شناخت‌نامه تصویری شاملو
ساختن فیلم مستند پرتره هرشخصیت، مستلزم حضور خود شخصیت، دسترسی به مواد تصویری و صوتی لازم از آن شخصیت و آثارش و باز بودن دست مستندساز در پرداخت به وجوه مختلف آن شخصیت است. ایده‌ای که در ابتدا برای ساخت مستندی درباره شاملو داشتم فیلمی با محوریت زندگی «شاملو و آیدا» بود اما خانم آیدا با فروتنی مجاب نشد و می‌گفت که من در سایه‌ام! بنابراین، از سر لطف اجازه ساخت فیلمی درباره شاملو را به من داد! قصدم این بود که آیدا از شاملو بگوید و شاملو را هم در یادگارهایش جست‌وجو کنم. نه اینکه سخنان دیگران درباره شاملو مطلوبم نباشد بلکه در آن شرایط از هر نظر توان پرداخت مفصل به قضیه را نداشتم! بالاخره، همین نداشتن متریال کیفی و کمی از شاملو باعث شد که با در نظر گرفتن خلأ بزرگ و پرنشدنی غیاب شاملو؛ برای پرداخت به شخصیت چندبعدی، عمیق، چندلایه و کاریزماتیکش، ازیک طرف به سراغ آیدا، که همدم و یار و مونس چهل ساله شاملو و بخشی از وجود و وجوه عاطفی و زیستی و کاری ایشان بوده و هست بروم و از طرف دیگر، به سراغ شخصیت‌های برجسته و اغلب دوست و آشنا و البته صاحب نظر شاملو.با اینکه همواره ازلطف بی‌دریغ خانم «آیدا شاملو» مبنی برتلاش و همکاری مستمر چندساله‌اش با من و در اختیار گذاشتن آنچه که داشت و می‌توانست و می‌شد در اختیارم بگذارد، بهره‌مند بودم اما متاسفانه از جهاتی دیگر، فضا و امکان مناسب برای من در ساخت این مستندها به آن طور مطلوبی که در نظر داشتم مهیا نبود. پشتیبان مالی هم نداشتم ولی علاقه بسیارم به شاملو و شوق ساختن فیلمی درباره او به من انرژی برای عبور از این قبیل سختی‌ها را داد. در واقع، در این مستندها، نه‌تنها سعی کرده‌ام که براساس آنچه در اختیار و توان داشتم و بضاعتم بود، به فرم و ساختاری مطلوب از حیث بار بصری و مستندگرایانه و ارائه فیلمی نمایانگر ابعاد گستره کاری و شخصیتی شاملو برسم؛ بلکه رویکردی شناخت‌دهنده هم مد نظر داشتم چرا که به گمانم نه تنها مخاطبان شاملو به درک کافی و روشنی ازآثار و عملکردش نرسیده‌اند بلکه هنوز پرسش‌هایی از جانب فرهیختگان ادبیات و فرهنگ و هنر درخصوص شاملو و آثارش مطرح است که هرازگاهی موجب چالش‌هایی هم می‌شوند! حتی برخی درخصوص جایگاه ادبی، شعر و همچنین ترجمه‌های شاملو تشکیک و تردید ناآگاهانه و نه حتی سلیقه‌ای ایجاد می‌کنند. ناگفته نماند که در این میان با تکیه برگفتارهای شخصیت‌های مصاحبه‌شونده، سعی کرده‌ام که نوعی روابط منطقی و حتی چالشی میان این گفتارها در جهت رسیدن به چشم‌انداز و تصویری واقعی از شاملو و آثارش ایجاد کنم.
ارسال نظر