خروج نیروهای هم‌پیمان از جنوب سوریه

به گزارش «ایسنا» به نقل از سایت شبکه روسیا الیوم، واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل درخصوص این موضوع که آیا توافق روسیه و اسرائیل بر سر خروج نیروهای هم‌پیمان ارتش سوریه از مرز با سرزمین‌های اشغالی درست است، یا نه به خبرنگاران گفت: «من هم اخبار و گزارش‌هایی را در این‌باره شنیده‌ام و تا آنجا که اطلاع دارم این توافق انجام شده است.» نبنزیا اظهار کرد: آنچه می‌دانم این است که توافق حاصل شده است. نمی‌توانم بگویم که این توافق الان به اجرا در آمده یا نه، اما می‌توانم بگویم طرف‌های این فرآیند از آن خشنود هستند. اگر تا الان در عرصه عملیاتی اجرا نشده باشد، در آینده نزدیک اجرا خواهد شد.

پیش از این ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در دیدار با بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه در سوچی گفت که «با موفقیت‌های ارتش سوریه در مبارزه با تروریسم و آغاز فرآیند سیاسی»، نیروهای مسلح خارجی باید سوریه را ترک کنند. اما برخی منابع در ریاست‌جمهوری سوریه اعلام کردند که موضع منسوب به رئیس‌جمهوری روسیه در رابطه با خروج نیروهای ایرانی از سوریه نادرست است و حضور نیروهای ایرانی و روسی حاضر در سوریه به درخواست دمشق است و خروج آمریکا نیز به درخواست دمشق خواهد بود. رسانه‌های اسرائیل نیز گزارش‌هایی منتشر کرده بودند مبنی بر اینکه رژیم صهیونیستی در صورتی که نیروهای ایرانی از سوریه عقب‌نشینی کنند، با مستقر شدن نیروهای سوری در مرزهای جنوبی این کشور موافقت خواهد کرد. به‌دنبال انتشار این اخبار، آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی پنج‌شنبه به روسیه سفر کرد و در این سفر دیدارهایی با همتای روسی خود، سرگئی شویگو داشت.

در همین راستا، هری کورین، سفیر اسرائیل در روسیه در گفت‌وگو با خبرگزاری «تاس» گفت: مقامات اسرائیل با موضع روسیه درباره حضور نظامی ایران در مرزهای سوریه و اراضی اشغالی، موافق هستند. کورین افزود: اسرائیل و روسیه مذاکرات زیادی را در این باره انجام می‌دهند، چرا که حضور «نیروهای ایرانی» در این مناطق «تهدیدی برای اسرائیل» است.

از سوی دیگر، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه چهارشنبه با اشاره به توافق مربوط به ایجاد مناطق کاهش تنش در خاک سوریه گفته بود که نیروهای خارجی باید از مناطق کاهش تنش عقب‌نشینی کنند و تنها نیروهای سوریه در این مناطق بمانند. وزیر خارجه روسیه همچنین اظهار کرد که توافقی که در سال ۲۰۱۷ بین روسیه، آمریکا و اردن صورت گرفت در زمینه خروج تمامی نیروهای خارجی از مناطق کاهش تنش بود. از سوی دیگر، سفیر روسیه در سازمان ملل تاکید کرد: کشورهای غربی از ارائه پیش‌نویس قطعنامه درباره مسائل اساسی بحران سوریه، شانه خالی کرده‌اند. او افزود: این سند به سه محور اساسی درباره بحران سوریه؛ یعنی روند سیاسی، اوضاع انسانی و استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه می‌پردازد. نبنزیا تاکید کرد: درحال‌حاضر هیچ طرفی این طرح را پیش نمی‌برد و تا الان حتی به شکل غیررسمی نیز به آن پرداخته نشده است. سفیر روسیه گفت: گمان نکنم الان وقت مناسبی برای تصویب چنین قطعنامه‌ای باشد و فکر می‌کنم که همکارانم در سازمان ملل نیز با نظر من موافق باشند. از سوی دیگر یک منبع رسمی مطلع اعلام کرد، نشست سه‌جانبه روسیه،‌ اردن و آمریکا درباره منطقه کاهش تنش در جنوب غربی سوریه ظرف روزهای آینده در سطح معاونان وزیران خارجه برگزار می‌شود.

