«بیمه‌گران خارجی» خواستارازسرگیری همکاری با ایران شدند

دنیای اقتصاد -لیلا اکبرپور: مینا صدیق نوحی معاون اتکایی بیمه مرکزی ایران در پاسخ به پرسش «دنیای اقتصاد» مبنی بر اینکه «آیا روند مذاکرات تاثیری بر تحریم‌ها علیه بیمه کشورمان داشته است؟» یادآور شد: تحریم‌ها هنوز برداشته نشده، اما رفتار بیمه‌گران خارجی به خصوص بیمه‌گران اروپایی با بیمه مرکزی ایران بسیار امیدوارکننده است، به طوری که اروپایی‌ها با ابراز تمایل برای همکاری، بسیاری از بیمه‌گران آفریقا و آسیایی برای آغاز همکاری با صنعت بیمه ایران از تغییر دستورالعمل‌های منع همکاری با ایران خبر می‌دهند. وی با تاکید بر اینکه تا چندی پیش تمامی شرکت‌های مطرح اتکایی دنیا با ایران قطع رابطه کرده بودند، ادامه داد: این شرکت‌ها با ارسال نامه به بیمه مرکزی ایران خواستار از سرگیری همکاری مجدد با صنعت بیمه ایران هستند و به صراحت می‌گویند «هیات مدیره شرکت‌های مذکور بخشنامه‌های گذشته شامل قطع ارتباط با ایران را تغییر داده‌اند.»

صدیق نوحی گفت: بیمه گران اروپایی فقط علاقه‌مندی خود را برای همکاری با بازار ایران ابراز می‌کنند؛ اما بیمه گران آفریقا و آسیایی با داشتن دستورالعمل‌های جدید خواستار همکاری با صنعت بیمه ایران هستند.

معاون اتکایی بیمه مرکزی‌ ایران با یادآوری اینکه رفتار خارجی‌ها امیدوارکننده است، اما بیمه مرکزی نمی‌تواند به هر شرکت بیمه داخلی مجوز قبولی اتکایی بدهد از ابلاغ مجوز قبولی اتکایی از موسسات خارجی به اولین شرکت بیمه خصوصی کشور خبر داد.

صدیق نوحی با بیان اینکه شرکت «بیمه ملت» اولین بیمه خصوصی کشور است که توانست مجوز قبولی اتکایی خارجی را از بیمه مرکزی ایران بگیرد، افزود: پیش از این تنها بیمه‌های دولتی می‌توانستند طبق اساسنامه خود قبولی اتکایی خارجی داشته باشند.

صدیق نوحی با اشاره به اینکه مجوز قبولی اتکایی خارجی به بیمه ملت به صورت اتکایی اختیاری اعطا شده است، افزود: شرایط آن مصوبه شورای عالی بیمه است، طبق آن موسسات بیمه مستقیم مشروط به داشتن حاشیه توانگری ۲۰۰ درصد و دارا بودن حداقل سرمایه ۴ هزار میلیارد ریالی تا پایان سال ۹۴ که سرمایه پرداخت شده درپایان سال ۹۲ آنها مبلغ ۲ هزار میلیارد ریال باشد، می‌توانند مجوز قبولی اتکایی ازخارج را دریافت کنند.

وی ادامه داد: بیمه ملت درحال حاضر تنها شرکتی است که این شرایط را برای قبولی اتکایی خارجی دارد.

معاون اتکایی بیمه مرکزی ایران در پاسخ به پرسش «دنیای اقتصاد» مبنی بر اینکه «آیا بیمه مرکزی بر نحوه قبولی اتکایی بیمه‌گران ‌ایرانی از خارج کشور نظارت دارد؟» گفت: عملیات اتکایی با رعایت ضوابطی که از سوی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران اعلام شده انجام می‌شود و تمام واگذاری‌ها با نظارت بیمه مرکزی صورت خواهد گرفت؛ به طوری که شرکت‌های بیمه می‌توانند تنها ریسک‌هایی را قبول کنند که «بروکرو لیدر» آنها دارای رتبه اعتباری A ازموسسات مطرح اعتبارسنجی دنیا و مورد قبول بیمه مرکزی ایران باشند.

او در پاسخ به‌ پرسش ‌دیگری مبنی براینکه «آیا بیمه‌گران خارجی بار دیگر فرصت را برای واگذاری ریسک‌های پرخطر به بازار بیمه کشورمان مغتنم می‌دانند؟» توضیح داد: در کنار حاشیه توانگری بالا و سرمایه قابل قبول، شرکت دریافت‌کننده مجوز اتکایی خارجی موظف است نرم‌افزارهای لازم را برای محاسبه تجمع خطر داشته باشد. ضمن آنکه بیمه مرکزی ‌ایران هرگز اجازه نمی‌دهد شرکت‌های بیمه با قبول ریسکی پرخطر از خارج کشور، تعهدات داخلی خود را به مخاطره بیندازد؛ بلکه ریسک باید با کیفیت و طبق محاسبات فنی بیمه‌گری

پذیرفته شود.

