کنایه‌های روحانی به عربستان عكس: ایسنا

البته انتقادات روحانی تنها شامل عربستان نبود. او در خلال سخنانش به‌نوعی به سیاست‌های آمریکا در منطقه و نحوه ارتباطش با عربستان نیز انتقاد و بیگانه اتکایی را از بزرگ‌ترین اشتباهات توصیف و اظهار کرد: ۴۵۰ میلیارد دلار هدیه دادند و بیش از یکصد میلیارد دلار اسلحه خریداری کردند تا آمریکا امنیت‌ آنها را تضمین کند در مقابل این اقدامات کسانی که آنها را تاراج کردند صراحتا گفتند شیر گاو شیرده را می‌نوشیم و می‌بریم و اگر نباشیم شما دو هفته امنیت نخواهید داشت. حداقل از ارباب خود بخواهید تا احترام ظاهری را حفظ کند و توهین‌های مستمر را از ارباب خود نپذیرید. شما چه نیازی به آمریکا دارید که منابع خود را به آنها هدیه می‌دهید.

روحانی تصریح کرد: ما با همه توان حاضریم از منافع مردم عربستان در برابر تروریست‌ها و ابرقدرت‌ها دفاع کنیم، همان‌طوری که به کمک مردم عراق، سوریه، افغانستان و یمن شتافتیم، در مقابل اقدامات خود نیز از شما نمی‌خواهیم که ۴۵۰ میلیارد دلار بپردازید و به شما اهانت هم نمی‌کنیم و شما را برادر خود می‌خوانیم.

اشاره روحانی به ارزش خرید تسلیحاتی عربستان از آمریکاست که بارها مورد اشاره دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا نیز قرار گرفته است. این اولین بار نیست که رئیس‌جمهوری به‌صورت آشکار از سیاست‌های عربستان در منطقه انتقاد می‌کند. ایران و عربستان طی سال‌های گذشته بر سر موضوعاتی همچون کشته شدن زائران ایرانی در مناسک حج، کشتار مردم یمن و حمله به سفارت عربستان در تهران در دی‌ماه سال ۱۳۹۴ پس از اعدام شیخ نمر، روحانی مخالف دولت عربستان با یکدیگر در جدال بوده‌اند. سنگ‌اندازی‌های ریاض در جریان مذاکرات هسته‌ای نیز بخشی دیگر از مسائل میان ایران و عربستان است. در آخرین مورد نیز ماجرای قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار اهل عربستان در استانبول که براساس شواهد ازسوی برخی از مقامات عربستان صورت گرفته است، به موضوعی تازه میان دو کشور تبدیل شده است. همچنان که حسن روحانی در جلسه دوم آبان‌ماه هیات دولت در واکنش به این قتل اظهار کرد: «گویا یک جمع قبیله‌ای که بر کشوری حکومت دارد، از حاشیه امنیتی برخوردار است.»

پیش از این نیز سال گذشته در جریان حمله موشکی حوثی‌های یمن به ریاض و سخنان مقامات عربستان مبنی‌بر حمایت ایران از حوثی‌ها و اعلان جنگ ایران به آن‌ها و اینکه حق پاسخگویی را برای خود محفوظ می‌داند، در سخنانی گفته بود: «شما قدرت و جایگاه جمهوری اسلامی ایران را به‌خوبی می‌شناسید و بزرگ‌تر از شماها نتوانستند علیه ملت ایران کاری از پیش ببرند. آمریکا و اذنابش تمام امکانات و قدرت خود را بسیج کردند، اما نتوانستند کاری بکنند.»