طرح هفت ماده‌ای روسیه و اسرائیل

در تشریح ابعاد این طرح که زمینه ها را برای خروج نیروهای هم‌پیمان از جنوب سوریه فراهم می‌کند، دیپلمات سابق ایران تاکید کرد: چند روز پیش هم در کنفرانسی در اروپا شرکت داشتم و از کارشناسان مطلع اروپایی شنیدم که اسرائیل و روسیه در حال مذاکره در مورد نهایی کردن طرحی در مورد حل بحران سوریه هستند. سیدحسین موسویان در گفت‌وگو با «ایلنا» درباره وضعیت پیش رو در سوریه و یمن و احتمال معامله پشت‌پرده میان اسرائیل و روسیه گفت: «من قبلا شنیده بودم که محمد بن‌سلمان در سفر دو، سه ماه پیش خود به واشنگتن به آمریکایی‌ها اطمینان داده بود به زودی ورق در یمن برخواهد گشت. این موضوع را در سرمقاله‌‌‌ای در «دنیای اقتصاد» عنوان کردم. اکنون حملات گازانبری عربستان و امارات برای بازپس‌‌‌‌گیری بندر حدیده، تنها بندر در اختیار حوثی‌‌‌‌ها آغاز شده و باید ببینیم برنامه‌‌‌‌های بعدیشان چیست.» موسویان جزئیات این طرح هفت ماده‌ای را شامل این موارد دانست: «بشار اسد در قدرت بماند، به حضور نظامی ایران و حزب‌‌‌الله در سوریه خاتمه داده شود، اسرائیل به حملات نظامی خود به سوریه خاتمه دهد، حضور نظامی روسیه در سوریه تثبیت شود، درصورت لزوم، مستشاران روسی و سازمان ملل در کنار سربازان سوریه در مرز این کشور با اسرائیل مستقر شوند، بعد از مدتی آمریکا هم به تدریج نیروهای نظامی‌‌‌اش را از سوریه خارج کندو عادی‌‌‌سازی روابط سوریه با اعراب انجام شود و با پول کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس، بازسازی سوریه و بازگشت آوارگان آغاز شود.»

این دیپلمات سابق ایران افزود: «کارشناسان اروپایی همچنین به من گفتند که برنامه بعدی اسرائیل این است که اولا: کشورهای عربی خلیج‌فارس کمک‌‌‌های میلیاردی خود به سوریه را به کاهش نفوذ سیاسی - امنیتی ایران در سوریه مشروط کنند. ثانیا: بلندی‌های جولان سوریه را با حمایت آمریکا به‌طور رسمی به خاک اسرائیل الحاق کند که در این صورت دیگر قدرت‌‌‌‌‌‌های بزرگ و کشورهای عربی، همچون موضوع پایتختی بیت‌‌‌‌‌‌المقدس، به‌‌‌‌‌ صدور بیانیه‌‌‌‌‌‌های مخالفت سیاسی اکتفا کرده و این پروسه را به پیش برد.»

موسویان در پاسخ به این سوال که آیا پذیرش بشار اسد در قدرت، یک عقب‌‌‌نشینی توسط اسرائیل محسوب می‌شود، اظهار کرد: «چارلز فریمن، سفیر پیشین آمریکا در عربستان که یکی از منصف‌‌‌‌‌ترین تحلیلگران خاورمیانه‌‌‌ای آمریکا و اکنون در دانشگاه براون تدریس می‌کند، اخیرا در مصاحبه با پرشین دایجست یکی از اهداف استراتژیک اسرائیل در منطقه را فاش کرد.»

او با بیان اینکه فریمن در این مصاحبه گفت اسرائیل آشفتگی و هرج‌ومرج در سوریه و لبنان را به ثبات ترجیح می‌دهد و قصد آنها از حملات‌شان، دائمی کردن آشفتگی و جلوگیری از برقراری مجدد قدرت دولتی تاثیرگذار است، تاکید کرد: «تل‌‌‌‌‌‌آویو با پذیرش اسد در قالب طرح مذکور آسوده‌خاطر خواهد بود که هم سوریه تا بیست سال آینده قادر به جبران خسارات و مصیبت‌‌‌‌‌های چند ساله گذشته نخواهد بود و هم بشار اسد یک دولت قدرتمند و با ثباتی نخواهد داشت.»