معاون اتکایی بیمه مرکزی با اشاره به نقش کلیدی لیدرها در فرآیند قراردادهای اتکایی افزود: بیمه ملت تنها ریسک‌هایی که با حضور بروکرو، لیدر حرفه‌ای و دارای رتبه A از موسسات اعتبارسنجی مطرح دنیا باشند و سهم قبولی موسسه داخلی نباید از لیدر قرارداد بیشتر باشد.

صدیق نوحی در پاسخ به این پرسش که آیا مجوزاتکایی خارجی فوق به صورت متقابل صادر شده است؟ توضیح داد: این مجوز به صورت متقابل نیست که در آن در مقابل ریسکی که به خارج واگذار می‌شود آنها مجبور باشند به همان اندازه ریسک به این شرکت واگذار کنند. البته خود بیمه ملت می‌تواند با امضای تفاهم‌نامه‌ای با بروکرها شرط متقابل را اضافه کند.

آیا برای صادرات بیمه آماده‌ایم؟

قبولی اتکایی ریسک سایر کشورها توسط بیمه‌گران ایرانی نوعی صادرات خدمات و واگذاری اتکایی ریسک‌های کشورمان نیز به منزله واردات خدمات است که بر اساس آمارهای قابل اتکا، درایران سهم واردات خدمات بیمه همواره بیش از صادرات آن بوده است.

فارغ از مسائل سیاسی و تحریم‌های در نظر گرفته شده علیه کشورمان بدون تردید لازمه رقابت بیمه‌گران در بیمه‌های اتکایی داشتن دانش تخصصی و ظرفیت نگهداری است.

قبولی اتکایی از خارج امری بسیار حساس و از نظر فنی پیچیده و نیازمند قدرت چانه‌زنی است، بیمه‌گر قبول‌کننده اتکایی باید اشراف کاملی به پرتفوی بیمه‌گر واگذارنده در کلیه رشته‌هایی که عملیات اتکایی، آن را قبول کند، داشته باشد. آیا بازار تعرفه‌ای است؟ آیا نرخ و شرایط واقعی توافقی است؟ و در صورت تعرفه‌ای بودن بازار آیا تعرفه مشورتی است؟

آیا صنعت بیمه کشور مورد نظر سودآور است؟

در صورت سود‌آور بودن آیا این کسب سود از عملیات بیمه‌گری است یا از محل سرمایه‌گذاری‌ها؟

نحوه دریافت و پرداخت، عملیات قبولی اتکایی از خارج به چه صورت است؟

آیا مانده مثبت عملیات و صورت حساب‌ها در موعد مقرر پرداخت می‌شود؟

آیا بیمه‌گر قبول‌کننده درآمد حق بیمه خود را جمع‌آوری و در محل‌های مطمئن سرمایه‌گذاری می‌کند تا بتواند به تعهدات خود عمل کند؟

نرخ تورم و برابری ارز بر بازار بیمه اتکایی نیز تاثیرگذار است. در برخی از کشورها نظیر کشورهای آمریکای لاتین، تورم دو رقمی است، به همین علت قبول‌کننده اتکایی نه تنها باید مانده عملیات مثبت خود را سریع دریافت کند، بلکه باید در قرارداد اتکایی، نرخ برابری ارز را توافق کند یا حق بیمه را به نرخ ارزی قوی تعیین کنند؛ چراکه اگر به ارز کشور تورمی اتکایی قبول کند و بیمه‌گر واگذارنده حق بیمه را با تاخیر بپردازد با زیان هنگفتی مواجه خواهد شد.

امروزه موسسات بین‌المللی بیمه‌گران اتکایی رتبه‌بندی می‌شوند و بیمه‌گران واگذارنده در زمان واگذاری رتبه، بیمه‌گران اتکایی قبول‌کننده را در نظر می‌گیرند.

یکی از شاخص‌های مهم در رتبه‌بندی، میزان سرمایه و ذخایر است و جدول ظرفیت‌های قبولی نیز بر اساس میزان سرمایه و ذخایر تعیین می‌شود.

اما بروکرها نقش بسزایی در توزیع ریسک دارند، به عنوان مثال، قبول کار از «لویدز» فقط از طریق بروکرهای اتکایی امکان‌پذیر است. تعامل با بازار لویدز بدون بروکر امکان ندارد. بنابراین شناخت بروکرها برای انتخاب لیدر و توزیع ریسک بنا به پیشنهاد وی در عملیات اتکایی ضروری است.صنعت بیمه کشورمان فاقد بروکر و لیدر تخصصی است و حق بیمه ریسک پروژه‌های بزرگ ایران مانند بیمه‌های انرژی، هوایی و کشتی بر اساس گزارش‌ها و برآوردهای بیمه‌گران خارجی مشخص می‌شود و شرایط را لیدرهای خارجی تعیین می‌کنند.

در عملیات اتکایی بدون تردید ساختار صنعت بیمه ما شکل نگرفته و با کسری‌هایی مواجه است؛ گفته می‌شود بیمه مرکزی در تعیین نرخ و شرایط دخالت نکند و محل مذاکره نباشد، اما چه کسی باید جایگزین بیمه مرکزی باشد؟ نبود لیدرموضوعی است که در صنعت بیمه کشور جای بحث دارد.