رئیس‌جمهور روز گذشته نیز در دیدار مسوولان نظام، سفرای کشورهای اسلامی و‌ میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی با رهبر معظم انقلاب، با تاکید بر اینکه راه ما در برابر این نژادپرستان مسیحی، یهودی و نژادپرستان منطقه روشن است، گفت: امروز افراطیونی که به نام مسیحی، یهودی و مسلمان، خود را در این منطقه پیدا کرده‌اند و با تفکرات نژادپرستانه رژیمی جعلی را روی کار آورده و روزانه مردم فلسطین را قتل عام و مردم مظلوم یمن را زیر بمباران قرار می‌دهند و سوال اینجاست که اینها چگونه یکدیگر را پیدا کرده و چطور گاوچران‌ها به شترسوارها رسیده‌اند؟ او همچنین گفت که همسایگان را برادران خود دانسته و دست دوستی به سمت همه مسلمانان دراز می‌کنیم. یک سال پیش نیز محمدجواد ظریف در گفت‌وگو با «یورگن تودنهوفر» نویسنده کتاب مشهور «۱۰روز با داعش»، پیشنهاد «پیمان عدم تجاوزگری» را به مقامات آل‌سعود پیشنهاد داده بود. ظریف پیش‌تر نیز ابتکار مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای در خلیج‌فارس را به عربستان و دیگر دولت‌های عربی این منطقه پیشنهاد کرده بود که تاکنون مقامات ریاض به آن واکنشی نشان نداده‌اند.

واکنش مجدد روحانی به قتل خاشقجی

به هر ترتیب سی و دومین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی که در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی در تهران برگزار شد، مناسبتی تازه بود تا رئیس‌جمهوری یک بار دیگر سیاست‌های عربستان را با همراهی آمریکا درمنطقه به چالش بکشاند. در همین راستا، رئیس‌جمهور در این کنفرانس با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران، ملت‌های منطقه و مردم مکه و مدینه را برادر خود می‌داند، اظهار کرد: از سخن ناروا و ناحقی که در گوش شما کرده‌اند، نترسید و مطمئن باشید که ایران و اسلام، هراسی ندارد. باید از ابرقدرت‌ها، جانیان و خائنین بترسید. ما برادر و در کنار شما هستیم. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، روحانی گفت: بسیار رنج‌آور است که جنایت‌هایی در منطقه به نام اسلام رخ می‌دهد و عده زیادی به دست کسانی که ادعای اسلام و تشکیل دولت اسلامی دارند، کشته می‌شوند. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: ‌ای کاش حادثه استانبول رخ نمی‌داد و انسانی قطعه قطعه نمی‌شد و این باعث شرم برای ما مسلمانان است که شما مردم مظلوم یمن را هر روز بمباران می‌کنید.

تشکیل غده سرطانی در منطقه خاورمیانه

روحانی در بخش دیگری از سخنانش، با طرح این سوال که برخورد، جنگ و درگیری امروز ما با غرب و در راس آن آمریکا بر سر چیست، گفت: آنها می‌گویند همه جهان باید آمریکایی فکر کرده و به ارزش‌های آنها احترام بگذارند و در مقابل ما می‌گوییم همه انسان‌ها آزادند و همان‌گونه که درک می‌کنند و مصلحت خود می‌دانند، باید بیندیشند و ارزش‌هایی را مورد احترام قرار می‌دهیم که راه سعادت انسان‌ها را ترسیم کند.

روحانی گفت: آنها می‌گویند هر کس سلاح برتری دارد، در سازمان ملل از حق وتو برخوردار است و سازمان ملل متحد بعد از جنگ جهانی دوم بر مبنای قدرت نظامی ترسیم شد. هر کس زور بیشتری دارد از رأی بالاتری برخوردار است و آنکه قدرت نظامی برتری دارد، حرفش نهایی است و حق وتو دارد. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: ۵‌کشوری که صاحب حق وتو شده‌اند بر چه مبنایی از این حق برخوردار شده‌اند؟ آیا کشورهای جهان به آنها این حق را واگذار کردند، یا سوابق تمدنی، آنها را شایسته این حق کرد؟ هر کس سلاح برتر، کشنده‌تر و ویرانگر در اختیار داشت، او حاکم بوده و از حق وتو برخوردار شد و این اساس ترسیم دنیای جدید بعد از جنگ جهانی دوم بود.

