کمی مناسب باشد.

وی در ادامه اضافه کرد: کمک به راه‌اندازی قراردادهای آتی، راه‌اندازی صندوق‌های املاک سرمایه‌گذاری از جمله مواردی است که در این برنامه، منجر به ظهور ابزارهای جدید می‌شود.

به گفته این کارشناس، «سازمان» امسال در اقدامی قابل توجه تصمیم دارد نهادهای جدیدی را به مجموعه سازمان‌های فعال در بازار از جمله افزایش کانون‌های تصمیم‌گیر، اعطای مجوز به شرکت‌های مشاوره و گردان و ... باعث مشارکت فعالانه بخشی از فعالان بازار و سازمان‌دهی نیروهای بازار می‌شود.

«حسینی راد» از راه‌اندازی امضای الکترونیک، نرم‌افزار جدید معاملات، تدوین مقررات جدید سرمایه‌گذاری خارجی، راه‌اندازی استودیوی تلویزیونی، مقررات حاکمیت شرکتی، اجرایی کردن دستورالعمل نحوه گزارش‌دهی دارندگان اطلاعات نهایی به عنوان امور توسعه‌ای یاد کرد که باعث توسعه کمی و کیفی پایه‌ها و بنیان‌های بازار می‌شود.

وی با این حال معتقد است بسیاری از مواردی که در بسته سازمان گنجانده شده، جزو امور عادی و وظایف سازمان به شمار می‌رود که به فرد، مدیر یا زمان خاصی بر نمی‌گردد و همیشه سازمان موظف است که این خدمات را ارائه کند.

وی تصریح کرد: پیگیری تخلف حسابرسان معتمد، بررسی تعیین صلاحیت مدیران، انجام امور مربوط به هیات داوری، راه‌اندازی نرم‌افزاری جدید معاملاتی بعد از مدت‌ها، برگزاری آزمون‌های بازار سرمایه، کمک به شرکت‌های تامین سرمایه، کوتاه شدن زمان توقف نمادها، اعمال نظارت بر ناشران، گسترش فعالیت حفاظت اجتماعی و حل و فصل جرایم اجتماعی از جمله مواردی است که نمی‌تواند جزو برنامه‌های سازمان باشد.

وی یادآور شد: با این حال موارد متعددی در این بسته وجود دارد که قابلیت در تحت عنوان برنامه را دارد.

جای خالی ابزارهای جدید مالی

«فرهاد امیرحسینی»، مدیر مالی شرکت سرمایه‌گذاری کارکنان گروه بهشهر نیز بر ضرورت تدوین برنامه‌ای جامع برای ورود ابزارهای مالی به بازار تاکید کرد و گفت:‌ در شرایط فعلی بازار، جای خالی بسیاری از ابزارهای مالی در بازار احساس می‌شود، در حالی که در برنامه‌های سازمان‌ تاکید زیادی بر الکترونیکی کردن بورس شده که به‌رغم مفید بودن پروسه بسیار زمان‌بری است. وی ادامه داد: بندهای دیگر برنامه یک‌ساله‌ای که سازمان بورس ارائه کرده، در شرح وظایف این سازمان قرار دارند یا بسیار کلی و مبهم عنوان شده‌اند.

«امیر حسینی»، فرهنگ‌سازی و تبلیغ برای شناساندن بازار سرمایه را یکی دیگر از اهرم‌ها و بنه‌های ضروری در برنامه‌های سازمان ذکر کرد و گفت: بسیار ضروری است که سازمان بورس در بحث اطلاع‌رسانی و انتقال اطلاعات و دانش بازار سرمایه به جامعه پیش‌قدم باشد و برنامه‌های روشن و جامعی را برای پیاده کردن این برنامه تدوین و اجرا کند.