در همین خصوص، وزارت‌خارجه فرانسه آزمایش موشکی ایران را «تحریک‌آمیز و بی‌ثبات‌کننده» و ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت دانست. جرمی ‌هانت، وزیرخارجه بریتانیا نیز مخالفت دولتش را با برنامه موشکی ایران اعلام کرد و خواهان توقف کامل آن شد. دولت ایران بارها گفته است که برنامه موشکی این کشور سرشت دفاعی دارد و موشک‌های آزمایش‌شده قادر به حمل کلاهک هسته‌ای نیستند. این موضع در شورای امنیت از حمایت روسیه برخوردار است. ایالات‌متحده روز دوشنبه ۱۲ آذر (سوم دسامبر) از اتحادیه اروپا خواست که به‌دلیل ادامه برنامه‌ موشکی ایران علیه این کشور تحریم‌های بیشتری در نظر بگیرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، برایان هوک، رئیس گروه اقدام ایران در وزارت امورخارجه آمریکا گفت: «ما از اتحادیه اروپا می‌خواهیم تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کند که برنامه موشکی ایران را هدف قرار دهد.» هوک مدعی شد: «خطر ایران تهدیدی جدی و فزاینده است و کشورهای جهان از جمله اتحادیه اروپا باید تمام تلاش خود را به کار گیرند تا از برنامه‌های موشکی ایران جلوگیری کنند.»

فشارهای رژیم صهیونیستی

این تحولات در شرایطی است که شامگاه دوشنبه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، در بروکسل با مایک پمپئو دیدار و گفت‌وگو کرد. نتانیاهو در حاشیه این ملاقات ادعا کرد که محور اصلی گفت‌وگوی او با وزیرخارجه آمریکا هماهنگی اقدامات برای متوقف ساختن «تهاجم ایران» در منطقه است. نتانیاهو با اعتراض به نفوذ ایران در سوریه و لبنان، مدعی شد که ایران می‌کوشد حضور نظامی خود در سوریه را تحکیم کند و از آنجا به متحد خود یعنی حزب‌الله لبنان اسلحه برساند. او همچنین در ادامه اظهارات زیاده‌خواهانه خود مدعی شد که برای مقابله با نفوذ ایران، پیوندهای کشورش را با کشورهای عربی خلیج‌فارس تقویت می‌کند و در این راه از حمایت آمریکا برخوردار است.

نقض قطعنامه نیست

هنوز جزئیاتی در مورد آزمایش موشکی ادعایی آمریکا و این سه کشور منتشر نشده، اما در صورت صحت این ادعا نیز، آزمایش موشک‌های بالستیک توسط ایران به تصریح کارشناسان حقوقی و مقام‌های سیاسی از جمله وزیرخارجه روسیه، نقض قطعنامه ۲۲۳۱ نیست، چراکه ادبیات بند موشکی این قطعنامه الزام‌آور نیست، ضمن اینکه ایران موشکی که برای هدف مشخص حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده باشد، در اختیار ندارد.

این قطعنامه که در سال ۲۰۱۵ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را تایید کرد، از ایران «درخواست» کرده روی موشک‌هایی که «برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده‌اند»، کار نکند. همین موارد موجب شده تا کشورهای اروپایی در واکنش به آزمایش‌های موشکی ایران از عبارت «ناهمخوان با قطعنامه» به جای «نقض» استفاده کنند. در دو سالی که از اجرای توافق هسته‌ای می‌گذرد، کشورهای اروپایی در موارد دیگر آزمایش موشکی ایران هم جلسه‌های مشابهی را در شورای امنیت برگزار کرده‌اند، اما با توجه به اینکه تفسیر این کشورها از قطعنامه با متن دقیق این سند همخوانی ندارد و روسیه و چین آزمایش موشکی را نقض قطعنامه نمی‌دانند، شورای امنیت حتی بیانیه‌ای هم پس از آن جلسات صادر نکرد.

واکنش ظریف

همزمان با این تحول، رئیس دستگاه دیپلماسی در واکنش به توییت وزیرخارجه آمریکا در مورد آزمایش‌های موشکی ایران گفت: پمپئو هیچ اعتباری برای قطعنامه شورای‌امنیت قائل نیست و برخلاف تعهدات بین‌المللی از برجام خارج شدند اما دیگران را به‌خاطر اجرای برجام مجازات می‌کنند بنابراین از وی توقع بیشتری نیست. ظریف با تاکید بر اینکه در برجام آزمایش موشکی برای ایران ممنوع نشده است، افزود: در قطعنامه ۲۲۳۱ هم صرفا در مورد موشک‌هایی با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای است اما ممنوع نشده بلکه از ایران خواسته شده از این نوع موشک‌ها استفاده نشود. او یادآور شد: ایران به‌دنبال استفاده از سلاح هسته‌ای نیست، این موشک‌های ایرانی هم برای حمل سلاح هسته‌ای تولید نشده‌اند، در واقع موشک‌های تولیدی ما برای کلاهک متعارف طراحی شده‌اند. وزیر امورخارجه ادامه داد: موشک‌هایی که برای کلاهک هسته‌ای طراحی شوند نیاز به دقت ندارد و برای اینکه به دقت برسید نیاز به هزینه بالایی دارد. جمهوری اسلامی با حمله اخیر به تروریست‌ها نشان داد که موشک‌های جمهوری اسلامی کاملا نقطه‌زن است. ظریف با بیان اینکه برای طراحی موشک نقطه‌زن نیاز به کلاهک‌های متعارف است، تاکید کرد: اظهارات وزیرخارجه آمریکا در مورد آزمایش موشک‌های ایرانی مانند گذشته از پایه غلط است، آنها بهتر است، قطعنامه ۲۲۳۱ را مطالعه کنند.

لزومی به پاسخگویی نیست

از سوی دیگر، سخنگوی ارشد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی در رابطه با ادعای آمریکایی‌ها مبنی بر آزمایش موشک جدید توسط ایران گفت: لزومی نمی‌بینیم درخصوص توانمندی‌های موشکی به کسی پاسخگو باشیم. مگر آمریکایی‌ها هر سوالی که از آنها پرسیده می‌شود، پاسخ می‌دهند. سردار شکارچی تاکید کرد: ما اگر نیاز به آزمایش و توسعه توان موشکی داشته باشیم از کسی اجازه نمی‌گیریم و این کار را انجام می‌دهیم.

منفعت مستقل اروپایی

در ارتباط با نشست شورای‌امنیت درباره آزمایش موشکی اخیر ایران، دکتر عبدالرسول دیوسالار پژوهشگر ارشد مسائل نظامی استراتژیک در پاسخ به «دنیای اقتصاد» گفت که اروپایی‌ها نگاه بلند مدتی نسبت به آزمایش‌های موشکی ایران دارند. دیوسالار ضمن تایید این مساله که همراهی فرانسه و انگلیس با آمریکا نوعی موازنه بین ایران و آمریکا بر سر کانال ویژه مالی است، افزود: «البته موضوع موشکی ایران نوعی منفعت مستقل اروپایی است، اگرچه با آمریکا نیز همگرایی دارند. اما ملاحظه و نگرانی اروپا در این خصوص جدی است.»