روحانی یکی از آثار شوم، پس از جنگ جهانی دوم را تشکیل غده سرطانی در منطقه خاورمیانه دانست و گفت: تشکیل این غده سرطانی بر این مبنا بود که غرب مدعی بود که به ملت‌ها و حتی به دولت‌هایی که بسیاری از آنها دست‌نشانده‌شان بود اعتماد ندارد و باید قدرت دست‌نشانده خود را در منطقه مستقر کند که صد در صد گوش به فرمانشان باشد و منافع غرب را در منطقه حساس خاورمیانه تضمین کند. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: چطور یک رژیم جعلی به نام اسرائیل در منطقه تشکیل شد و چطور ملت بزرگ و تاریخی فلسطین از خانه‌های خود رانده و آواره شدند و سالیان دراز مورد قتل و غارت صهیونیست‌ها در منطقه قرار گرفتند؟ مشکل کجاست؟ روحانی تاکید کرد: اگر آمریکا به برخی کشورهای منطقه راست می‌گوید و اعتماد دارد، چرا می‌گوید حفظ رژیم فلان کشور را برای امنیت رژیم صهیونیستی لازم دارد. این سخن بدان معناست که همه چیز در منطقه در گرو یک مساله می‌چرخد و آن حفظ صهیونیست‌ها و قدرت ظالمانه آنها در منطقه است و در این راستا هر کاری هم بکنند، آزاد هستند؛ چراکه قبل از تشکیل رژیم مجعولی به نام اسرائیل، آمریکا و انگلیس در ابتدا برای خود حق وتو ایجاد کرده‌اند.

روحانی در بخش دیگری از سخنانش اولین گام در اتحاد را به رسمیت شناختن یکدیگر و رسمیت داشتن تمام مذاهب اسلامی دانست و گفت: همه باید همدیگر را به رسمیت بشناسیم و چنین نباشد که شیعه در درون دل خود، حنفی و شافعی را به رسمیت نشناسد و یک حنفی مذهب شیعه را و شافعی، حنفی را به رسمیت نشناسد و لازم نیست پیروان مذاهب اسلامی به‌دنبال جذب سایر پیروان مذاهب اسلامی به مذهب خود باشد. باید همدیگر را برادر بدانیم و برای همدیگر و نسبت به یکدیگر ولایت قایل باشیم. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: با زبان به رسمیت شناختن و در دل برادر نبودن، ما را به جایی نمی‌رساند و اگر فرد شیعه چنانچه در افغانستان و پاکستان جمعی کشته شدند، اگر به‌دنبال آن باشد که افراد کشته شده چه مذهبی داشتند، مشخص است که در مسیر وحدت، حرکت نمی‌کنیم. هیچ تفاوتی نباید بین شیعه و سنی قایل باشیم و حتی اگر خون یک بی‌گناه به ناحق ریخته شود، باید در برابر آن متأثر و در مقابل آن بایستیم.

روحانی با تاکید بر اینکه نباید مذهب جای دین را تنگ کند، تصریح کرد: به نام شیعه و سنی، نمی‌توان به‌دنبال تصرف مناطق اسلامی بود. باید توجه داشت که مذهب ذیل دین تعریف می‌شود و مذهب سرچشمه نیست؛ بلکه جویبار است و چشمه اسلام است و نمی‌شود به نام جویبار، چشمه را خشک کرد که اگر خشک شود، بدون تردید نهر هم خشک می‌شود. رئیس‌جمهور گفت: باید جایگاه اسلام را فراخ و گسترده بدانیم و نباید به سایر مذاهب اسلامی اهانت کرد و باید حد و مرز دین و مذهب را بشناسیم. رئیس‌جمهور با بیان این‌که حتی اگر دشمن خارجی هم وجود نداشت باز هم وظیفه داشتیم که روی برادری، وحدت و اخوت تاکید کنیم، گفت: وحدت دنیای اسلام یک موضوع تاکتیکی و مقطعی نیست و چنین نیست که چون امروز گرفتار هستیم و یک غده سرطانی به نام رژیم صهیونیستی در منطقه وجود دارد، باید متحد شویم، حتی اگر رژیم صهیونیستی و آمریکا هم وجود نداشت باز هم باید با یکدیگر اتحاد و همبستگی داشتیم.